فصل دوم: احکام شک و خلل در تقصیر
تقصیر با طواف و سعی باطل
608 910- اگر کسی طواف، یا سعی، یا نماز طواف او در عمره، باطل شده باشد و بدون توجه آن، تقصیر نموده و بعد متوجه بطلان عمل مزبور شده، باید عمل باطل شده را جبران کند، و ظاهر این است که از احرام خارج شده (1) و کفّاره ندارد. (2)
ترک تقصیر در عمره مفرده
609 911- اگر تقصیر را عمداً یا از روی جهل و نسیان، در عمره مفرده ترک نماید و طواف نساء را انجام دهد، باید تقصیر کند و طواف نساء را اعاده نماید؛ (3) و بنابر احتیاط، (4) فرقی بین عمد و سهو و علم و جهل نیست.
اتیان تقصیر فراموش شده
610 912- اگر تقصیر عمره مفرده را تا بازگشت وطن، فراموش کند، همان جا می‌تواند تقصیر کند، ولی باید طواف نساء (5)را اعاده کند؛ و اگر خودش نمی‌تواند برود، نایب بگیرد.
1- آیةاللَّهصافی، آیة اللَّه گلپایگانی: در مورد بطلان طواف و سعی از احرام خارج نشده است. آداب و احکام حج، مسأله 558.
2- مسأله 588 مراجعه شود.
آیة اللَّه سیستانی: اگر طواف یا سعی باطل بوده است، باید عمل را با رعایت ترتیب جبران کند و تقصیر نماید و از تروک احرام قبل از آن اجتناب کند و پوشیدن لباس چون عمدی نبوده است کفّاره ندارد و اگر فقط نماز طواف باطل بوده است فقط آن را انجام دهد و لازم نیست لباس احرام بپوشد.
3- آیة اللَّه مکارم: بنابر احتیاط واجب.
4- مسأله بعد ملاحظه شود.
5- آیة اللَّه بهجت: اکنون که قبل از تقصیر متذکّر شده است، تقصیر می‌کند و طواف نساء را بعد از آن اعاده می‌نماید، بنابر احوط و مقدّم شدن طواف نساء بر تقصیر در عمره مفرده درصورت ضرورت یا نسیان یا جهل مجزی است مناسک شیخ، س 118 و 166.
آیة اللَّه تبریزی: احتیاط واجب درصورت امکان تقصیر در مکه است.
آیة اللَّه سیستانی، آیة اللَّه مکارم: بنابر احتیاط واجب.
تقصیر در اثنای سعی
611 913- اگر کسی در اثنای سعی، عمداً تقصیر نماید، باید سعی را تمام نماید و تقصیر را اعاده کند؛ ولی اگر این کار از روی نسیان یا جهل باشد، اعاده تقصیر لازم نیست؛ (1) و اگر از اولِ سعی، قصد هفت شوط نداشته است، باید سعی را اعاده کند. (2)
حکم تقصیر بعد از نماز طواف
612 914- اگر شخصی جهلًا یا سهواً بعد از طواف و نماز طواف، تقصیر کند و سعی را بجاآورد و دوباره تقصیر نماید، چیزی بر او نیست. (3)
شک در صحت تقصیر
613 915- اگر کسی بعد از تقصیر، درصحت آن شک کند، اگر در حال عمل، عالم مسأله و ملتفت بوده، شک خود اعتنا نکند. (4)
1- آیة اللَّه بهجت: احتیاطاً تقصیر را اعاده کند. و در مورد کفّاره آنچه در ذیل مسأله 895 ذکر شدمراجعه شود.
آیة اللَّه خویی: تقصیر را اعاده کند و اگر اعتقاد فراغ از سعی بوده، در عمره تمتع باید یک گاو کفّاره بدهد.
آیة اللَّهصافی، آیة اللَّه گلپایگانی: احتیاطاً تقصیر را اعاده کند
2- آیة اللَّه فاضل: اگر عمداً تقصیر نموده، باید سعی را تمام کند و تقصیر را اعاده نماید، ولی از روی جهل و نسیان، احوط اعاده تقصیر است.
آیة اللَّه تبریزی: درصورت نسیان و جهل نیز، باید تقصیر را اعاده کند.
آیة اللَّه سیستانی: اعاده تقصیر در هرصورت لازم است و اگر تقصیر از روی فراموشی بقیه اشواط سعی باشد باید احتیاط واجب تقصیر را اعاده کند و یک گاو کفّاره بدهد.
آیة اللَّه مکارم: احتیاط اعاده تقصیر است و در هر حال کفّاره ندارد.
3- آیة اللَّه سیستانی: اگر در عمره تمتع سعی را فراموش کند و پس از نماز طواف تقصیر کند، بنابر احتیاط یک گاو کفّاره بدهد و در غیر اینصورت چیزی بر او نیست.
4- آیات عظام تبریزی، خامنه‌ای، خویی: درصورتی که احتمال التفات در حال عمل را بدهد، اعتنا نکند.
آیة اللَّه سیستانی: هر حال اشکال ندارد.
پیدا بودن مو هنگام تقصیر بانوان
614 916- گاهی مشاهده می‌شود بانوان در عمره، پس از سعی، بر مروه، برای تقصیر، موی خود را می‌چینند، و بدین سبب موهای آنها ظاهر می‌شود و نامحرم می‌بیند، حکم آن چیست؟ (1)
917615- اگر کسی بعد از تقصیرِ باطل، محرّمات احرام را با جهل بجا آورد، کفّاره ندارد مگر درصید. « مسأله 335 مراجعه شود.
1- آیات عظام: بهصحت تقصیر ضرر نمی‌زند هر چند گناه کرده است.
2- مسأله 335 مراجعه شود.
آیة اللَّه بهجت: بطلان از جهت جهل حکم نباشد کفّاره ندارد. مستفاد از س 85 مناسک.
