حق الماره (رهگذر)

حق الماره (رهگذر)

 

اشاره

آیا می توان از باغ های مردم بدون اجازه استفاده کرد؟

 دخول در مزارع و باغهایی که مالک خصوصی دارد به هیچ وجه جایز نیست. و همچنین است استفاده از میوۀ آنها و چاه آب یا قنات یا چشمه ای که در آنها وجود دارد. ولی استفاده از نهرهای بزرگ که ملک شخصی نباشد و یا اگر هم باشد این مقدار تصرف معمول است و علم به رضایت مالک وجود دارد، جایز است.

ضمنا حق المارّه را هم این جانب تجویز نمی کنم، لذا مصرف آنها جایز نیست. مگر در مواردی که احراز شود مالک آنها از آنها اعراض کرده است. (آیت... فاضل)(1)

در صورتی که باغ محصور نباشد، یا شاخه هایش بیرون آمده باشد، و به قصد عبور از آن راه برود نه به قصد باغ و چیدن میوه، و موجب افساد نشود،در این صورت استفاده به مقدار نیاز خوردن (نه بردن) اشکالی ندارد ودر صورت عدم رضایت احتیاط واجب  اجتناب است. (آیت... مکارم)(2)

اگر اتفاقا عبورش افتاد به باغی که دیوار ندارد و نحوی نباشد که اگر هر کس عبور کند و بخواهد استفاده کند چیزی برای صاحبش باقی نماند، در این صورت استفاده به مقدار متعارف مانعی ندارد، و اللّه العالم.(آیت... تبریزی)(3)

1- جامع المسائل (فارسی - فاضل)، ج 1،ص: 362استفتاءات جدید (مکارم)؛ ج 3،ص: 561

2-   آیت... مکارم، الفتاوی الجدیده، ج1، س1577.

3-   آیت... تبریزی، استفتائات جدید، ج2، س2074.

 

حق الناس

اگر در اثر روشن کردن  آتش به محصول مردم  خسارتی وارد شود آیا  ضامن است؟(1)

ضامن خسارت حاصله از آتش سوزی مذکور است و در نزاع موضوعی مرافعه شرعیه لازم است.(آیت... صافی)

1- جامع الأحکام (صافی)، ج 1،ص: 369س1233

Share