نگارگران مرقّع

درباره زندگانى على اشرف و محمّد هادى، نگارگران و آرايندگان مرقّع نى نامه، اطّلاعات دقيق و مبسوط در دست نيست. در واقع هنر مجلّل و فاخر اين قبيل هنرمندان بزرگ به طبقه اى خاصّ از هنردوستان اختصاص داشته و در دسترس همگان نبوده است تا موجب شهرت آنان در بين مردم و بيشترينه اهل قلم گردد. اين نكته به طور كلّى عامل مهم در كمبود منابع و اطّلاعات درباره بسيارى از هنرمندان بزرگ در رشته هاى گوناگون و نقيصه اى اساسى در مباحث مبتنى بر نقل و تكرار مشهورات و متداولات در بيشتر زمينه هاى تاريخ هنر ايران است.

به طور معمول، در بررسى احوال هنرمندان تاريخ ترقيم آثار به عنوان قرينه اى مثبت در تعيين سالهاى فعّاليّت و خلّاقيّت هنرى و دوران زندگانى آنان به كار مى رود. امّا در مورد على اشرف و محمّد هادى و بسيارى از اين گونه هنروران مشكلى كه هست برخى از آثار مشترك آن دو يا آثار مستقلّ كه به نام هركدام از آنان در سرگذشت نامه ها و كتاب شناسيها معرفى شده اصالت ندارد، و برعكس بعضى از آثار مسلّم آنان حتّى با وجود داشتن رقم صريح و اصيل به علت نداشتن زمينه ذهنى و انطباقى مورد توجّه معرفى كنندگان و فهرست نويسان قرار نگرفته و معرّفى نشده است.

بدين ترتيب، و بنا بر تجربه شخصى، استناد به تاريخ ترقيم در آثار على اشرف و محمّد هادى بر مبناى اطّلاعات داده شده در كتاب شناسيها و سرگذشت نامه ها بدون بررسى اصل آثار و جز با احتياط و كسب اطمينان گمراه كننده خواهد بود.

Share