عارف بالله مرحوم آیت الله پهلوانی تهرانی :
یکی از بزرگان کلام شیرینی دارد، می فرمودند : «هر جا گذشت باشد، آن جا سیر و پیشرفت برای سالک است»
این کلام کوتاهی است، ولی تحت آن حقیقتی خوابیده و آن است که انسان، به سبب گذشت از آرزوهای نفسانی و هواپرستی و .... نایل به مقام عبودیت -که صراط مستقیم است- می شود، و به هر اندازه که گذشت داشته باشد، به طرف این صراط قدم برداشته -وفقناالله و ایاکم- کم کم تمام آرزوها و هواها برداشته خواهد شد، جز یک آرزو.
عمده این است که در مقام گذشت برآید و عمل کند . همین عمل نمودن ، موجب می شود که توفیق به گذشت بعد از این پیدا کند .
اصولا عمل نیک ، شخص را به اعمال نیک دیگر می کشد و بر عکس، عمل بد به همین نحو .
لذا اگر انسان متابعت هوی کرد ، و دنبال آرزوهای نفسانی رفت، این کشیده می شود به «غیر نهایة الّا ان یقطعه شی ءٌ» و بر عکس ، اگر مخالفت هوی کرد، و از آرزوهای نفسانی کاهید ، خداوند او را موفق می کند و کم کم هواها و آرزوها برداشته می شود و ناگاه حق را متجلّی می بیند .
