پیشگفتار
بسم اللّه الرحمّن الرّحیم
سپاس خداوندی که انسان را نهاد و فطرتی پاک عطا فرمود تا همواره در جستجوی حق باشد و هیچ گاه از توفیق هدایت محروم نساخت و بعضی از بندگان پاکش را یکی پس از دیگری مُرشد آدمیان ساخت و بهترین آنان محمد امین صلی الله علیه و آله را بزرگ ترین معلّم اخلاق و خاتم رسولان قرار داد، رسول رحمت که دو امانت به یادگار گذاشت، اوّل قرآن مجید و دوم تمام کننده نعمت الهی یعنی ولایت مولی الموحدین، امیرمؤمنان، اسداللَّه الغالب، علی ابن ابی طالب علیه السلام و دو سیّد جوانان اهل بهشت حضرت امام حسن و امام حسین علیهما السلام و نه تن از اولاد امام حسین علیهم السلام؛ آنان که پاکترین پاکان و از نسل زهرای اطهر علیها السلام هستند.
خدایی که هیچ گاه انسان را تنها نگذارد و از آغاز غیبت مهدی فاطمه علیه السلام با اشاره حضرتش هدایت بشر را بر عهده فقها گذاشت، همان فقهای وارسته ای که عمر خود را وقف راه خدا کردند.
بشریّت همیشه مُحتاج تعالیم حَقّه الهی بوده، تا بتواند به آرامش برسد و مسیر تکامل را طی نماید و امروز پیمودن این راه فقط در پرتو فقه شیعی ممکن است و آنان که از پرتو فقاهت دور شدند، در ظلمت دنیا اسیر شیطان و شیطان صفتان گشته، دنیا و آخرت خود را تباه شده دیدند.
مردان الهی همانند خورشید تابناک هستند؛ همان گونه که اگر کسی خانه خود را رو به خورشید بسازد و پنجره اش را به سوی خورشید بگشاید، خانه ای روشن از انوار، گرم از حرارت و به دور از آلودگی به برکت پرتو خورشید خواهد داشت؛ آنان که پنجره دل را به سوی انوار فقاهت بگشایند، معنای کامل حَرَمُ اللَّه را درک می کنند زیرا نور فقاهت قلبشان را روشن، حرارت عشق الهی، دلشان را گرم و تعالیم اسلامی آنان را از آلودگی ها پاک می کند و آنگاه انسان می شود خلیفةاللَّه و قلبش هم می شود حَرَمُ اللَّه و این همان لقاءاللَّه است که محقّق نمی شود مگر با زندگی در پرتو فقه شیعی.
در طول تاریخ بعضی انسان ها گاه با تکیه بر علم، ادراک و آگاهی زندگی خود را بنا نهاده و در راه مستقیمی که خداوند فرموده حرکت کرده اند، ولی بعضی دیگر به دنبال امیال، غرایز و شهوات رفته و گمراه شده اند امّا همواره فقه اسلامی با ضمانت های اجرایی قوی مثل اخلاق، انسان ها را به راه حق و حقیقت دعوت نموده و تا مقصد همراهی کرده است.
مجموعه حاضر نظرات فقیه عالیقدر جهان تشیّع حضرت آیت اللَّه العظمی مکارم شیرازی (مدّ ظلّه العالی) است، پیرامون روابط مرد و زن، مقدّمات و مراسم عروسی، ازدواج دائم و موقت، مسائل زناشویی، احکام فرزند، طلاق و ارث زن و شوهر و بعضی مسائل مرتبط با این موضوعات، به انضمام بخشی دیگر که شامل 240 واژه و اصطلاح فقهی همراه با معانی آنها بیان شده است.
یکی از مهم ترین دلایل گردآوری این مجموعه روشن نمودن افکار عمومی نسبت به برخی رسوم بی اساس و دست و پا گیر در امر ازدواج و به تعبیری دیگر تولّد دوم که تولّدی است ارادی و اختیاری و پا نهادن به دنیایی جدید که اگر در پرتو فقه و با بصیرت و تعقّل همراه شود، سبب آرامش و تکامل و اگر بر اساس معیارهای اشتباه انجام شود سبب طوفان در زندگی و ایجاد مشکلات فراوان می شود؛ طوفانی که گاه منتهی می شود به هلاکت، و مشکلاتی که نمی توان برای آنها راه حل مناسبی پیدا کرد. در کنار این بحث نیز به بیان بعضی احکام برای پیشگیری از ورودِ برخی انحرافات در ساختار روابط اجتماعی و خانوادگی در جامعه اسلامی پرداخته ایم؛ البته با توجه به این که این مجموعه مختص به بیان احکام است بیشتر به مسائل فقهی و احکام عملی پرداخته شده و إن شاءاللَّه اگر عمر باقی و توفیق رفیق بود در مجال دیگر به واکاوی ساختارهای اجتماعی و مسائل خانوادگی خواهیم پرداخت.
جا دارد از تمام عزیزانی که در تهیّه این مجموعه یاریم نموده اند و با نظرات خود راهگشایم بوده اند به ویژه جناب حجت الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیان نژادی که از ابتدا تا انتهای کتاب را با دقت مطالعه نموده، و نکاتی ظریف و دقیق را برای پربارتر شدن کتاب یادآور شده اند، تقدیر و تشکر نمایم؛ مشتاقانه منتظر راهنمایی ها، انتقادات و پیشنهادات خوانندگان محترم خصوصاً جوانان پویا و حقیقت جو هستم.
در آخر عرض می کنم، پروردگارا! هر چند عمل و کردار ما بندگان تو، ناچیز است، امّا کَرَم تو بی حدّ است، از ذات پاکت می خواهم این اثر ناقابل را از این بنده ناچیز بپذیری و پدر و مادر، خانواده، اساتید و دوستان و تمام کسانی که به گردنم حقّی دارند و تمام آنهایی که در طول تاریخ خالصانه- در حدّ فهم خود- برای خدا زیستند، را در ثوابش شریک گردانی و مهدی فاطمه علیه السلام را از ما راضی و خشنود سازی.
وحید علیان نژاد
میلاد مسعود پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و امام جعفر صادق علیه السلام
17 ربیع الاول 1430 ق
برابر با 25 اسفند 1387 ش
