حضرت امام محمد باقر(علیه السلام) امام پنجم شیعیان در مدینه به دنیا آمد. مادرش، فاطمه معروف به ام عبدالله، دختر امام حسن(علیه السلام) می باشد و این امام از پدر و مادر علوی و هاشمی است. ابوجعفر کنیه ی ایشان و باقر و باقرالعلوم نیز از القاب آن حضرت می باشند. ولید بن عبدالملک، سلیمان بن عبدالملک، عمر بن عبدالعزیز و هشام ابن عبدالملک در زمان حیات آن امام همام حکومت می کردند. اولاد آن حضرت را پنج پسر و دو دختر نقل کرده اند. در زمان امام باقر(علیه السلام) علی رغم هرج و مرج موجود به جهت تغییر حاکمیت اموی به عباسی، زمینه ای برای قیام علیه دستگاه جور فراهم نبود. با این حال در این میان، قیام عِلمی، ممکن بود. این حرکت علمی امام در حالی صورت گرفت که مُلاّهای درباری که متکی به زر و زور سلاطین بودند، هر یک مذهبی از خود تراشیده، سبب انحراف شده بودند. امام باقر(علیه السلام) در آن دوران، مطالب علمی و اسلامی را بازگو می کرد و چنان در بسط علوم متبحّر بود که به باقرالعلوم یعنی شکافنده ی دانش ها، معروف گردید. این تلاش مقدس به حدی بود که شیخ مفید آن را منحصر به فرد می داند و میزان ظهور علوم دین، آثار و سنت و علوم قرآن، تاریخ و فنون آداب را در این زمان، بی نظیر توصیف می کند. اگر به روایات شیعه رجوع کنیم، خواهیم دید که بیشترِ آنها از امام باقر و امام صادق علیهماالسلام است، زیرا امامانِ دیگر، مانند آن دو بزرگوار، برای نشر حقایق مجال نیافته اند.
مطالب مرتبط
