مرگ يا بيداری

روايت فوق العاده مبنايي از رسول خدا(صلی الله علیه وآله وسلم) هست که مي فرمايند: «اَلنّاسُ نِيامٌ؛ فَاِذا مَاتُوا انْتَبَهُوا»[1] مردم در خواب اند، وقتي مردند بيدار مي شوند. مثل وقتي ما خواب هستيم و از اطراف خود بي  خبريم، هم اکنون هم در عالم غيب در اطراف ما خبرهاست، همين که مرديم متوجه آن ها مي شويم. اين را به خوبي مي توان تجربه كرد که در هنگام خواب واقعاً از اطراف خود بي خبريم با اين که به واقع در اطراف ما اموراتي در حال وقوع است و ما از آن ها بي خبريم و آگاه شدن از آن امور با بيداري ما از خواب همراه است. همين حالت را اگر وسعت دهيم و موقعيت خود را نسبت به عالم برزخ بسنجيم، با ورود به عالم برزخ احساس مي کنيم، عالم برزخ نسبت به دنيا واقعي تر و جدّي تر است، وقتي از دنيا وارد عالم برزخ شديم تازه بيدار مي شويم که دنيا نسبت به اينجا يک خواب بود. گفت:

من آب شدم، سراب ديدم خود را
دريا گشتم حباب ديدم خود را

آگاه شدم غفلت خود را ديدم
بيدار شدم، به خواب ديدم خود را

وقتي انسان در مرتبه ي بالاتري از شعور قرار مي گيرد متوجه مي شود نسبت به حالت قبلِ خود بيدار شده است. اين همان معنايي است که قبلاً عرض شد: انسان بدون بدن زنده تر است. وقتي انسان مُرد به جنبه ي  مجرد خود بيشتر نزديک مي شود، مثل وقتي است که در خواب از بدنش فاصله مي گيرد و به جنبه ي مجرد خود نزديک تر مي شود. در واقع با مرگ بيدارتر شده ايم و ادراكات مان شديدتر مي شود. در اين صورت است که اين احساس به ما دست مي دهد كه قبلاً خواب بوده ايم، همين طور که وقتي مي گوييد: من خواب بودم و حالا بيدار شدم، احساس بيداري به جهت آن است که هوشياري جديدي براي درک واقعيات به دست آورده ايد.

عين احساسي كه وقتي در اين دنيا از خواب بيدار مي شويم پيدا مي کنيم، با ورود به عالم برزخ به ما دست مي دهد با اين تفاوت كه به نهايت بيداري ممکن نسبت به دنيا دست مي يابيم و تمام حجاب هاي دنيايي کنار مي رود. در دنيا وقتي بيدار مي شويم نسبت به خواب مان بيدار شده ايم ولي با مُردن نسبت به کلّ دنيا بيدار مي شويم، وقتي همه ي حجاب ها برطرف شد، همه ي بيداري واقع مي شود. اين که گفته  مي شود «بدون بدن زنده تريم» به اين معني است.

 

-------------------------------------
[1] - بحار الأنوار، ج ‏55، ص 12.

Share