کتاب الهبه

کتاب الهبه

1- (س) هرگاه زید مباشر مریض باشد و در همان مرض مریض بمیرد، حال زید بگوید که مریض فلان چیز را به من بخشیده و داده است در عوض زحمات مباشرت، و عدالت او محرز نباشد یا معلوم الفسق باشد، لکن اطمینان به قولش حاصل شود و ظاهرالصّدق باشد، چه باید کرد؟

(ج)- اگر مدّعیٰ به مقبوض مدّعی نشده قبل از موت مریض، بخشش باطل شده و اگر مقبوض شده، مدعی بخشش باید اثبات کند، بلی اگر وارث اطمینان حاصل نمود به صدق دعوی مدعی، باید مزاحمت نکند او را.

2- (س) در شب زفاف که مرد به عیال خودش یعنی به عروس پولی می دهد یا طلائی می دهد مسکوک یا غیر مسکوک و هکذا اقارب مرد به عروس - حسب رسم این جائی ها دست بوسی می دهد از طلا یا غیرطلا، مثل پارچه و غیر ذلک، آیا آن ها مال عروس می شود و یا این که مرد در هر موقع می تواند این ها را بگیرد؟ و هکذا بعضی از جهازیّه که در خانه مرد کهنه می شود یا می شکند یا مفقود می شود، از مرد محسوب می شود یا از زن؟

(ج)- بسمهتعالی، در تعارفات مرسومه، هرگاه بناء اهل آن محل بر این است که میدهند که مال عروس باشد، کسی دیگر حق ندارد؛ و در جهیزیّه، آن چه خود مالک تلف کرده و یا به اذن او در تصرفات و اتلاف مجانی اتلاف شده و یا خودش تلف شده ولو در دست زوج با اذن مالک، کسی ضامن نیست، و الّا هر کس کرده یا بدون اذن مالک اثبات ید بر او نموده، ضامن است و چنانچه اختلافی در امور مذکوره در بین باشد، مرافعه میخواهد، الاحقر عبدالکریم الحائری.

1- (س) اگر شخصی ملک مشاع را به کسی ببخشد، متّهب موهوب مشاع را بدون اذن شرکاء واهب قبض نماید، هبه صحیح است یا فاسد؟

(ج)- بسمهتعالی، هرگاه واهب موهوب را تخلیه کند و واگذارد به متّهب در آنچه تخلیه در اقباض و قبض آن کافی است مثل باغ و خانه، قطعاً هبه صحیح شده است و در آنچه تخلیه کافی نباشد هرگاه متهب مستولی بر آن شد و تصرف نمود ولو بیاذن شرکاء، اظهر کفایت و صحت است و اولی رعایت احتیاط است.

2- (س) حجه الاسلاما! در میان مردم مرسوم است که از وقت خواستگاری دختر تا شب زفاف، اشیاء نقره و طلا - هر کسی به حسب فراخور حال خود - به خانه عروس می فرستد و از شب زفاف البسه فاخره - به حسب رواج خودشان، از برای تزیین و آرایش عروس - از طرف داماد برده می شود، پس در صورت مرقوم اگر ضعیفه بمیرد، اشیاء و البسه مزبوره بر ملک شوهرش باقی است یا این که از مخلّفات ارث محسوب می شود؟ بیّنوا.

(ج)- بسم الله الرحمن الرحیم، در صورتیکه معلوم باشد به عنوان تملیک نبوده و عین آنها باقی باشد و تلف نشده باشد، به ملک مالک اولی آنها باقی است و در صورتیکه به عنوان تملیک باشد، احتیاط این است که شوهر رجوع نکند و ملک زوجه بداند.

1- (س) زیدی مقداری از اموال خود را هبه نموده با به اخوی زادگان ابی خود (پسرعموها) لکن به قبض آنها نداده تا سه سال بعد مرحوم شده با آنکه مال موهوب در ید واهب بوده واهب مرحم آیا مال موهوب غیر مقبوض موهوب له بعد از فوت واهب مال وراث است یا موهوب له آنچه حکم الله است به خط شریف مزین فرمائید.

(ج)- بسم الله الرحمن الرحیم در مفروض سوال که عنوان بوده چنانچه قبض واقع نشده هبه باطل است در صورت نزاع مرجع تشخیص حاکم شرع است. والله العالم.(1)

1- [1] . نسخه خطی «گ»، ص 12.

Share