فصل چهل و دوّم: احکام شهادت
سؤال 1319- چرا در اسلام شهادت (گواهی) دو زن برابر با شهادت یک مرد است؟
جواب: به تفسیر نمونه، جلد دوّم، صفحه 444، ذیل آیه 282 سوره بقره، مراجعه فرمایید، پاسخ روشن در آنجا آمده است.
سؤال 1320- شهادت افرادی که یا عادل نیستند، یا ظاهر الصّلاح نیستند و حتّی گاهی معلوم الفسق و نسبت به امور دینی بی‌مبالات هستند، چه حکمی دارد؟ آیا مورد قبول واقع می‌شود؟
جواب: شهادت اینگونه افراد باطل است، شاهد باید ظاهر الصّلاح و عادل باشد.
سؤال 1321- گاهی مدّعی یا منکر، برای اثبات ادّعای خود افرادی را به عنوان شاهد معرّفی می‌کند که با انگیزه قومی یا گروهی می‌خواهند به نفع یکی و ضرر دیگری شهادت بدهند؛ حتّی دیده شده که شخص وعده می‌دهد که اگر به نفع او شهادت بدهند، هر زمان که آنها با کسی دعوا داشتند تلافی می‌کند، شهادت این نوع افراد چه حکمی دارد؟
جواب: چنانچه قاضی بداند این گونه افراد با انگیزه‌های فوق شهادت می‌دهند، نمی‌تواند شهادت آنها را بپذیرد.
سؤال 1322- با توجّه به این که در شرع مقدّس یکی از ادلّه شهادت است و اوصاف شهود آن چنان که تصریح شده در میان مردم کم است و اگر هم به دادگاه معرّفی شوند، دادگاه آنها را نمی‌شناسد و تزکیه نمودن آنها هم مشکل است؛ چون احوال تزکیه کنندگان نیز در نظر دادگاه مجهول است و اگر همین گونه ادامه یابد، دور لازم می‌آید و این امر برای ارباب دعاوی کار را بسیار مشکل می‌کند و باعث جرأت متجاوزان و بروز ناامنی در میان مردم می‌شود. سؤال اینجاست که اگر عدّه‌ای شهادت دهند که شاهد آدم درستکاری است و ظاهر خوب و قابل قبولی دارد، به حدّی که عدالت شاهد در نزد عدّه‌ای شایع باشد در صورتی که دادگاه اوصاف آن عدّه را نشناسد و فقط بداند که از هم محلّه‌های شاهد هستند و ظاهری آراسته دارند، آیا قاضی می‌تواند به این شیاع متمسّک شده و شهادت شاهد را قبول نماید؟
جواب: همان‌گونه که مسامحه در این امور صحیح نیست، سختگیری نیز درست نمی‌باشد. آنچه ذکر کردید برای اثبات دعاوی در دادگاه‌ها کافی به نظر می‌رسد.
