فرزانگان قفقاز [۱۵۷] - جواد فانی باکویی (...... - زنده به ۱۲۵۰ ق)

جواد فانی باکویی (...... - زنده به ۱۲۵۰ ق)

جواد فانی باکویی فرزند ملا نجف علی باکویی از علما و شعرای آذربایجان بود که در سال ۱۲۵۰ ق (۱۸۳۴م) در قید حیات بوده و نویسنده تذکره ممیز ایشان را در سال ۱۲۵۰ق در تبریز دیده است. وی پس از وفات پدرش ارث باقی مانده از پدر را به برادران خویش بخشید و سپس راهی اصفهان گردید و در مدرسه جده به تحصیل سرگرم شد و از محضر بزرگانی چون سید محمد باقر شفتی و آخوند ملا رضا (شاگرد آخوند ملا علی نوری) استفاده کرد. پس از آن به تهران رفت و روزگاری را در تهران به سر برد و سپس به فرمان شاه قاجار که گویا همان فتحعلی شاه قاجار (۱۲۱۲-۱۲۵۰ ق) بوده است برای وی مقرری تعیین شد و از سوی شاه برای به دست گرفتن امور مالی سادات و علمای اصفهان به آن دیار فرستاده شد. فانی در اصفهان در انجام وظایفش موفقیت خوبی به دست آورد و در سایه تلاش‌های او کسی به دنبال خلاف نمی‌رفت اما این کار او کوتاه مدت بود و پس از مدتی انزوا و گوشه‌نشینی را برگزید و بعد از مدتی راهی آذربایجان شد. وی در حکمت و کلام دانشمندی تمام‌عیار بود و شعر نیز می‌سرود. از اشعار اوست:

مرا از روی توای دوست صبر تا چندم
جدا کنند به وصل تو کاش پیوندم[۱]

پی نوشت:
۱ . تذکره ممیز، ص ۱۸۴ - ۱۸۸؛ سرایندگان شعر پارسی در قفقاز، ص ۵۶-۵۸؛ دانشنامه ادب فارسی ۴۰۸.

منبع: کتاب فرزانگان قفقاز، عادل مولایی، ص ۱۶۶.