فواید چای سبز

برای لاغری چقدر چای سبز بخوریم؟
چای سبز

چای سبز یکی از نوشیدنی هایی است که این روزها طرفداران زیادی دارد. گروهی آن را به دلیل خواصش می خورند و تعدادی هم با این انگیزه که نوشیدن چای سبز آنها را از شر چربی های اضافه شان خلاص می کند، آن را انتخاب می کنند. حالا سوال اینجاست که آیا واقعا نوشیدن چای سبز، نقشی در سوزاندن چربی ها و مقدار کالری مصرفی روزانه ما دارد؟ اصلا می توان این نوشیدنی را جایگزین چای کرد؟ یا این که با گرم شدن هوا پابه پای آب روی مصرف آن حساب کرد؟ دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و دانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران، در این مطلب به همه این پرسش ها پاسخ می دهد.
مزایای چای سبز
تفاوت اصلی چای سبز با چای سیاه یا همان چای معمولی که اغلب مورد استفاده قرار می  گیرد تنها در نحوه فرآوری آن هاست. در مورد چای سیاه فرایند تخمیر یا ماندن برگ چای، مدت زمان بیشتری طول می کشد  در نتیجه چای به رنگ تیره در می آید؛ اما در چای سبز، تخمیر کامل انجام نمی گیرد  به همین دلیل رنگ آن تا اندازه ای تغییر می کند.
اما جدا از رنگ، ویژگی های برگ چای نیز تحت تاثیر این تخمیر دچار تغییراتی می شود. مسلما وقتی تخمیر در مدت زمان کمتری انجام گیرد، مواد مغذی موجود در برگ چای که مهم ترین آن ها از نظر سلامت تغذیه ای، فلاونوئیدها یا ترکیبات آنتی اکسیدانی گیاهی هستند، بیشتر حفظ می شوند. از همین روست که در برگ چای سبز ترکیبات آنتی اکسیدانی و فلاونوئیدها به مقدار قابل توجهی بیشتر از چای سیاه هستند.
فلاونوئیدها در حقیقت اصلی ترین آنتی اکسیدان های موجود در برگ چای هستند که رادیکال های آزاد را در بدن خنثی می کنند و به سالم نگه داشتن سلول ها و بافت های بدن کمک می کنند. از این نظر می توان گفت مزایای مصرف چای سبز به دلیل داشتن ترکیبات آنتی اکسیدانی در مقایسه با چای سیاه بیشتر است.
روزانه چند لیوان چای سبز بخوریم؟
چای سبز تنها می تواند به مقدار بسیار جزئی متابولیسم بدن را افزایش دهد. به دلیل همین ویژگی، بسیاری از افراد حدود 4 تا 5 لیوان در روز چای سبز می نوشند. درحالی که حتی در این شرایط هم افزایش متابولیسم آنقدری نیست که بتواند پاسخگوی دریافت مقدار کالری اضافی مصرفی ما باشد. اما این همه ماجرا نیست. معمولا مصرف چای، چه چای سبز و چه چای سیاه بیشتر از 2 تا 3 لیوان در روز از نظر تغذیه  ای نه تنها مفید نیست، بلکه برای سلامت مضر هم هست. مصرف زیاد نوشیدنی هایی مثل چای به شدت مضر است و باعث می شود آب و الکترولیت ها از بدن دفع شوند. بنابراین مصرف زیاد این نوشیدنی ها می تواند منجر به اختلال آب و الکترولیت در بدن شود. از سوی دیگر ترکیبات آلکانوئیدی موجود در چای می تواند در اثر مصرف زیاد مشکلات تحریک پذیری و حساسیت های ویژه عصبی را هم در پی داشته باشد. این در حالی است که مصرف متعادل آن یعنی 2 تا 3 لیوان در روز می تواند در بدن آرامش ایجاد کند.
پس از غذا چای ننوشید
در کنار مقدار، زمان نوشیدن چای هم بسیار مهم است. موضوعی که باید در این خصوص درنظر گرفت، تاثیر چای بر کاهش جذب آهن است. خیلی ها تصور می کنند تنها چای سیاه است که موجب کاهش جذب آهن می شود و خوردنش را باید حداقل یک ساعت بعد از غذا به تاخیر انداخت؛ درصورتی که از این نظر، تفاوتی بین چای سبز و سیاه وجود ندارد، زیرا ترکیبات آلکانوئیدی و پلی فنول های موجود در هر 2 نوع آنها مانع جذب این ماده معدنی ارزشمند می شود.
در حقیقت ترکیبات آلکانوئیدی که در چای وجود دارد اجازه نمی دهد آهن، روی یا حتی کلسیم موجود در غذا جذب بدن شود. به عبارت دیگر، ترکیبات آلکانوئیدی در دستگاه گوارش به آهن، روی و کلسیم که از عناصر ضروری تغذیه سالم هستند متصل می شوند و اجازه نمی دهند این عناصر جذب بدن شوند. بنابراین برای جلو گیری از این عارضه، توصیه می کنیم بلافاصله بعد از صرف غذا به خصوص زمانی که وعده غذایی شما منبع خوبی از این عناصر است چای ننوشید؛ چه چای سبز و چه چای سیاه.
از آنجا که معمولا کمبود آهن در خانم ها و دخترخانم های جوان بیشتر به چشم می خورد، به این دوستان توصیه می کنیم در مورد زمانی که به نوشیدن چای اختصاص می دهند و حفظ فاصله آن با زمان صرف غذا دقت بیشتری به خرج دهند.
چای سبز هم کافئین دارد
چای بهترین نوشیدنی بعد از آب است. این نوشیدنی به خصوص از نوع سبز آن (تخمیر در مورد چای سبز کامل انجام نمی گیرد)، یک منبع طبیعی بدون چربی و کربوهیدرات، متشکل از کافئین، تئوفیلین، نیافین و آنتی اکسیدان هایی مثل فلاونوئیدهاست. در حقیقت مصرف چای علاوه بر این موارد تامین کننده رنگدانه هایی است که بدن ما قادر به دریافت آن از راه های دیگر نیست. بسیاری از علاقه مندان به چای سبز فکر می کنند این چای کافئین ندارد درحالی که همان مقدار کافئینی که در یک فنجان چای سیاه وجود دارد، در چای سبز هم موجود است. تفاوت بین چای سبز و سیاه بیشتر در خاصیت آنتی اکسیدانی آن هاست که آن هم از زمان کمتر تخمیر برگ چای سبز نسبت به چای سیاه ناشی می شود.
مفید است اما لاغرتان نمی کند!
چای از نظر دانش تغذیه یک نوشیدنی مفید است و به دلیل خواص آنتی اکسیدانی که دارد مصرف آن قابل توصیه است؛ اما تنها به این شرط که 2تا 3 لیوان در روز مصرف شود. به عبارت دیگر، نوشیدن چای سبز یا هر نوع نوشیدنی دیگری که به عنوان لاغر کننده از آن یاد می شود، هرگز نمی تواند به تنهایی چنین ویژگی را در پی داشته باشد و صرفا یک سو  استفاده کاملا تبلیغاتی است. برای کاهش وزن، کنترل میزان کالری دریافتی در طول روز و البته فعالیت های ورزشی همزمان، مناسب ترین گزینه است. ورزش و انجام فعالیت های فیزیکی نه تنها سوخت وساز بدن را بالا می برد بلکه برای سلامت قلبی، ریوی و ماهیچه ای ما هم بسیار مفید است، البته یادآوری این نکته ضروری است که نقش ورزش در سوزاندن کالری های مصرفی هم در گرو کنترل مقدار کالری دریافتی ما به طور روزانه است.
چرا برای بیماران قلبی مفید است؟
یکی از عوامل اصلی امراض و حمله های قلبی، وجود کلسترول بالا در خون انسان است. چای سبز علاوه بر ویتامین های A و C، باعث کاهش کلسترول در خون هم می شود که این موضوع خطر حمله قلبی و امراضی از این دست را تا اندازه ای پایین می آورد. همچنین مصرف چای سبز می تواند از بروز بیماری های قلبی- عروقی جلوگیری کند. اما به شرط آن که متعادل مصرف شود.
وجود رادیکال های آزاد در سرخرگ می تواند منجر به بروز بیماری های قلبی- عروقی شود. درحالی که ترکیبات فلاونوئیدی موجود در چای سبز می توانند از پوشش درونی سرخرگ در برابر رادیکال های آزاد محافظت کنند و به این وسیله از بروز بیماری های قلبی جلوگیری کنند. از سوی دیگر کاتچین موجود در چای سبز فعالیت آنزیم لیپاز را که مسئول هضم چربی ها در لوزالمعده است را مهار می کند. در نتیجه شکستن چربی با سرعت بسیار کمتری صورت می گیرد و چربی خون هم با سرعت کمی بالا می رود.
باید دقت کرد تمام این خواص تنها زمانی قابل اتکا هستند که چای سبز به مقدار متعادل و بدون همراهی با شکر و شیرینی مصرف شود. در این شرایط حتی می توان روی نقش مثبت چای سبز در کنترل فشار خون و متعادل کردن آب و املاح در بدن هم حساب کرد.
اگر در فضای باز کار می کنید، بنوشید
در فصل های گرم سال مثل تابستان و گاهی بهار از آنجا که با گرم شدن هوا، میزان تعریق بدن افزایش پیدا می کند، بدن به طور طبیعی برای تامین آب از دست رفته نیاز بیشتری به مایعات پیدا می کند. در این شرایط بهترین راه جبران، نوشیدن آب ساده است. اما از آنجا که عرق کردن باعث می شود مقدار زیادی از آب و الکترولیت های بدن دفع شود، چای هم می تواند در کنار آب به عنوان یک نوشیدنی مناسب به شمار رود. در این شرایط چای به خصوص چای سبز به دلیل همراه داشتن آب و الکترولیت ها و املاح می تواند به حفظ و تعادل آب و املاح در بدن کمک کند.
نقش چای سبز به خصوص در مورد افرادی که به دلیل شرایط کاری زمان زیادی را در معرض آفتاب قرار دارند، برای تامین املاح مورد نیاز بدن آنها بسیار زیاد است. بنابراین اگر به هر دلیلی زمان زیادی را بیرون از خانه سپری می کنید، برای رفع عطش و جبران آب و الکترولیت هایی که از دست داده اید می توانید در کنار آب، روی چای سبز هم به عنوان یک نوشیدنی مناسب حساب کنید.
11 فایدۀ چای سبز
1. چای سبز موجب بهبود عملکرد تمام اعضای بدن می شود و به جلوگیری از ابتلا به روماتیسم و هپاتیت کمک می کند، همچنین موجب تنظیم ضربان قلب می شود.
2. دانشمندان معتقدند که کاتچین موجود در چای سبز پوست را جوان تر می کند.
3. چای سبز به کاهش وزن کمک می کند و چربی های ذخیرۀ بدن را کاهش می دهد و از بروز بیماری های متابولیک و رسوب چربی های مضر بر دیوارۀ رگ های خونی جلوگیری می کند و میزان کلسترول خون را کاهش می دهد.
4. چای سبز باکتری های مضر روده را از بین میبرد.
5. چای سبز برای کسانی که آسم بسیار مفید است ، همچنین انقباض و انبساط ریه را بهبود می بخشد.
6. چای سبز مواد مضر برای بدن را که در نتیجۀ اثرات آنها سنگ کلیه و مثانه ایجاد می شود، از بین می برد.
7. چای سبز محافظی مناسب در برابر اشعه های مضر صفحه نمایش تلویزیون و کامپیوتر است.
8. چای سبز باعث باز شدن رگها و عروق مغز می شود، و تغذیه و اکسیژن رسانی را بهبود می بخشد. این روند به پایین آوردن فشار خون کمک می کند و خطر ابتلا به حملۀ قلبی و تصلب شرائین را کاهش می دهد.
9. بسیاری از ویتامین ها در چای سبز وجود دارند، مثل: C، P، B1، B2، PP و کاروتن . ویتامین C در چای سبز پس از دم کردن نیز باقی ست.
10. تنین که از کافئین سبک تر است، نیز در چای سبز وجود دارد .این ماده ،محرک کارکرد سیستم عصبی مرکزی است و عملکرد قلب را تنظیم می کند. تنین در سلولها انباشته نمی شود و امکان ندارد که کسی در اثر استفادۀ زیاد و مکرر آن مسموم شود.
11. چای سبز بر سه دستگاه مهم در بدن( عصبی، تنفسی و قلبی- عروقی) اثر مثبت دارد. به همین دلیل کسانی که از چای سبز استفاده میکنند، بسیار سالم ترند و انرژی بالایی در انجام کار های روزمره دارند.

همانطور که می بینید، چای سبز مزایای زیادی دارد، اما به هر حال، همه چیز را باید به اندازه مصرف کرد.
افرادی که دارای بیماری فشار چشم هستند نباید چای سبز استفاده کنند و افرادی که میگرن دارند باید میزان مصرف کمی داشته باشند. زنان باردار نیز قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنند.

 

منبع: نیک صالحی

Share