كارْلْ مارْكْسْ اقتصاددان آلمانی و بنیان گذار مكتب ماركسیسم، سوسیالیسم و كمونیسم علمی در 5 مه 1818م در خانواده ای یهودی در آلمان به دنیا آمد. وی پس از پایان تحصیل در دانشگاه شهر "بن"، ابتدا به روزنامه نگاری پرداخت و سپس به مطالعه فلسفه و اقتصاد سرگرم شد و افكار و عقاید تازه خود را انتشار داد. ماركس سه مبنای كمونیسم شامل فلسفه ماتریالیسم دیالكتیك، اقتصاد و جامعه شناسی را مدون ساخت و بر اثر مطالعه در تاریخ تحول جامعه ها، اجتماعات بشری را به شش دوره اجتماع اشتراكی اوّلیه، بردگی، فئودالیته، سرمایه داری و سوسیالیسم و كمونیسم تقسیم كرد. مرام و مكتب ماركس و پیروانش را كه عبارت از سوسیالیسم و كمونیسم علمی است، ماركسیسم می نامند. فلسفه ماركسیسمِ ماركس براساس ماتریالیسم استوار گردیده است كه در آن، كلیه تحولات اقتصادی و حتی تاریخی را معلول عوامل مادی می داند. ماركس با تمركز سرمایه در دست عده ای معدود مخالف است و رژیم سرمایه داری را محكوم به زوال می داند. در این نظام، راه تامین یك سیستم عادلانه، استقرار رژیم تعاونی در اقتصاد و بالا بردن ارزش كار وجانشین ساختن كار به جای سرمایه عنوان گردیده است. سوسیالیسم علمی ماركس در نیمه دوم قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، طرفداران فراوانی پیدا كرد و در كنگره عمومی بین الملل دوم شامل احزاب سوسیالیست جهان در سال 1907، اكثریت با طرفداران ماركس بود. بر این اساس بود كه نظام اتحاد جماهیر شوروی بر پایه افكار و عقاید ماركس شكل گرفت و ده ها سال با دیكتاتوری، نظام كارگری را دیكته می كرد. اما با فروپاشی این نظامِ به اصطلاح ضد سرمایه داری در اوایل دهه 1990م، نادرستی افكار و پیش بینی های ماركس روشن شد و بطلان برداشت های ماركس از تاریخ، اجتماع و انسان را ثابت كرد. كارل ماركس سرانجام در چهاردهم مارس 1883م در 65 سالگی درگذشت.
مطالب مرتبط
