خطر حبط عمل

در آيه 105 سوره کهف فرمود: اين ها چون نگاهشان به مسائل غلط است «فَحَبِطَ اَعْمَالُهُم»؛ همه اعمالشان پوچ مي شود، نمي گويد اعمال انجام نمي دهند، مي فرمايد اعمالشان بي ثمر و پوچ خواهد شد. آدم بي دين كه عمل ديني انجام نمي دهد كه حبط شود. «حبط عمل»؛ مربوط به افراد متديني است که به ظاهر عملِ مطابق دين انجام مي دهند ولي آن عمل بي نتيجه خواهد شد. قرآن مي فرمايد: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ وَلَا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ كَجَهْرِ بَعْضِكُمْ لِبَعْضٍ أَن تَحْبَطَ أَعْمَالُكُمْ وَأَنتُمْ لَا تَشْعُرُونَ»؛[1] اي كساني كه ايمان آورده ايد! صداي خود را فراتر ازصداي پيامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) نكنيد و در برابر او بلند سخن مگوييد، آن گونه كه بعضي از شما در برابر بعضي صداي خود را بلند مي كنند، مبادا اعمال شما نابود و حبط گردد در حالي كه نمي دانيد. پس اگر مؤمني در محضر وجود مقدس پيامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) صدايش را بلند كند حبط عمل مي شود، و آيه قرآن تذکر خطرِ حبط عمل را به مسلمان ها و اصحاب رسول خدا(صلی الله علیه وآله وسلم) مي دهد. لذا حبط عمل براي كساني معنا مي دهد كه اعمالي انجام داده و فعاليت هايي داشته باشند كه بشود از آن ها اميد نتيجه و نجات داشت، حال مي فرمايد اگر چنين و چنان كنند، از آن اعمال نتيجه نمي گيرند، با اين توصيف خداوند در آخر آيه 105 سوره كهف مي فرمايد: «فَحَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فَلَا نُقِيمُ لَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَزْنًا»؛ پس در روز قيامت براي چنين افرادي هيچ وزن و ارزشي بر پا نمي شود، يعني روز قيامت نماز او وزني ندارد، زيرا كه در قيامت «وَالوَزْنُ يَؤْمَئِذٍ الْحَق»؛[2] آنچه كه حق است وزن دارد. مي فرمايد آن هايي که منظر و افق اعمالشان دنيا است ولي ظاهر عملشان طوري است که گمان مي کنند اعمالي پسنديدني و ديني است، بدانند چون عالَم را آيات الهي نمي بينند و نظر به قيامت ندارند، اعمالشان حبط مي شود و در قيامت هيچ ميزاني براي سنجش اعمال آن ها بر پا نمي گردد، زيرا اعمالي که دارند وزن ندارد. قسمت آخر آيه به خوبي حجت را تمام مي كند، چون مي گويد در نهايي ترين منزل، هيچ آثاري از اعمال اين افراد در صحنه ابديت آن ها موجود نيست. اين جاست كه انسان عاقل به واقع بايد به فكر فرو رود تا پيش از آن كه كاري انجام دهد، سعي كند آن كار، كاري باشد كه در زندگي دنيايي گم نشود و آثار معنوي و قيامتي داشته باشد.

يك وقت متوجه مي شويم گويا اين كارها به مقصد و مقصودي كه دنبال آن هستيم نمي رسد و لذا اصرار بر انجام آن نداريم و سعي مي کنيم روش خود را تغيير دهيم. اما فاجعه از اين جا شروع مي شود كه پوچي و بي  ثمري كارها را با هر چه بيشتر ادامه دادن آن ها بخواهيم جبران كنيم.

---------------------------------------

[1] - سوره حجرات، آيه2.

[2] - سوره اعراف، آيه8.

Share