شبهه: پدرم هیچ وقت مرا بیرون خانه نمی شناسد، می گوید همه ی شما سیاه پوشیده اید. راست می گوید، یكدست سیاهیم سیاه... از رنگ ها تنها سیاه را می شناسیم، نه قرمز را، نه آبی را، نه سبز را و نه بنفش را،[1] گوینده ی محترم در عبارت فوق دو ادعا نموده است.
ادّعای اوّل: همه ی زنان در بیرون منزل لباس سیاه می پوشند.
پاسخ ادعای اوّل: اوّلاً، واقعیت عینی و مشهود روزانه ی همه ی ما حاكی از این است كه ادعای سیاه پوش بودن همه ی زنان ادعای درستی نیست. نگاهی به پوشش های رنگین خانم ها در سطح جامعه، اعم از شهرهای بزرگی مثل تهران و غیر آن و پوشش زنان روستایی استان های مختلف، تكذیب كننده ی ادعای مذكور است.
ثانیاً، فرض كنیم همه ی زنان در بیرون منزل و در مواجهه ی با نامحرم از مصادیق مختلف حجاب مشكی، مثل مانتو، مقنعه و چادر مشكی استفاده می كنند، پوشش های یاد شده، به دلیل تأمین حجاب و پوشش بهتر و بیش تر برای زنان، قابل دفاع عقلی و شرعی است. طبق تصریح فقها به عنوان كارشناسان مسائل دینی و اسلامی، بانوان در مواجهه با نامحرم نباید از رنگ های مهیج و تحریك كننده استفاده نمایند.[2] واضح است كه یكی از بهترین رنگ های پوشش بانوان كه حالت تهییج و تحریك نامحرم در آن وجود ندارد رنگ مشكی است. همان گونه كه قبلاً گذشت، در روان شناسی رنگ ها این مطلب از مسلمات است كه رنگ مشكی، رنگی صامت و غیرفعال و در مواجهه با نامحرم نگاه شكن است؛ و تردیدی نیست كه این ویژگی رنگ مشكی، فلسفه و حكمت حجاب را كه عبارت است از عدم تحریك پذیری و ایجاد آرامش روحی و روانی در سطح جامعه، بیش تر تأمین می كند.
برخی مطبوعات و نویسندگان آنها باید به این پرسش جدی پاسخ دهند كه چرا بدون ارائه ی هیچ دلیل معقول و منطقی و با سوء استفاده از زبان شعر و ادب، جنگ روحی و روانی را بر ضد حجاب و چادر مشكی آغاز كرده اند.
ادعای دوم: استفاده از لباس و حجاب مشكی بانوان در بیرون منزل باعث می شود كه استفاده كنندگان از حجاب های مشكی، رنگ های غیر مشكی را نشناسند.
پاسخ ادعای دوّم: اوّلاً، از نظر منطقی تلازمی بین استفاده از لباس های مشكی به طور مستمر در خارج از منزل و نشناختن رنگ های غیرمشكی نیست؛ زیرا استفاده از لباس های رنگین در مجالس زنانه، در داخل منزل و در مقابل افراد محرم، امكان شناختن رنگ های مختلف را فراهم می كند.
ثانیاً، علاوه بر داخل منزل، در خارج از آن نیز ایشان و دیگر بانوان می توانند از لباس های دارای رنگ های متنوع استفاده نمایند، البته به شرط این كه به طریقی، مثل استفاده از چادر مشكی، در مواجهه با نامحرم آنها را بپوشانند؛ زیرا تردیدی نیست كه لباس های رنگین به دلیل زیبایی خیره كننده، از مصادیق عرفی زینت به شمار می آیند و بانوان و دختران براساس دستور قرآن، از تبرج و نمایش زینت ها به نامحرمان منع شده اند:
ولا تبرجن تبرج الجاهلیة الاولی[3] و غیر متبرجات بزینة.[4]
البتّه در مجالسی كه افراد نامحرم حضور ندارند، مثل مجالس زنانه و هم چنین در حضور شوهر و افراد محرم، می توانند از زیورآلات و زینت ها استفاده نمایند: «وَ لا یبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبائِهِنَّ...»[5] حتی بالاتر از جواز در روایات به استفاده از زینت ها ترغیب و تشویق شده اند؛[6] زیرا همان گونه كه حجاب و پوشش، نیاز فطری انسان، خصوصاً زنان است، استفاده از زیورآلات و خودآرایی نیز نیاز فطری انسان، مخصوصاً بانوان است.
این از امتیازات احكام نورانی و مترقی اسلام است كه ضمن توجّه و ضرورت پاسخ گویی به دو نیاز مذكور، از طرفی با دستور الزامی زنان به رعایت حجاب و پوشش و از طرف دیگر با تشویق آنان به استفاده از زیورآلات و زینت ها، به شرط عدم تبرّج و نمایش زینت ها به نامحرمان، جلوی سوء استفاده را گرفته است، تا از این طریق زمینه ی سلامت روحی و روانی افراد جامعه فراهم گردد.
-------------------------------------------------
[1]. مانا دشت گلی، «نكند پدرم مرا نشناسد»، روزنامه ی نوروز، 24 شهریور 1380، ص 8.
[2]. ر. ك: توضیح المسائل فقها و مراجع تقلید، ذیل مباحث مربوط به پوشش محرم و نامحرم؛ و استفتائات آخر كتاب.
[3]. سوره ی احزاب (33)، آیه ی 33.
[4]. سوره ی نور (24)، آیه ی 60.
[5]. همان، آیه ی 31.
[6]. حر عاملی، وسائل الشیعه، كتاب الطهارة، ابواب آداب الحمام باب 52. باب كراهة ترك المرأة للحلی و خضاب الید.
