امام‌ زاده قاسم (شاه قاسم پیره لر) – (آبش احمد)

گردشگری قره داغ؛
امام زاده قاسم
آستان مقدس امامزاده شاه قاسم (علیه السلام) در شهرستان کلیبر، و در روستای پیره لر قرار دارد.

زیارتگاه شاه قاسم روستای پیره لر

آستان مقدس امامزاده شاه قاسم (علیه السلام) در شهرستان کلیبر، و در روستای پیره لر قرار دارد. از بنای سابق بقعه فقط گنبدخانه و کفش کن به جا مانده و بناهای دیگر، به تدریج بر بنای بقعه اضافه شده است. مجموعه ی امامزاده متشکل از صحن جنوبی، صحن شمالی، گنبدخانه، زائرسرا، کفش کن، اتاق متولی و مسجد است که بیش از 1300 متر مربع مساحت دارد.
درِ ورودی صحن جنوبی، در ضلع جنوبی قرار دارد و به ارتفاع هفت پله از سطح کوچه بالاتر است. بالای درِ ورودی تابلوی سبز رنگی نصب شده و عبارت «امامزاده شاه قاسم پیره لر» روی آن نوشته شده است. دو طرف درِ صحن جنوبی، دو گلدسته ی توپُر از روی بام قرار دارد و با ملاط سیمان اندود شده که بر بلندای هر یک از آن ها پرچمی نصب شده است. کف صحن جنوبی، با موزائیک پوشیده شده و در وسط آن حوض آبی دیده می شود. نزدیک دیوار جنوبی و چسبیده به آن قبر حاجی قره قرار دارد که به گفته ی مردم محل، وی از ارادتمندان دروه ی حیات امامزاده شاه قاسم بوده که طبق وصیت در آنجا دفن شده است.
گنبدخانه، کفش کن و اتاق متولی در ضلع شمالی، مسجد در ضلع غربی، زائرسرا در ضلع جنوبی صحن جنوبی قرار دارد. ضلع شرقی، فاقد دیوار است و به جای آن نرده ای به ارتفاع یک متر بکار رفته است. از ضلع شرقی صحن منظره ی زیبای طبیعت دیده می شود.
نمای بیرونی گنبدخانه و کفش کن با سیمان سفید اندود شده و سردر آجری بقعه با یک تورفتگی به فرم قوس شبدی کُند وسط سردر قرار دارد. همین سردر زیبا تنها باقی مانده از ساختمان اولیه بقعه است. این سردر مربوط به دوره ی صفویه است. در طرفین سردر دو گلدسته ی توپُر که با سیمان سفید پوشیده شده، دیده می شود و بر فراز هر کدام از آنها میله ای برای نصب پرچم، کار گذاشته شده است.
درِ ورودی به کفش کن باز می شود. نمای داخلی کفش کن با گچ، اندودکاری شده و قرنیزی به ارتفاع 30 سانتی متر در پای دیوارها دیده می شود. کفش کن دارای یک پنجره فلزی و دو ورودی در دیوار شمالی است. در ضلع شرقی به گنبدخانه و در ضلع غربی به اتاق متولی باز می شود.
گنبدخانه دارای ازاره ای به ارتفاع یک متر در دور تا دور نمای داخلی است و به صورت چهارطاقی ساخته شده که گنبد، روی آن ها سوار شده است. بام بقعه و سطح بیرونی گنبد با ایزوگام پوشانده شده و بر فراز گنبد آرم «الله» نصب شده است.
نمای دیوارها، طاق ها، و لایه ی درونی گنبد در سال 1382 ش به دست هنرمندان مشهدی آینه کاری شده است. گنبدخانه دارای یک پنجره در دیوار جنوبی، یک پنجره در دیوار شرقی و یک طاقچه در دیوار شمالی است. ضریح آلومینیومی به ابعاد 2/5×1/80 متر در زیر گنبد قرار دارد. این گنبد در سال 1384 ش به جای ضریح قدیمی نصب شده است. سنگ مزار امامزاده شاه قاسم، مرمر طوسی است و عبارت زیر بر روی آن حک شده است:
مرقد مطهر حضرت قاسم بن موسی کاظم (علیه السلام).
روی ضریح با چند گلدان با گل های مصنوعی زینت داده شده و از زیر گنبد یک لوستر آویزان است.
اتاق متولی در ضلع غربی کفش کن قرار دارد؛ این اتاق دارای دو پنجره رو به ضلع جنوبی و صحن است. در ضلع شمالی اتاق متولی، یک انباری قرار دارد.
مسجد در ضلع غربی صحن جنوبی قرار دارد و به ارتفاع چهار پله بلندتر از سطح صحن است. این مسجد در راستای شمال به جنوب، در سال 1364 و 1365 ش به همت امام جمعه وقت کلیبر، حاج شیخ یوسف صباغی احداث شده است.
صحن شمالی در پشت گنبدخانه قرار دارد و دسترسی به آن از قمست شرقی صحن جنوبی و کوچه ی غربی امکان پذیر است. در قسمت شمال شرقی صحن شمالی، هفت باب زائرسرا وجود دارد. این مجموع دارای یک زیرزمین است.
اين بقعه متبركه شديداً مورد توجه و احترام اهالي منطقه مي باشد.

Shah-Qasem000.jpg

امامزاده قاسم بن موسی(علیهماالسلام) معروف به شاه قاسم پیره لر

پیره لر شاه قاسم یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان آبش احمد بخش آبش احمد شهرستان کلیبر واقع شده است.دراین روستا امامزاده ای ازنوادگان امام هفتم دربقعه ای مدفون است که بنای این بقعه متبرکه مربوط به دوره صفویه است که از اصل بنا فقط سردرآن باقی است و بقیه قسمت ها مرمت شده اند. قدمت این بنای تاریخی حدوداً به ۴۱۶سال قبل می رسد. این امامزاده جلیل القدر که از نوادگان حضرت امام موسی کاظم (علیهماالسلام) است ومتاسفانه به علت دورافتاده بودن منطقه وعدم تبلیغ غریب مانده است آدرس این امامزاده جاده آبش احمد به کلیبر حدودا در۱۵کیلومتری آبش احمد که با آبگرمش معروف است می باشد.

Shah-Qasem001.jpg

مردم منطقه اعتقاد دارند امامزاده شاه قاسم (علیه السلام) از اولاد حضرت امام موسی بن جعفر (علیه السلام) است و از اجداد خود نقل می کنند که بعد از تشریف فرمائی حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) به خراسان جمعی از خاندان آن حضرت به شوق دیدار آن بزرگوار و امام همام و عظیم الشأن عازم ایران شدند، ولی مأموران مأمون، خلیفه عباسی با تعقیب و دستگیری این عزیزان آنها را شهید کردند و از جمله آنان شاه قاسم (علیه السلام) بود که در این منطقه شهید شده و در خاک آرمیده است.
آقای حسین دوستی در روزنامه وزین مهد آزادی در مورد معرفی آرامگاه امامزاده حضرت قاسم بن موسی الکاظم (علیه السلام) می نویسد: «یکی از اعضای خاندان امام رضا (علیه السلام) امامزاده قاسم برادر حضرت امام رضا (علیه السلام) است که به شوق دیدار برادر، پای در رکاب کرد و بدنبال برادر به ایران آمده است لیکن بعد از شهادت حضرت امام رضا (علیه السلام) مأموران دستگاه بنی عباس در جستجوی علویان رضوی تجهیز می شوند و جستجوی خانه به خانه شروع می شود. حضرت قاسم (علیه السلام) در کسوت ناشناس، خود را به کوههای قره داغ واقع در ارسباران می رساند. منطقه کوهستانی ارسباران در استان آذربایجان شرقی به استناد وجود بقاع متبرکه یکی از پناهگای سادات علوی بوده است. بدین ترتیب حضرت قاسم بن موسی الکاظم (علیهم السلام) روستا به روستا طی مسیر کرده و به روستای «ارتی کندی» از روستاهای تابعه شهرستان کلیبر می رسد و در خانه مردی بنام حاجی قره مهمان می شود. «حاجی قره» از شیعیان بود که شیعه بودن خود را مخفی نگه می داشت امام از آنجائیکه مدام خبرهایی از مهاجرت سادات علوی می شنید خود را همیشه برای پذیرایی از خاندان پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) آماده نگه می داشت و لذا برای اینکه بداند کدامیک از مهمانهایی که به خانه او می رسند از اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) می باشند، اتاقی تمیز و آماده ولی قفل کرده، مهیا کرده بود که هرگاه مهمان او از یکی امامزادگان باشد قفل اتاق به قدرت امامت بخودی خود باز خواهد شد؛ لذا وقتی موقع تشریف فرمایی حضرت امامزاده قاسم بن موسی الکاظم (علیهم السلام) قفل اتاق بخودی خود باز می شود، «حاجی قره» با شادمانی دست و صورت امامزاده را می بوسد و با او عهد می بندد که تا پای جان از امامزاده دفاع کند و همیشه در خدمتش بکوشد. بعد از مدتی مأموران حکومتی از حضور امامزاده مطلع شده و جهت دستگیری ایشان وارد روستا می شوند، در درگیری چند روزه ای که بین مأمورین بنی عباس و خانواده «حاجی قره» انجام می گیرد امامزاده به شهادت می رسد و حاجی قره پیکر مطهر امامزاده را به روستای «پیره لر» در 50 کیلومتری شهرستان کلیبر می برد و در بالای تپه ای دفن می کند».

Shah-Qasem002.jpg

Shah-Qasem002..jpg

زیارت نامه شاه قاسم:

السَّلامُ عَلَیکَ اَیُّهَا السَّیِّدُ الزَّکِیُّ، اَلطّاهِرُ الوَلِیُّ، وَالدّاعِی الحَفِیُّ؛ اَشهَدُ اَنَّکَ قُلتَ حَقّاً، حَقّاً، وَنَطَقتَ حَقّاً وَصِدقاً، وَدَعوتَ اِلی مَولایَ وَمَولاکَ، عَلانِیَةً وَسِرًّا، فازَ مُتَّبِعُکَ، وَنَجا مُصَدِّقُکَ، وَخابَ وَخَسِرَ مُکَذِّبُکَ، وَالمُتَخَلِّفُ عَنکَ، اَشهَد لی بِهذهِ الشَّهادَةِ، لِاَکونَ مَنَ الفائِزینَ بِمَعرِفَتِکَ وَطاعَتِکَ، وَتَصدیقِکَ وَاتِّباعَکَ، وَالسَّلامُ عَلَیکَ یا سَیِّدی وَابنَ سَیِّدی. اَنتَ بابُ اللهِ المُؤتی مَنهُ، وَالمَأخوذُ عَنهُ، اَتَیتُکَ زائِراً، وَحاجاتی لَکَ مُستَودِعةً، وَها اَنَا ذا اَستَودِعُکَ دینی وَاَمانَتی، وَخَواتیمَ عَمَلی، وَجَوامِعَ اَمَلی اِلی مُنتَهی اَجَلی، وَالسَّلامُ عَلَیکَ وَرَحمَةُ اللهِ وَبَرَکاتُه.
***
سلام بر تو ای آقای پاک و پاکیزه و سرور من و ای دعوت کننده (به حق) به مهربانی، گواهی دهم که تو حق گفتی و به حق و راستی سخن کردی و (مردم را) آشکارا و نهان بسوی مولای من و مولای خودت دعوت فرمودی رستگار شد پیرو تو و نجات یافت تصدیق کننده ات و نومید و زیانکار شد تکذیب کننده ات و آنکس که با تو مخالفت کرد گواه باش برای من این گواهی را تا من بوسیله معرفت و اطاعت تو و تصدیق و پیروی کردنت از زمره رستگاران باشم و سلام بر تو ای آقای من و ای فرزند آقای من توئی درگاه خدا که از آن درآیند و (معالم دین را) از آن بگیرند آمده ام به درگاهت برای زیارت و حاجت های خود را به تو سپرده ام و من اکنون به تو می سپارم دینم و امانتم و سرانجام کارهایم و همه آرزوهایم را تا پایان عمرم و بر تو باد سلام و رحمت خدا و برکاتش.

Shah-Qasem004.jpg

Share