ماریو بارگاس یوسا
«خورخه ماریو پدرو وارگاس یوسا» نویسنده، سیاستمدار و روزنامه نگار پرویی که در ایران با نام «ماریو بارگاس یوسا» شناخته می شود، در ۲۸ مارس ۱۹۳۶ میلادی در شهر آریکوپیا کشور پرو در یک خانواده متوسط دیده به جهان گشود.
ماریو بارگاس یوسا که در سال ۲۰۱۰ میلادی جایزه نوبل ادبیات را از آن خود کرد، یکی از مهمترین نویسندگان ادبیات آمریکای لاتین به شمار می رود. آکادمی نوبل، در بیانیه اهدای جایزه نوبل به او، «گونه به تصویر کشیدن ساختار قدرت» و «تصاویر شفاف از مقاومت ها، طغیان ها و شکست های انسانی» را در آثار یوسا برجسته دانست. یوسا، واپسین نویسنده آمریکای لاتین تا امروز است که این جایزه را به دست آورده است.
نخستین رمان یوسا به نام «دوران قهرمان» که با نام «سال های سگی» در ایران ترجمه شده است، در سال ۱۹۶۳ میلادی منتشر شد و با توجه به انتقادهایی که به مدارس نظامی پرو داشت، با موضع گیری تند نظامیان پرو همراه بود و نسخه هایی از آن به آتش کشیده شد.
آثار ماریو بارگاس یوسا، تصویری از دوران معاصر کشور پرو و تعامل مردم پرو با رویدادهای این کشور و جهان را به نمایش می گذارد. بارگاس یوسا، به مانند بسیاری از نویسندگان آمریکای لاتین، زندگی سیاسی پرشوری داشته است. او در آغاز گرایش های چپ داشت، اما به تدریج بسوی لیبرالیسم گرایش پیدا کرده و از منتقدان جریان انقلابی آمریکای لاتین به رهبری فیدل کاسترو شد. بخشی از این انتقادهای او متوجه گابریل گارسیا مارکز، دوست سابقش بوده است. یوسا، مارکز را به سبب پشتیبانی از فیدل کاسترو، به چشم پوشی از حقیقت متهم کرده بود.
یوسا در سال ۱۹۹۰ میلادی نامزد انتخابات ریاست جمهوری پرو شد، اما در دور دوم انتخابات شکست خورد. وی در سال ۱۹۹۵ میلادی جایزه سروانتس که مهمترین جایزه ادبیات اسپانیایی زبان است را از آن خود کرد. ماریو یوسا که چند نمایشنامه نیز در کارنامه خود دارد، یک بار در نمایش «هزار و یک شب» در نقش شهریار خونریز داستان ایفای نقش کرد.
یوسا که اکنون در دهه ۸۰ زندگی خود به سر می برد هنوز کنشگری فعال و پویا است و در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، لاتین تباران را برای رای دادن علیه ترامپ فراخواند.
منبع : طاقچه
