اشتراک های اعتقادی مسلمانان

مهیا زاهدین لباف
هفته وحدت

اشاره
1. توحید: همه مسلمانان اعم از شیعه و سنی، به خدای واحد با همه صفات و ویژگی هایی که در قرآن کریم آمده است، ایمان دارند و پرستش را مخصوص و شایسته او می دانند. در اعتقاد آنان، پرستش و عبادت غیر خدا ـ هر کس و هر چیز که باشد ـ شرک به شمار می رود.
2. پیامبر اعظم: همه مسلمانان معتقدند محمد(ص)، آخرین پیامبر و فرستاده الهی است و پس از او پیامبری نیامده و نخواهد آمد.
3. قرآن کریم: همه مسلمانان اعتقاد دارند که خداوند، قرآن کریم را بر پیامبر(ص) نازل کرده است. این نکته که قرآن موجود در دست مسلمانان، همان قرآنی است که بر پیامبر(ص) نازل شده و هیچ آیه و حتی کلمه ای بر آن افزوده یا از آن کم نشده است، اعتقاد همه مسلمانان اعم از شیعه و سنی است.
4. کعبه: کعبه، قبله همه مسلمانان است و همه به سوی آن نماز می خوانند. در میان شیعه و سنی، کسی وجود ندارد که به قبله دیگری معتقد باشد.
5. نماز: همه مسلمانان هنگام عبادت و نماز خواندن، به سوی کعبه می ایستند. حتی در کیفیت نماز نیز اختلافی وجود ندارد. اگرچه میان شیعه و سنی تفاوت هایی مانند بسته یا باز بودن دست ها و چگونگی بیان برخی اذکار وجود دارد، ولی این تفاوت ها در اجزای نماز است، نه در اصل آن.
6. روزه: درباره مسائل عمده آن، میان فرقه های گوناگون اسلامی اتفاق نظر وجود دارد.
7. حج: درباره اصل این عبادت و ارکان آن، میان همه مسلمانان اعم از شیعه و سنی، اتفاق نظر وجود دارد. زمان حج، مکان حج، احترام، تعداد طواف ها، سعی، وقوف در عرفات و مشعر الحرام، وقوف در منی، رمی جمرات، قربانی، حلق و تقصیر از احکامی است که همه مسلمانان درباره آنها هم عقیده هستند و یکسان عمل می کنند.
8. جهاد: عموم مسلمانان اعم از شیعه و سنی، درباره وجوب جهاد برای حفظ کیان اسلام و دفع ستم و تجاوز به امت اسلامی اتفاق نظر دارند.
9. امر به معروف و نهی از منکر: از مهم ترین و حیاتی ترین وظایف مسلمانان است که روایت های بسیاری از پیامبر اکرم(ص) در این باره موجود است. ترک امر به معروف و نهی از منکر موجب تسلط اشرار و ستمگران بر مسلمانان می شود.

موانع ایجاد وحدت
موانع را می توان به دو گروه درونی و بیرونی تقسیم کرد:

الف) موانع درونی که اغلب، از درون جامعه اسلامی، بر فرآیند وحدت اثرگذارند و مهم ترین آنها عبارتند از:
1. خودباختگی و نبود اعتماد به نفس: امروزه مسلمانان، نقطه اصلی اتکای خود را گم کرده اند و با روبه رو شدن با پدیده ای به نام مدرنیسم، در دایره هستی احساس سرگردانی می کنند.
2. ناسیونالیسم مدرن: امروزه مردم هر کشور، خود را برتر از همه می دانند و همه امکانات و منافع را برای خود می خواهند و به دیگر کشورهای اسلامی به دید رقیب می نگرند. اگرچه در گذشته نیز ملی گرایی وجود داشته، ولی مسلمانان دیروز با وجود وابستگی به یک سرزمین یا کشور، خود را جزئی از پیکره عظیم امت اسلامی می دانستند. در حقیقت، وطن دوستی تابع مسئله کلی تری به نام «امت اسلامی» بود. ناسیونالیسم جدید، موجب بروز نزاع در میان کشورهای همسایه و در نتیجه، فروش تسلیحات کارخانه ای اسلحه سازی کشورهای قدرتمند می گردد. این نوع «ملی گرایی»، ماهیت «اخوت اسلامی» را تضعیف می کند و به «امت اسلامی» آسیب می رساند.
3. انحطاط فکری، فرهنگی و علمی و حضور عوامل استعمار: این امر سبب می شود استبداد و هرج و مرج بروز یابد و اندیشه اتحاد اسلامی به آرزویی محال تبدیل شود.
4. تعصب گرایی کور مذهبی: تعصب بی جا، مسلمانان را از کوشش برای نزدیک ساختن دیدگاهایشان به یکدیگر باز می دارد و آنان را از هم دور و دورتر می سازد. البته میان تعصب درست و نادرست تفاوت هایی وجود دارد
5. جهل و ناآگاهی مسلمانان از مذاهب یکدیگر: این ناآگاهی نیز مشکل مهمی در راه وحدت است؛ زیرا مسلمانان نه تنها به مذهب خود تعصب دارند، بلکه به دنبال آشنایی با دیگر مذاهب نیز نمی روند. آگاهی از ریشه های هر مذهبی، بسیاری از بدبینی ها و تعصب های نابه جا را از بین می برد.
6. غفلت از اولویت های جهان اسلام: این مسئله از مهم ترین موانع وحدت به شمار می رود. اگر توجه مسلمانان به مسائل مهم دنیای اسلام مانند فلسطین، افغانستان، لبنان و مانند آن معطوف بود و همه برای حل این مشکلات و مقابله با دشمن می کوشیدند، وحدت اسلامی خود به خود در میان ملت ها جریان می یافت.

ب) در کنار موانع درونی، عوامل بیرونی مانع وحدت عبارت است از: تفرقه افکنی استعمار در کشورهای اسلامی و کوشش برای تأمین منافع اقتصادی و سیاسی خود که موجب دامن زدن به اختلاف های مذهبی، فرقه ای و نژادی میان مسلمانان و ازهم گسیختگی جوامع اسلامی شده است.

امروزه دشمنان اسلام به شیوه های گوناگون می کوشند به اختلاف های شیعه و سنی دامن بزنند و آن را زنده نگه دارند. آنان اختلاف های جزئی میان شیعه و سنی را به صورت گسترده پوشش می دهند تا اختلاف ها را تشدید کنند.1

 

1. برگرفته از: http://masir-sabz.ir.

Share