آداب همسرداری در اسلام ؛ این 8 اصل را فراموش نکنید
کتب شیعی آداب همسرداری در اسلام را تشریح و خشونت علیه زنان را محکوم میکنند، و وظایف افراد در روابط زناشویی را ابراز علاقه و محبت به همسر بیان می کنند.
اسلام درباره رابطه بین زن و شوهر چه رهنمود هایی دارد؟ رعایت حقوق همسر در اسلام یکی از واجبات است و پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) توصیه های فراوانی در این رابطه برای مسلمانان داشته اند. این مقاله آداب همسرداری در اسلام را بررسی در اختیار مخاطبین قرار داده است.
اسلام کامل ترین و آخرین دین الهی است. جامع بودن دین اسلام یک ضرورت است، زیرا کامل ترین دین باید در بسیاری از زمینه ها آموزه هایی داشته باشد تا رهروان آن مسیر از آن تبعیت کنند و راه را گم نکنند. از آنجایی که در سال های اخیر آمار رسمی کشور خبر های تازه ای از مشکلات خانوادگی و زناشویی در دست دارد بهتر است به آداب همسرداری در اسلام نگاهی داشته باشیم که قطعا راهگشای بسیاری از مشکلات است.
آداب همسرداری در اسلام
1. اظهار محبت بیشتر یعنی ایمان بیشتر
حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) پیامبر مهربانی بود. در سیره نبوی می خوانیم که ایشان به محبت و مهربانی در میان مردم شهره عام و خاص بود و همواره به مسلمانان توصیه می کرد با دیگران مهربان باشید. در حدیثی از ایشان می خوانیم که از نشانه های ایمان بیشتر، محبت بیشتر به زن هاست.
«كُلَّمَا اِزْدَادَ اَلْعَبْدُ إِيمَاناً اِزْدَادَ حُبّاً لِلنِّسَاءِ»؛ ترجمه: «هر چه ایمان بنده زیاد شود، محبت [وی] به زن ها نیز زیاد می شود.»[بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام , جلد 100 , صفحه 228]
2. شیعیان و علاقه به همسر
شیعیان با اعتقاد به امامت ائمه (علیهم السلام) و جانشینی این بزرگواران پس از پیامبر، آن ها را بزرگترین الگو های رفتاری و معنوی خود می دانند. بنا بر اعتقاد شیعه، هر فرد مسلمان باید با اطلاع از وظایف یک شیعه و مسلمان، همواره به دنبال راه ائمه (علیهم السلام) و توصیه های آنان باشد. امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
«كُلُّ مَنِ اِشْتَدَّ لَنَا حُبّاً اِشْتَدَّ لِلنِّسَاءِ»؛ ترجمه: «هر کس بیشتر دوستدار ما (خاندان عصمت و طهارت) باشد، به زن ها (همسرش) نیز بیشتر دوستی می کند.»[بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام , جلد 63 , صفحه 287]
طبق فرموده امام صادق (علیه السلام) هر کسی که خود را شیعه واقعی میداند و مدعی محبت به اهل بیت (علیهم السلام) است پس به همسرش نیز علاقه بیشتری دارد. علاقه به همسر از لوازم شیعه بودن است.
3. زندگی با صفا
امام علی (علیه السلام) می فرمایند: «فدارها علی کل حال واحسن الصحبة لها فیصفو عیشک» ترجمه: «همیشه با همسرت مدارا کن، و با او به نیکی همنشینی کن تا زندگیت باصفا شود.» [مکارم الاخلاق، ص 218]
مدارا و سازش با همسر از اصولی است که در اسلام بسیار مورد تاکید است. بسیاری که از افرادی که قبل از ازدواج با پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) مشورت می کردند و از اون می خواستند تا راهی را پیش پای آن ها قرار دهد در پاسخ می شنیدند که حضرت تاکید بر سازش و مدارا دارند. این مسئله فقط مربوط به عصر پیامبر نیست، هم اکنون با توجه به مشکلات متعدد زندگی مشترک و موانعی که پیش روی زوج های جوان است سازش و مدارا راه حل بسیاری از اختلافات است. مدارا با همسر اگرچه مشکلاتی که از بیرون بر خانواده متحمل می شود را حل نمی کند، اما باعث می شود حتی در سخت ترین شرایط هم رابطه ای با صفا و صمیمیت بین زن و مرد حاصل شود.
4. خشونت علیه زنان
زنان در دوره های مختلف تاریخی قربانی خشونت های بسیاری بوده اند. یکی از این موارد خشونتی است که از سوی همسران بر آن ها متحمل میشود. اسلام، دین رحمانیت و عطوفت در این باره دیدگاه مطقن خود را چنین بیان میکند که از زبان پیامبر عزیز خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می خوانیم:
«فای رجل لطم امراته لطمة، امرالله عزوجل مالک خازن النیران فیلطمه علی حر وجهه سبعین لطمة فی نار جهنم» ترجمه: «هر کس به صورت زنش سیلی بزند، خداوند به آتشبان جهنم دستور می دهد تا در آتش جهنم هفتاد سیلی بر صورت او بزند.»[مستدرک الوسائل، ج 14، ص 250]
5. ابراز علاقه
عشق و علاقه در رابطه، دُر گرانبهایی است که همیشه نیاز به مراقبت دارد. بسیاری از افراد با وجود علاقه فراوانی که به همسرشان دارند از بیان آن خودداری میکنند. خودداری از ابراز علاقه و محبت آفتی است که ریشه صمیمیت و نزدیکی را می خشکاند. بیان عواطف و احساسات پایه های رابطه را محکم تر و استوار تر میکند. این عادت حتی در اسلام ثواب زیادی نیز دارد. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نیز در این باره می فرمایند:
«قَوْلُ اَلرَّجُلِ لِلْمَرْأَةِ إِنِّي أُحِبُّكِ لاَ يَذْهَبُ مِنْ قَلْبِهَا أَبَداً.» ترجمه: «این گفتار مرد به همسرش که «من تو را دوست دارم»، هرگز از قلب زن بیرون نمی رود.»[الکافي , جلد 5 , صفحه 569]
6. حق زن بر شوهر
زمانی که دو نفر در رابطه با یکدیگر تعامل دارند بر یکدیگر حق دارند. بدین معنا که هرکدام از طرفیت به خاطر حضور در آن رابطه باید وظایف و تکالیفی را انجام دهند. از آنجایی که رابطه زن و شوهر یکی از مقدس ترین روابط است رعایت این حقوق مسئله بسیار مهمی است. اما این حقوق کدام هستند؟ این حدیث نبوی بخشی از این حقوق را بیان می کند که رعایت آن ها بخش مهمی از آداب همسرداری در اسلام است:
«للمراة علی زوج ها ان یشبع بطنها، و یکسو ظهرها، ویعلم ها الصلاة والصوم والزکاة ان کان فی مال ها حق، ولاتخالفه فی ذلک» ترجمه: «حق زن بر شوهرش این است که او را سیر کند، لباس بپوشاند، نماز و روزه و زکات را - اگر در مال زن حق زکاتی است - به او یاد دهد، و زن نیز در این کار ها با او مخالفت نورزد.»[مستدرک الوسائل، ج 14، ص 243 ]
7. مسائل مادی
برخی از افراد ساعات بسیاری از شبانه روز را مشغول کار و تلاش برای تامین نیاز های مالی خانواده هستند. این مشغولیت در بسیاری از موارد فرصت عبادت های مستحبی یا راز و نیاز را از افراد میگیرد. برخی با توجه به این وظایف سنگین بعد از ازدواج و با توجه به کمبود وقت برای انجام این امور، ازدواج را امر بیهوده و محدودیت آوری میدانند. از طرفی دیگر یکی از آداب همسرداری در اسلام این است که مرد خانواده هزینه های مورد نیاز همسر و فرزندانش را تامین کند. امام رضا (علیه السلام) درباره فردی که در حال تلاش برای تامین نیاز های مالی خانواده است می فرمایند:
«اَلْكَادُّ عَلَى عِيَالِهِ مِنْ حِلٍّ كَالْمُجَاهِدِ فِي سَبِيلِ اَللَّه» ترجمه: «کسی که از راه حلال برای تامین رفاه خانواده اش تلاش می کند، همچون مجاهدی است که در راه خدا جهاد می کند.»[بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام , جلد 101 , صفحه 72]
8. آراستگی در ظاهر
اسلام نه تنها مخالف زیبایی در ظاهر نیست، بلکه توصیه های فراوانی در رابطه با آراستگی در ظاهر دارد. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و ائمه معصومین (علیهم السلام) همیشه به اطرافیان توصیه هایی درباره نظافت و آراستگی ظاهری بیان می کردند و از زنان می خواستند که خود را برای مردان خویش آرایش کنند. البته این تنها یک روی سکه است، بدیهی است که همانطور که مرد برای لذت بردن از همسر نیاز به آراستگی او دارد، یکی از حقوق اولیه زن نیز این است که همسر خود را در ظاهری تمیز، مرتب و زیبا ببیند. امام باقر (علیه السلام) زیبایی در ظاهر را یکی از آداب همسرداری در اسلام می دانند و می فرمایند:
«النسآء یحببن ان یرین الرجل فی مثل ما یحب الرجل ان یری فیه النسآء من الزینة» ترجمه: «همان گونه که مردان دوست دارند زینت و آرایش را در زنانشان ببینند، زنان نیز دوست دارند زینت و آرایش را در مردانشان ببینند.»[مکارم الاخلاق، ص 80]
چه روایات و احادیث دیگری درباره نحوه رفتار و گفتار با همسر و آداب همسرداری در اسلام می دانید؟ نظرات و تجربیات خود را در انتهای این صفحه در قسمت «ارسال نظر» با ما و سایر مخاطبان سایت ضیاءالصالحین به اشتراک بگذارید.
باز نشر از ستاره
مطالب مرتبط
