چرا طواف هفت دور قرار داده شد؟

فلسفه مناسک حج - بخش دوم
حج

16 . ابو حمزه ثمالی گوید: از حضرت علی بن الحسین(علیهما السلام) ، پرسیدم: چرا طواف هفت شوط است؟ فرمودند: زیرا خداوند تبارک و تعالی به فرشتگان فرمود: من در زمین برای خود جانشین و خلیفه قرار می دهم.

فرشتگان به خدا عرض کردند: آیا کسی را در زمین قرار می دهی که در آن فساد کرده و خون ها می ریزد؟!

خداوند متعال فرمود: من آنچه را که شما نمی دانید می دانم.

باری، خداوند تبارک و تعالی قبلا فرشتگان را از نور خود محروم و ممنوع نکرده بود ولی پس از ایراد این سخن، آن ها را از آن محجوب و ممنوع داشت، این منع هفت هزار سال طول کشید و فرشتگان هفت هزار سال به عرش پناه بردند. خداوند بر ایشان ترحّم نمود و توبه ایشان را پذیرفت و بیت المعموری را که در آسمان چهارم هست برای آن ها بازگشتگاه و مأمن قرار داد و بیت الحرام را برابر آن، برای مردم بازگشتگاه مأمن نمود. از این رو، طواف پیرامون آن، به مقدار هفت شوط بر بندگان واجب شد. برای هر هزار سال عبادت فرشتگان، یک شوط چرخیدن بربندگان واجب شد.

17 . ابو خدیجه، گوید: از امام صادق(علیه السلام) شنیدم که می فرمود:

پدرم در حال طواف بود و مردی که از کنارش می گذشت، دستش را روی شانه آن حضرت نهاد و گفت: سه پرسش از تو دارم که جز تو و مرد دیگری جواب آن ها را نمی داند.

پدرم ساکت ماند و جوابش را نداند تا از طواف فارغ گردید، سپس داخل حِجر اسماعیل گشته، دو رکعت نماز گزارد و من هم همراهشان بودم. پس از فراغت از نماز، با صدای بلند فرمودند: مردی که پرسش داشت کجا است؟

آن مرد آمد و در مقابل آن حضرت نشست. پدرم به او فرمودند: پرسش های خود را بگو. آن مرد ابتدا از آیه: } ن ، وَالْقَلَمِ وَ مَا یَسْطُرُونَ{ .[1] پرسید؟

پدرم جوابش را دادند.

سپس پرسید: وقتی فرشتگان بر حق تعالی اعتراض کرده و او را به غضب آوردند، چگونه حضرتش از ایشان راضی گردید؟

حضرت فرمودند: فرشتگان به مدّت هفت سال[2] اطراف عرش طواف کرده و خدا را خواندند و از او طلب آمرزش نموده، از جنابش درخواست می کردند که از آن ها راضی و خشنود گردد.

پس از سپری شدن چند سال، حق تعالی از آن ها راضی شد.

آن مرد گفت: درست فرمودید. پس از آن، عرض کرد: بفرمایید پروردگار چگونه از آدم(علیه السلام) راضی شد؟

فرمود: وقتی آدم از عالم بالا به پایین فرود آمد، به زمین هند نازل شد و از پروردگارش جویای بیت الحرام گردید. حق تبارک و تعالی به او فرمان داد که به بیت رفته، آن را هفت بار طواف کند و پس از آن، به منا و عرفات رود و مناسک و اعمال آن ها را انجام دهد. آدم(علیه السلام) از هند حرکت کرد و جای دو قدمش همان جایی است که عمران قدم گذارده و میان هر قدم و قدم بعدی آدم، صحراهایی که در آن ها چیزی نبود و بدین ترتیب خود را به بیت رسانید. ابتدا هفت بار دور بیت چرخید و سپس مناسک و اعمال را آن گونه که حق تعالی به او فرمان داده بود، انجام داد و خدا توبه اش را پذیرفت و وی را آمرزید.

سپس امام(علیه السلام) فرمودند: چون فرشتگان در اطراف عرش، هفت سال(1) طواف نمودند، طواف آدم در اطراف بیت نیز هفت شوط قرار داده شد و پس از اتمام هفت شوط و انجام مناسک، جبرئیل به آدم(علیه السلام) بشارت داد و گفت: گوارا باد تو را ای آدم، حق ـ عزّ وجلّ ـ تو را آمرزید، سه هزار سال پیش از تو من این بیت را طواف کرده ام.

آدم به درگاه الهی عرضه داشت: پروردگارا! من و فرزندانم را پس از من بیامرز.

حق تعالی فرمود: باشد، هر کدام از ایشان که به من و رسولانم ایمان آورند، می آمرزم.

آن مرد حضرت را تصدیق کرد و رفت و پدرم(علیه السلام) فرمودند: این جبرئیل است که نزد شما آمده تا معالم و شرایع دین شما را به شما بیاموزد.

1 . علامه مجلسی می گوید : یعنی علت این که طواف حضرت آدم(علیه السلام) ، وسیله قبول توبه اش شد، طواف فرشتگان پیش از این و توسّل آنان به این برای قبول توبه شان بود و در این نیز اشاره ای به علت قرار دادن هفت دور هست ... و می توان این دو حدیث را که یکی هفت سال و دیگری هفت هزار سال می گوید، اینگونه جمع کرد که اصل قبول متوقف بر هفت سال بود ، اما کمال آن در گروی هفت هزار سال .

سپس این خبر بر این دلالت دارد که فرشتگان برای امامان ما(علیهم السلام) نیز ظاهر می شدند که با برخی اخبار نمی سازد

 

منبع: حوزه
--------------------------------------
پی نوشت:

[1] قلم : 1.
[2] در علل الشرایع هفت هزار سال آمده است.

مطالب مرتبط: 
Share