اسباب اختلاف

اسباب اختلاف

اختلافات خانوادگی

اختلاف افکنی

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): منْ عَمِلَ فِی فُرْقَهٍ بَینَ امْرَأَهٍ وَ زَوْجِهَا کانَ عَلَیهِ غَضَبُ اللَّهِ وَ لَعْنَتُهُ فِی الدُّنْیا وَ الآخِرَهِ وَ کانَ حَقّاً عَلَی اللَّهِ أَنْ یرْضَخَهُ بِأَلْفِ صَخْرَهٍ مِنْ نَارٍ وَ مَنْ مَشَی فِی فَسَادِ مَا بَینَهُمَا وَ لَمْ یفَرِّقْ کانَ فِی سَخَطِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَعْنَتِهِ فِی الدُّنْیا وَ الآخِرَهِ وَ حَرَّمَ (اللَّهُ عَلَیهِ) النَّظَرَ إِلَی وَجْهِهِ [ثواب الأعمال، ص288.]

 

به تکلف افتادن

برای خوشحال کردن اقوام و رفقای خود شوهرش را به زحمت نیندازد. رفقا و اقوام یک ساعت بیشتر با او نیستند ولی با شوهر آزرده زندگی دائمی مشکل خواهد بود.

 

به رخ کشیدن

1 زن نباید در خانه جمال و مال خود را به رخ شوهرش بکشد و اگر این کار را کرد جز دوری و کینه شوهر بهره ای نمی برد.

2 به مدرک، فامیل، شکل، مال، هنر و … خود افتخار می کند و پز می دهد.

 

بازگو کردن های بیجا

لا یحِبُّ اللّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلاّ مَنْ ظُلِمَ [نساء / 148.]

لا یغْتَبْ بَعْضُکمْ بَعْضاً [حجرات / 12.]

مَنْ یشْفَعْ شَفاعَهً حَسَنَهً یکنْ لَهُ نَصِیبٌ مِنْها وَ مَنْ یشْفَعْ شَفاعَهً سَیئَهً یکنْ لَهُ کفْلٌ مِنْها وَ کانَ اللّهُ عَلی کلِّ شَیءٍ مُقِیتاً [نساء / 85]

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): مَنْ أَمَرَ بِسُوءٍ أَوْ دَلَّ عَلَیهِ أَوْ أَشَارَ بِهِ فَهُوَ شَرِیک [خصال صدوق، ج1، ص138.]

فَیتَعَلَّمُونَ مِنْهُما ما یفَرِّقُونَ بِهِ بَینَ الْمَرْءِ وَ زَوْجِهِ [بقره / 102.]

 

بد زبانی وتمسخر

قُلْ لِعِبادِی یقُولُوا الَّتِی هِی أَحْسَنُ إِنَّ الشَّیطانَ ینْزَغُ بَینَهُمْ [اسراء / 53.]

لا یسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ عَسی أَنْ یکونُوا خَیراً مِنْهُمْ [حجرات / 11.]

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): مَنْ کانَ لَهُ امْرَأَهٌ تُوذِیهِ لَمْ یقْبَلِ اللَّهُ صَلَاتَهَا وَ لَا حَسَنَهً مِنْ عَمَلِهَا حَتَّی تُعِینَهُ وَ تُرْضِیهُ وَ إِنْ صَامَتِ الدَّهْرَ وَ قَامَتْ وَ أَعْتَقَتِ الرِّقَابَ وَ أَنْفَقَتِ الْأَمْوَالَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ کانَتْ أَوَّلَ مَنْ تَرِدُ النَّارَ ثُمَّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) وَ عَلَی الرَّجُلِ مِثْلُ ذَلِک الْوِزْرِ وَ الْعَذَابِ إِذَا کانَ لَهَا مُوذِیاً ظَالِماً [أعلام الدین، ص414.]

قَالَ الصَّادِقُ (ع): مَلْعُونَهٌ مَلْعُونَهٌ امْرَأَهٌ تُوذِی زَوْجَهَا أَوْ تَغُمُّهُ وَ سَعِیدَهٌ سَعِیدَهٌ امْرَأَهٌ تُکرِمُ زَوْجَهَا وَ لَا تُوذِیهِ [کنز الفوائد، ج1، ص149.]

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): إِنَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ بَرِیئَانِ مِمَّنْ أَضَرَّ بِامْرَأَتِهِ حَتَّی تَخْتَلِعَ مِنْهُ [ثواب الأعمال، ص287.]

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) إِنِّی أَتَعَجَّبُ مِمَّنْ یضْرِبُ امْرَأَتَهُ وَ هُوَ بِالضَّرْبِ أَوْلَی مِنْهَا [جامع الأخبار، ص158.]

پیامبر (ص) می فرماید: حور العین به زنی که شوهرش را آزار می دهد می گوید: خدا ترا بکشد. شما لیاقت این مرد را ندارید. به زودی از شما جدا شده و به سراغ ما می آید. [آیین همسرداری، ص33.]

 

سوء ظن

إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ [حجرات / 12.]

1 چطور شد که نگذاشت نامه را بخوانم.

2 چطور شد که حمام رفت.

3 چطور شد که دیر آمد.

4 چطور شد که ستایش فلانی را کرد.

5 چطور شد که فلان زن از او ستایش کرد.

6 چطور شد که به فلانی احترام کرد.

7 چطور شد که نسبت به فامیل من سر سنگین است.

8 چطور شد که به من خلاف گفت.

قَالَ أَمِیرُ الْمُومِنِینَ (ع): إِیاک وَ التَّغَایرَ فِی غَیرِ مَوْضِعِ

غَیرَهٍ فَإِنَّ ذَلِک یدْعُو الصَّحِیحَهَ إِلَی السَّقَمِ وَ الْبَرِیئَهَ إِلَی الرِّیبِ [نهج البلاغه،نامه31.]

 

مراء وجدال

پیغمبر: (ص) ضامن شده اند خانه ای را در بهشت: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): أَنَا زَعِیمٌ بِبَیتٍ فِی أَعْلَی الْجَنَّهِ وَ بَیتٍ فِی وَسَطِ الْجَنَّهِ وَ بَیتٍ فِی رِیاضِ الْجَنَّهِ لِمَنْ تَرَک الْمِرَاءَ وَ إِنْ کانَ مُحِقّاً [توحید صدوق، ص461.]

 

بد حجابی وجلوه های نابجا

دلسردی مرد عامل فتنه است که منشأ این دلسردی چشم چرانی مرد از یک سو و آرایش آزاد زنان در خیابان ها از سوی دیگر و مقایسه کردن که مرد میان همسر خود با تمام زنانی که دیده است می تواند باشد.

قَالَ أَمِیرُ الْمُومِنِینَ (ع): وَ اکفُفْ عَلَیهِنَّ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ بِحِجَابِک إِیاهُنَّ فَإِنَّ شِدَّهَ الْحِجَابِ أَبْقَی عَلَیهِنَّ وَ لَیسَ خُرُوجُهُنَّ بِأَشَدَّ مِنْ إِدْخَالِک مَنْ لَا یوثَقُ بِهِ عَلَیهِنَّ [نهج البلاغه، نامه31.]

مرد نباید هر مردی رابه هر عنوان به خانه آورد.

قَالَ الصَّادِقُ (ع): مَا یأْمَنُ الَّذِینَ ینْظُرُونَ فِی أَدْبَارِ النِّسَاءِ أَنْ یبْتَلَوْا بِذَلِک فِی نِسَائِهِمْ [من لایحضره الفقیه، ج4، ص19.]

قَالَ الصَّادِقُ (ع): أَیمَا امْرَأَهٍ تَطَیبَتْ لِغَیرِ زَوْجِهَا لَمْ تُقْبَلْ مِنْهَا صَلَاهٌ حَتَّی تَغْتَسِلَ مِنْ طِیبِهَا کغُسْلِهَا مِنْ جَنَابَتِهَا [کافی، ج5، ص507.]

فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیطْمَعَ الَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ [احزاب / 32.]

وَ لا یضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیعْلَمَ ما یخْفِینَ مِنْ زِینَتِهِنَّ [نور / 31.]

 

توقعات بی جا

پیامبر (ص): هر زنی که ناسازگاری کند و شوهرش را بر چیزهایی که فوق توانایی اوست وادار کند، اعمالش مورد قبول نیست و در قیامت مورد غضب خداست. [آیین همسرداری، ص47.]

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): مَنْ کانَتْ لَهُ امْرَأَهٌ وَ لَمْ تُوَافِقْهُ وَ لَمْ تَصْبِرْ عَلَی مَا رَزَقَهُ اللَّهُ وَ شَقَتْ عَلَیهِ وَ حَمَلَتْهُ مَا لَمْ یقْدِرْ عَلَیهِ لَمْ یقْبَلِ اللَّهُ لَهَا حَسَنَهً تَتَّقِی بِهَا النَّارَ وَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَیهَا مَا دَامَتْ کذَلِک [ثواب الأعمال، ص287.]

 

بیکاری – سرگرمی سالم

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): نِعْمَ اللَّهْوُ الْمِغْزَلُ لِلْمَرْأَهِ الصَّالِحَهِ [علل الشرائع، ج2، ص582.]

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): لَا تُنْزِلُوا النِّسَاءَ الْغُرَفَ وَ لَا تُعَلِمُوهُنَّ الْکتَابَهَ وَ عَلِّمُوهُنَّ الْغَزْلَ وَ سُورَهَ النُّورِ [الجعفریات، ص97.]

ام اسلمه از رسول خدا (ص) درباره خدمت زن در خانه پرسید؛ فرمودند: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): إِنَّ هَذَا الدِّینَ مَتِینٌ فَأَوْغِلُوا فِیهِ بِرِفْقٍ وَ لَا تُکرِّهُوا عِبَادَهَ اللَّهِ إِلَی عِبَادِ اللَّهِ فَتَکونُوا کالرَّاکبِ الْمُنْبَتِّ الَّذِی لَا سَفَراً قَطَعَ وَ لَا ظَهْراً أَبْقَی [کافی، ج2، ص86.]

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): أَیمَا امْرَأَهٍ رَفَعَتْ مِنْ بَیتِ زَوْجِهَا شَیئاً مِنْ مَوْضِعٍ إِلَی مَوْضِعٍ تُرِیدُ بِهِ صَلَاحاً نَظَرَ اللَّهُ إِلَیهَا وَ مَنْ نَظَرَ اللَّهُ إِلَیهِ لَمْ یعَذِّبْهُ [أمالی صدوق، ص411.]

قَالَ الْبَاقِرُ (ع): إِنَّ فَاطِمَهَ (ع) ضَمِنَتْ لِعَلِی (ع) عَمَلَ الْبَیتِ وَ الْعَجِینَ وَ الْخُبْزَ وَ قَمَّ الْبَیتِ وَ ضَمِنَ لَهَا عَلِی (ع) مَا کانَ خَلْفَ الْبَابِ نَقْلَ الْحَطَبِ وَ أَنْ یجِیءَ بِالطَّعَامِ [تفسیر عیاشی، ج1، ص171.]

فاطمه (س) از رسول الله ص تقاضای خادمه کرد، فرمود: می ترسم از پاداش کار در خانه باز بمانی

یا فاطمه! إنی لا أرید أن ینفک عنک أجرک إلی الجاریه [المناقب، ج3، ص341.]

زخم زبان،توهین، تهمت

وَیلٌ لِکلِّ هُمَزَهٍ لُمَزَهٍ [همزه / 1.]

وَ لا تَسُبُّوا الَّذِینَ یدْعُونَ مِنْ دُونِ اللّهِ فَیسُبُّوا اللّهَ عَدْواً بِغَیرِ عِلْمٍ [انعام / 108.]

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): من قذف امرأته بالزناء خرج من حسناته کما تخرج الحیه من جلدها و کتب له بکل شعره علی بدنه ألف خطیئه [جامع الأخبار، ص157.]

قَالَ الصَّادِقُ (ع): إِنَّ اللَّهَ تَبَارَک وَ تَعَالَی یقُولُ مَنْ أَهَانَ لِی وَلِیاً فَقَدْ أَرْصَدَ لِمُحَارَبَتِی وَ أَنَا أَسْرَعُ شَیءٍ إِلَی نُصْرَهِ أَوْلِیائِی [کافی، ج2، ص351.]

 

شغل

زن ها معمولا شوهری دوست دارند که؛

1 در وطن باشد.

2 هر شب بیاید.

3 اول شب بیاید.

4 ایام فراغت داشته باشد.

5 شب نشینی و گردش و تفریح بروند.

6 شغل تمیز، آبرومند و پردرآمد داشته باشد.

این خواسته مطابق اصل فرد و اصل رفاه است، اما اصل جامعه اصل خدمت و اصل رشد می گوید: افراد باید همت کنند. مرزبان و کشیک باشند، از سود و تمیزی بگذرند.

 

آرایش ها

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): اغسلوا ثیابکم و خذوا من شعورکم و استاکوا و تزینوا و تنظفّوا فانّ بنی اسرائیل لم یکونوا یفعلون ذالک فزنت نسائهم [نهج الفصاحه، جمله378.]

عَنِ الْحَسَنِ بْنِ جَهْمٍ قَالَ: رَأَیتُ أَبَا الْحَسَنِ (ع) اخْتَضَبَ فَقُلْتُ: جُعِلْتُ فِدَاک اخْتَضَبْتَ؟ فَقَالَ: نَعَمْ إِنَّ التَّهْیئَهَ مِمَّا یزِیدُ فِی عِفَّهِ النِّسَاءِ وَ لَقَدْ تَرَک النِّسَاءُ الْعِفَّهَ بِتَرْک أَزْوَاجِهِنَّ التَّهْیئَهَ [کافی، ج5، ص567.]

زنی به نزد پیامبر (ص) رفته و گفت که شما فرموده اید که زن در منزل برای مردش آرایش کند، لیکن شوهر من نابیناست. حضرت فرمود: شما عطر بزنید تا شوهرتان بوی عطر را استشمام کند.

 

عدم اطاعت وپیروی

1 نپذیرفتن عذر و عدم گذشت: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): لَا تَقْبَلُ مِنْهُ عُذْراً وَ لَا تَغْفِرُ لَهُ ذَنْباً [کافی، ج5، ص325.]

الْحَصَانُ مَعَهُ إِذَا حَضَرَ لَا تَسْمَعُ قَوْلَهُ وَ لَا تُطِیعُ أَمْرَهُ وَ إِذَا خَلَا بِهَا بَعْلُهَا تَمَنَّعَتْ مِنْهُ کمَا تَمَنَّعُ الصَّعْبَهُ عَنْ رُکوبِهَا لَا تَقْبَلُ مِنْهُ عُذْراً وَ لَا تَغْفِرُ لَهُ ذَنْباً

2 در فامیل خوار، در خانه شوهر مستکبر: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): أَ لَا أُخْبِرُکمْ بِشِرَارِ نِسَائِکمْ الذَّلِیلَهُ فِی أَهْلِهَا الْعَزِیزَهُ مَعَ بَعْلِهَا الْعَقِیمُ الْحَقُودُ الَّتِی لَا تَوَرَّعُ مِنْ قَبِیحٍ الْمُتَبَرِّجَهُ إِذَا غَابَ عَنْهَا بَعْلُهَا [کافی، ج5، ص325.]

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): إِنَّ خَیرَ نِسَائِکمُ الْوَلُودُ الْوَدُودُ الْعَفِیفَهُ الْعَزِیزَهُ فِی أَهْلِهَا الذَّلِیلَهُ مَعَ بَعْلِهَا الْمُتَبَرِّجَهُ مَعَ زَوْجِهَا الْحَصَانُ عَلَی غَیرِهِ الَّتِی تَسْمَعُ قَوْلَهُ وَ تُطِیعُ أَمْرَهُ وَ إِذَا خَلَا بِهَا بَذَلَتْ لَهُ مَا یرِیدُ مِنْهَا وَ لَمْ تَبَذَّلْ کتَبَذُّلِ الرَّجُلِ [کافی، ج5، ص324.]

3 ترک آرایش برای یکدیگر: امام صادق (ع) می فرماید: زن نباید آرایش را ترک کند، گرچه به یک گردن بند باشد [آیین همسرداری، ص153.]

قَالَ الْبَاقِرُ (ع): لَاینْبَغِی لِلْمَرْأَهِ أَنْ تُعَطِّلَ نَفْسَهَا وَ لَوْ تُعَلِّقُ فِی عُنُقِهَا قِلَادَهً [کافی، ج5، ص509.]

4 نپذیرفتن مدیریت: الرِّجالُ قَوّامُونَ عَلَی النِّساءِ [نساء / 34.]

 

چشم داشت به دیگران

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): اشْتَدَّ غَضَبُ اللَّهِ عَلَی امْرَأَهٍ ذَاتِ بَعْلٍ مَلَأَتْ عَینَهَا مِنْ غَیرِ زَوْجِهَا [أعلام الدین، ص417.]

 

اختلافات خانوادگی

قَالَ أَمِیرُ الْمُومِنِینَ (ع): مَنْ أَطْلَقَ نَاظِرَهُ أَتْعَبَ خَاطِرَهُ مَنْ تَتَابَعَتْ لَحَظَاتُهُ دَامَتْ حَسَرَاتُهُ [جامع الأخبار، ص93.]

 

فرزند دختر

مردان ناجوری هستند که به خاطر این که همسرشان دختر می آورد، زندگیش را تلخ قرار می دهند.

 

بدگوئی

وَ آتَیتُمْ إِحْداهُنَّ قِنْطاراً فَلا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَیئاً أَتَأْخُذُونَهُ بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبِیناً [نساء / 20.]

یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا یحِلُّ لَکمْ أَنْ تَرِثُوا النِّساءَ کرْهاً وَ لا تَعْضُلُوهُنَّ لِتَذْهَبُوا بِبَعْضِ ما آتَیتُمُوهُنَّ [نساء / 19.]

در جاهلیت به سراغ دختران ثروتمند می رفتند به امید این که یا بمیرند و مردان وارث شوند یا آنان را در معضلات قرار دهند و زنان حاضر شوند قسمتی از مهریه را پس دهند.

 

عیب جوئی

به رسول خدا (ص) گفته شد، فلانی زن خوبی است. روزها روزه و شب ها عبادت می کند. لکن بد اخلاق و بد زبان است. فرمود: او هیچ خوبی ندارد و از اهل دوزخ است [آیین همسرداری، ص41.]

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): أَیمَا امْرَأَهٍ آذَتْ زَوْجَهَا بِلِسَانِهَا لَمْ یقْبَلِ اللَّهُ مِنْهَا صَرْفاً وَ لَا عَدْلًا وَ لَا حَسَنَهً مِنْ عَمَلِهَا حَتَّی تُرْضِیهُ [أمالی صدوق، ص429.]

 

حسادت

20. کتمان درگیری ها

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): لا یسئل الرجل فیما ضرب امرئه [سنن ابی داود، ج2، ص246.]

 

غرور وخود خواهی

پوشاندن گلایه ها راه حل نیست.

حق انتقاد و حق دفاع، نشانه رشد و آزادی و سلامت محیط است.

غرور و خودخواهی مانع حل اختلافات است.

 

راه حل اختلاف

پیش گیری

1 آشنا بودن زن و شوهر به مسائل خانوادگی و آشنا نبودن آنها به روحیات یکدیگر و عدم دقت در گزینش همسر مناسب و همرنگ (کفو) بخشی از عوامل اختلافات است. ای کاش برای پسران و دخترانی که در صدد ازدواج هستند کلاس هایی به عنوان آموزش ازدواج و آیین همسرداری تشکیل می شد.

2 بازگو کردن اسرار زندگی با یکدیگر. وَ إِذْ أَسَرَّ النَّبِی إِلی بَعْضِ أَزْواجِهِ حَدِیثاً فَلَمّا نَبَّأَتْ بِهِ وَ أَظْهَرَهُ اللّهُ عَلَیهِ عَرَّفَ بَعْضَهُ وَ أَعْرَضَ عَنْ بَعْضٍ فَلَمّا نَبَّأَها بِهِ قالَتْ مَنْ أَنْبَأَک هذا قالَ نَبَّأَنِی الْعَلِیمُ الْخَبِیرُ [تحریم / 3.]

 

دادگاه خانواده

وَ إِنْ خِفْتُمْ شِقاقَ بَینِهِما فَابْعَثُوا حَکماً مِنْ أَهْلِهِ وَ حَکماً مِنْ أَهْلِها إِنْ یرِیدا إِصْلاحاً یوَفِّقِ اللّهُ بَینَهُما [نساء / 35.]

مزایای دادگاه خانواده در اسلام:

1 فوری

2 مجانی

3 مکتوم

4 بدون مرخصی، اضافه کار، ساعت معین و بازپرس

5 کشف عوامل به طور دقیق

6 قبل از وقوع شقاق اقدام کنید «خِفْتُمْ»

7 زن و شوهر یکی هستند «شِقاقَ»

اختلافات خانوادگی، صفحه 6

8 هر دو در انتخاب داور مساوی هستند.

 

مسئولیت والدین

1 دعا: رَبِّ اجْعَلْنِی مُقِیمَ الصَّلاهِ وَ مِنْ ذُرِّیتِی [ابراهیم / 40.]

2 غذای حلال: قَالَ الصَّادِقُ (ع): کسْبُ الْحَرَامِ یبِینُ فِی الذُّرِّیهِ [کافی، ج5، ص124.]

3 غذای کامل: وَ الْوالِداتُ یرْضِعْنَ أَوْلادَهُنَّ حَوْلَینِ کامِلَینِ [بقره / 233.]

4 آموزش: عَلِّمُوا أَوْلَادَکمُ

5 موعظه: قالَ لُقْمانُ لاِبْنِهِ وَ هُوَ یعِظُهُ [لقمان / 13.]

6 عدالت:

7 تزویج: إِنِّی أُرِیدُ أَنْ أُنْکحَک [قصص / 27.]

8 پایداری در تربیت: وَ أْمُرْ أَهْلَک بِالصَّلاهِ وَ اصْطَبِرْ عَلَیها [طه / 132.]

9 غافل نشدن از حق: لا تُلْهِکمْ أَمْوالُکمْ وَ لا أَوْلادُکمْ عَنْ ذِکرِ اللّهِ [منافقون / 9.]

وظیفه پدر و مادر به نده پروری است نه بچه پروری: تَفاخُرٌ بَینَکمْ وَ تَکاثُرٌ فِی الأَْمْوالِ وَ الأَْوْلادِ [حدید / 20.]

نَحْنُ أَکثَرُ أَمْوالاً وَ أَوْلاداً [سبأ / 35.]

لَنْ تُغْنِی عَنْهُمْ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ [آل عمران / 10.]

 

برخوردهای منطقی

قَالَ الصَّادِقُ (ع): خَیرُ نِسَائِکمُ الَّتِی إِنْ غَضِبَتْ أَوْ أُغْضِبَتْ قَالَتْ لِزَوْجِهَا یدِی فِی یدِک لَا أَکتَحِلُ بِغُمْضٍ حَتَّی تَرْضَی عَنِّی [من لایحضره الفقیه، ج3، ص389.]

قَالَ الصَّادِقُ (ع): خَیرُ نِسَائِکمُ الطَّیبَهُ الرِّیحِ الطَّیبَهُ الطَّبِیخِ الَّتِی إِذَا أَنْفَقَتْ أَنْفَقَتْ بِمَعْرُوفٍ وَ إِذَا أَمْسَکتْ أَمْسَکتْ بِمَعْرُوفٍ فَتِلْک عَامِلٌ مِنْ عُمَّالِ اللَّهِ وَ عَامِلُ اللَّهِ لَا یخِیبُ وَ لَا ینْدَمُ [کافی، ج5، ص325.]

فَإِنْ کرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسی أَنْ تَکرَهُوا شَیئاً وَ یجْعَلَ اللّهُ فِیهِ خَیراً کثِیراً [نساء / 19.]

قَالَ الصَّادِقُ (ع): خَیرُ نِسَائِکمْ الَّتِی إِنْ أُعْطِیتْ شَکرَتْ وَ إِنْ مُنِعَتْ رَضِیتْ [مستدرک الوسائل، ج14، ص161.]

قَالَ عَلِی بْنُ الْحُسَینِ (ع): أَشْکرُکمْ لِلَّهِ أَشْکرُکمْ لِلنَّاسِ [کافی، ج2، ص99.]

قَالَ عَلِی بْنُ الْحُسَینِ (ع): وَ أَنْ أَشْکرَ الْحَسَنَهَ [صحیفه سجادیه، دعای20.]

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): قَوْلُ الرَّجُلِ لِلْمَرْأَهِ إِنِّی أُحِبُّک لَا یذْهَبُ مِنْ قَلْبِهَا أَبَداً [کافی، ج5، ص569.]

قَالَ الصَّادِقُ (ع): مَکتُوبٌ فِی التَّوْرَاهِ

اشْکرْ مَنْ أَنْعَمَ عَلَیک وَ أَنْعِمْ عَلَی مَنْ شَکرَک [کافی، ج2، ص94.]

قَالَ الصَّادِقُ (ع): لَعَنَ اللَّهُ قَاطِعِی سُبُلِ الْمَعْرُوفِقِیلَ وَ مَا قَاطِعُوا سُبُلِ الْمَعْرُوفِ؟ قَالَ: الرَّجُلُ یصْنَعُ إِلَیهِ الْمَعْرُوفُ فَیکفُرُهُ فَیمْتَنِعُ صَاحِبُهُ مِنْ أَنْ یصْنَعَ ذَلِک إِلَی غَیرِهِ [کافی، ج4، ص33.]

هر کس به مسلمانی آفرین بگوید خداوند متعال تا قیامت برایش آفرین می نویسد. [آیین همسرداری، صفحه363.]

قَالَ الصَّادِقُ (ع): مَنْ قَالَ لِأَخِیهِ الْمُومِنِ مَرْحَباً کتَبَ اللَّهُ تَعَالَی لَهُ مَرْحَباً إِلَی یوْمِ الْقِیامَهِ [کافی، ج2، ص206.]

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): عَلَیکمْ بِالْعَفْوِ فَإِنَّ الْعَفْوَ لَا یزِیدُ الْعَبْدَ إِلَّا عِزّاً فَتَعَافَوْا یعِزَّکمُ اللَّهُ [کافی، ج2، ص108.]

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): علیک بالرفق و العفو فی غیر ترک للحق [تحف العقول، ص25.]

قَالَ الْبَاقِرُ (ع): النَّدَامَهُ عَلَی الْعَفْوِ أَفْضَلُ وَ أَیسَرُ مِنَ النَّدَامَهِ عَلَی الْعُقُوبَهِ [کافی،ج 2، ص108.]

قَالَ الصَّادِقُ (ع): مَنْ کظَمَ غَیظاً وَ لَوْ شَاءَ أَنْ یمْضِیهُ أَمْضَاهُ أَمْلَأَ اللَّهُ قَلْبَهُ یوْمَ الْقِیامَهِ رِضَاهُ [کافی، ج2، ص110.]

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): مَنْ صَبَرَ عَلَی سُوءِ خُلُقِ امْرَأَتِهِ وَ احْتَسَبَهُ أَعْطَاهُ اللَّهُ (بِکلِّ مَرَّهٍ) یصْبِرُ عَلَیهَا مِنَ الثَّوَابِ مِثْلَ مَا أَعْطَی أَیوبَ عَلَی بَلَائِهِ [ثواب الأعمال، ص287.]

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): من صبرت علی سوء خلق زوجها أعطاها الله مثل ثواب آسیه بنت مزاحم [مکارم الأخلاق، ص213.]

إِذا حُییتُمْ بِتَحِیهٍ فَحَیوا بِأَحْسَنَ مِنْها [نساء / 86]

هَلْ جَزاءُ الإِْحْسانِ إِلاَّ الإِْحْسانُ [الرحمن / 60.]

اصل اختلاف سلیقه و تضارب افکار رمز شکوفایی استعدادها و روشن شدن نقاط ضعف و قوت است.

وَ لا تَجْعَلُوا اللّهَ عُرْضَهً لأَِیمانِکمْ أَنْ تَبَرُّوا وَ تَتَّقُوا وَ تُصْلِحُوا بَینَ النّاسِ [بقره / 224.]

خدا را در بعضی سوگندهای خود قرار ندهید. برای اصلاح نیکوکاری سوگند بی تفاوت بودن یاد نکنید.

 

میان داماد و دختر عبد

الله بن رواحه یکی از یاران پیامبر اکرم (ص) اختلاف شد. او سوگند یاد کرد که برای اصلاح دخالت نکند. آیه نازل شد که این سوگندها بی اثر است. [نمونه، ج2، ص99.]

امام صادق (ع) بودجه ای در اختیار مفضل برای حل اختلافات مردم قرار داد.

نمونه هایی از الگوهای خانواده

لَقَدْ کانَ لَکمْ فِی رَسُولِ اللّهِ أُسْوَهٌ حَسَنَهٌ [احزاب / 21.]

در هوای گرم حضرت علی (ع) وارد منزل شد و دید زنی لب در خانه ایستاده و می گوید: إِنَّ زَوْجِی ظَلَمَنِی وَ أَخَافَنِی وَ تَعَدَّی عَلَی وَ حَلَفَ لِیضْرِبَنِی فرمود: صبر کن تا هوا خنک شود، برویم به سراغ

او. خانم گفت: یشْتَدُّ غَضَبُهُ وَ حَرَدُهُ عَلَی فَطَأْطَأَ رَأْسَهُ ثُمَّ رَفَعَهُ وَ هُوَ یقُولُ لَا وَ اللَّهِ أَوْ یوخَذَ لِلْمَظْلُومِ حَقُّهُ غَیرَ مُتَعْتَعٍ [اختصاص مفید، ص157.]

در همان روز داغ به در خانه شوهر رفتند. مرد از خانه بیرون آمد و آقا را نشناخت، ولی گفت: مَا أَنْتَ وَ ذَاک وَ اللَّهِ لَأُحْرِقَنَّهَا لِکلَامِک [اختصاص مفید، ص157.]

حضرت فرمود: آمُرُک بِالْمَعْرُوفِ وَ أَنْهَاک عَنِ الْمُنْکرِ تَسْتَقْبِلُنِی بِالْمُنْکرِ وَ تُنْکرُ الْمَعْرُوفَ [اختصاص مفید، ص157.]

مردم کم کم آمدند به حضرت با جمله یا امیرالمؤمنین خطاب کردند. شوهر همین که آقا را شناخت، روی پای آقا افتاد و عذرخواهی کرد. حضرت شمشیرش را غلاف کرد و به زن فرمود: یا أَمَهَ اللَّهِ

ادْخُلِی مَنْزِلَک وَ لَا تُلْجِئِی زَوْجَک إِلَی مِثْلِ هَذَا وَ شِبْهِهِ [اختصاص مفید، ص157.]

همین که یوسف در جلسه مهمانی دید که برادرانش شرمنده هستند، فرمود: این شما بودید که مرا به عزیزی رساندید.

شخصی به امام حسن مجتبی (ع) ناسزا گفت، ولی امام به او لباس و مرکب و مال داد و او عوض شد.

 

فقیر همین که

دید در مسجد کسی به او پول نداد. آب دهان به ریش کاشف الغطاء پرتاب کرد، ولی آقا پا شد و فرمود: هر کس ریش مرا دوست دارد به فقیر کمک کند.

حضرت یعقوب (ع) فرمود: ای یوسف! حالا بگو برادرها با تو چه کردند؟ عرض کرد؛ پدر جان این را نپرسید، بلکه بپرس لطف خدا با تو چه کرد؟وَ قَدْ أَحْسَنَ بِی إِذْ أَخْرَجَنِی مِنَ السِّجْنِ [یوسف / 100.]

إِنَّ مِنْ أَزْواجِکمْ وَ أَوْلادِکمْ عَدُوًّا لَکمْ فَاحْذَرُوهُمْ وَ إِنْ تَعْفُوا وَ تَصْفَحُوا وَ تَغْفِرُوا فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ [تغابن / 14]

وَ إِنِ امْرَأَهٌ خافَتْ مِنْ بَعْلِها نُشُوزاً أَوْ إِعْراضاً فَلا جُناحَ عَلَیهِما أَنْ یصْلِحا بَینَهُما صُلْحاً وَ الصُّلْحُ خَیرٌ [نساء / 128.]