گام دوم کاهش تعهدات هسته ای ؛ عقلایی و قرآنی
این روزها یا تمام شدن ضرب الاجل ایران برای اروپا، گام دوم کاهش تعهدات هسته ای ایران شروع شده است. ما در این نوشتار با استفاده از آیات قرآن طریقه رویارویی در این گونه شرایط را بحث خواهیم کرد.
قبل از هر چیز باید خاطرنشان کرد که قرآن کریم در رابطه با غیرمسلمانان، دید کاملا منطقی دارد. قرآن به ما می آموزد که جامعه اسلامی باید متناسب با رفتار آنها، واکنش مناسب داشته باشند. «وَ لا تُجادِلُوا أَهْلَ الْكِتابِ إِلاَّ بِالَّتي هِيَ أَحْسَنُ إِلاَّ الَّذينَ ظَلَمُوا؛ و با اهل كتاب (يهود و نصارى) مجادله و محاجه مكنيد مگر با شيوه اى نيكوتر (بدون غلظت و اهانت و تهديد) مگر با كسانى از آنها كه ستم كرده اند (سابقه تكبر و عناد و رد حق دارند).»[1] پیام این آیه برای جامعه اسلامی، مخصوصا برای دستگاه دیپلماسی ما جدال نیکو و خارج از تنش با اهل کتاب(از جمله در بحث سیاسی و...) است؛ مگر با معاندان و سرسختان از اهل کتاب، که باید با آنها سرسختانه برخورد شود.
بعد از خروج آمریکا از برجام و وقت کشی اروپا، دیگر عقلایی نبود که ایران همچنان با روی خوش با آنها برخورد می کرد. عقلایی تر همین مواضعی بود که در این روزها از طرف ایران اعلام شده است و کاهش تعهدات هسته ای را در بر داشت. قرآن می فرماید: «وَ إِمَّا تَخافَنَّ مِنْ قَوْمٍ خِيانَةً فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ عَلى سَواءٍ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْخائِنينَ؛ و هر گاه (با ظهور نشانه هايى،) از خيانت گروهى بيم داشته باشى (كه عهد خود را بشکنند)، بطور عادلانه به آنها اعلام كن كه پيمانشان لغو شده است؛ زيرا خداوند، خائنان را دوست نمى دارد».[1]
طبق این آیه، هر پیمانی که با اهل کتاب بسته می شود(نظامی، سیاسی و...)، در صورت نقض عهد از طرف آنها، این حق برای جامعه اسلامی محفوظ است که به گونه عادلانه اعلام کند که چون شما پایبند نبودید، ما هم دیگر پایبند نیستیم.
تجربه برجام نشان داد که باید در مقابل دولتمردن متخاصم اروپایی، مثل خود آنها اقدام کرد؛ وگرنه با روی خوش نشان دادن به آنها، مشکلی حل نمی شود.
پی نوشت:
1ـــــ عنکبوت/46.
2ــــ انفال/58.
