انحلال جامعه ملل پس از جنگ جهانی دوم (1946م)

19 آوریل
جامعه ملل(گنجینه تصاویر ضیاءالصالحین)

جامعه ملل نخستین سازمان بین المللی است كه بعد از پایان جنگ اول جهانی به پیشنهاد وودرو ویلسون، رئیس جمهور وقت امریكا و فرمان پاپ در دهم ژانویه 1920م شكل گرفت. میثاق جامعه ملل در سال 1919م در كنفرانس صلح پاریس به تصویب رسید. ولی با عدم تصویب صلح ورسای از طرف كنگره امریكا، جامعه ملل بدون عضویت ایالات متحده امریكا شروع به كار كرد. مقر جامعه ملل در ژنو در كشور سوئیس و نخستین دبیر كل آن یك دیپلمات انگلیسی بود. جامعه ملل با عضویت 49 كشور شروع به كار كرد و سیزده كشور دیگر نیز در طول حیات جامعه به آن پیوستند. با این حال این جامعه ملل در جلوگیری از وقوع جنگ جهانی دوم و دفع تجاوز ایتالیا به اتیوپی، تجاوز آلمان به اتریش، تجاوز ژاپن به چین و تجاوز شوروی به فنلاند به تدریج اعتبار خود را از دست داد و این مسئله سرآغاز نابودی جامعه ملل شد. از آن سو، كشورهای متجاوز برای این كه تعهدی در قبال جامعه ملل نیز نداشته باشند به تدریج آن را ترك كردند و این امر بیش از قبل، ضعف جامعه را به دنبال آورد. مشكل اساسی كار جامعه ملل چنان كه سازمان ملل بدان دچار است، نبودن ضمانتی برای اجرای قطعنامه های جامعه ملل بود و جامعه ملل نمی توانست دولت های بزرگ را وادار به پیروی از مقررات خود كند. در جریان جنگ دوم جهانی، جامعه ملل عملاً به حال تعلیق درآمد و در پایان جنگ با واگذاری مسئولیت خود به سازمان ملل، انحلال خود را در نوزدهم آوریل 1946م پس از حدود بیست و شش سال فعالیت اعلام كرد.

Share