فصل پنجم: مسایل خوراکى ها، پوشاکى ها و وسایل حفظ نفس
٢٤٦ - واجب است حفظ نفس از هر ضرر قابل توجه و از هر خوردنى و آشامیدنى و حرکت بدن که موجب ضرر محسوس یا مرض سخت شود.
٢٤٧ - واجب است دفاع از نفس به هر وسیله ممکن، در مقابل هجوم خطر و اسباب مرگ، چه مهاجم انسان باشد یا حیوان یا حوادث دیگر، هر چند دفاع منجر به ضرر و جرح و هلاکت حمله کننده شود.
٢٤٨ - حرام است خوردن گوشت، تخم و دیگر اجزاى بدن حیوانات دریایى، غیر از ماهى هاى فلس دار، پس هر حیوان حرام گوشت، اجزاء و تخم آن نیز حرام است.
٢٤٩ - واجب است تذکیه حیوانات حلال گوشت به منظور خوردن گوشت و استفاده هاى دیگر و تذکیه حیوانات حرام گوشت به منظور سایر استعمالات و انتفاعات. و تذکیه هر حیوان باید به طرزى باشد که در شرع مقدس اسلام ثابت شده است. یعنى: تذکیه شتر به نحو کردن، اغلب حیوانات به ذبح و سر بریدن، حیوانات وحشى به صید کردن، حیوانات دریایى به زنده از آب بیرون آوردن، ملخ به حیازت در ظرف یا مکان مخصوص یا تذکیه، اضطرارى، نظیر آنکه مثلا گاوى در چاهى بیفتد و در حال مرگ باشد جایز است با آهن پاره اى با گفتن بسم الله جایى از بدن او را زخم کنند که خون جارى شود و تذکیه حاصل گردد.
٢٥٠ - حرام است خوردن میته یعنى گوشت حیوانى که تذکیه شرعى نشده است، چه اهلى باشد یا وحشى، و چه صحرایى باشد یا دریایى، مانند حیوانى که خفه شده یا به ضرب و جرح گشته شده، یا از محلى سقوط کرده، یا به وسیله شاخ زدن حیوان دیگر مرده، یا از چنگال درندگان گرفته شده، یا به نام بت ها سربریده شده باشد، مگر در جایى که بتوان قبل از مرگ به تذکیه آنها دست یافت، مگر در مورد اضطرار، و فرقى نیست در حرام بودن میته، میان آنکه نجس باشد یا پاک، مانند میته حیوانات دریایى، و در حرمت استفاده هاى دیگر از میته نجس، نظیر استفاده از پوست اختلاف است.
٢٥١ - حرام است خوردن گوشتى که از بازار و بلاد کفر، یا از دست کافر در غیر بازار مسلمین گرفته شده باشد. همچنین از دست مسلمانى که او از کافر گرفته باشد. پوستت حیوان هم که از این راه ها بدست آید، محکوم به نجاست است و تصرفش اشکال دارد.
٢٥٢ - حرام است خوردن گوشت انواع حیوانات کوچک زمینى و هوایى، خواه داراى خون جهنده باشند مانند موش و خارپشت، و یا نباشند مانند قورباغه و مار و...، غیر از ملخ که حلال است.
٢٥٣ - حرام است خوردن گوشت انواع سگ و گربه از حیوانات اهلى.
٢٥٤ - حرام است خوردن گوشت درندگان مانند شیر، پلنگ، گرگ، روباه، کفتار، شغال و...
٢٥٥ - حرام است خوردن گوشت انواع مسوخ، یعنى حیواناتى که طغیانگران امم سابقه، در نتیجه نزول عذاب خداى قهار، به شکل آنها در آمدند، مانند: فیل، میمون، خوک، خرس، خرگوش و...
٢٥٦ - حرام است خوردن گوشت پرندگان داراى چنگال، مانند: باز، عقاب، شاهین، باز، قرقى، بغات و کرکس.
٢٥٧ - حرام است خوردن گوشت انواع کلاغ ها، چه سیاه باشند یا ابلق یا غیر اینها، این مساله محل اختلاف است.
٢٥٨ - حرام است خوردن گوشت پرندگانى که همیشه یا بیشتر وقت ها با بالهاى باز و بدون پر زدن پرواز مى کنند، و پرندگانى که چینه دان و سنگ دان و مهمیز ندارند، جز آنها که دلیل خاص بر حلیت آنها وارد شده است.
٢٥٩ - حرام است خوردن تخم پرندگان حرام گوشت.
٢٦٠ - حرام است خوردن گوشت حیوان جلال، یعنى حیوان حلال گوشتى که عادت به خوردن مدفوع انسان کرده، این حرمت تا وقتى که حیوان بسته نشده و پاکیزگى عادى خود را نیافته باشد، باقى است.
٢٦١ - حرام است خوردن گوشت حیوان حلال گوشتى که انسانى با وى عملى زشت انجام داده باشد، و همچنین گوشت نسل، شیر یا تخم آن، اگر پرنده باشد.
٢٦٢ - حرام است خوردن چند عضو از اعضاى ذبیحه محلال، یعنى حیوانى که به طریق شرعى تذکیه شده باشد، و آنها عبارتند از:
آلت نرى، فرج ماده، بچه دان، غده هاى بدن، تخم حیوان نر دنبلان، نخودهاى مغزى، مغز حرام که در میان تیره پشت است، پى که در دو طرف فقره هاى کمر است، زهره دان، اسپرز، مثانه بول دان، حدقه چشم، وسط سم پاها، البته برخى از اینها مورد اختلاف است.
٢٦٣ - حرام است خوردن و آشامیدن نجاسات، مانند: میته، خون، گوشت سگ، خوک، شراب، و هر مایع مست کننده دیگر.
٢٦٤ - حرام است خوردن و آشامیدن چیزهاى پاکى که به وسیله برخورد با عین نجاست، نجس شده باشند.
٢٦٥ - حرام است استعمال هر چیزى که معمولا مست کننده، باشد، گر چه استثناثا براى کسى مستى نیاورد، خواه استعمال به صورت خوردن و آشامیدن باشد یا تزریق، یا دود کردن، یا مالیدن بر بدن، یا استنشاق از راه بینى یا حتى پوشیدن لباسى که سبب مستى شود.
٢٦٦ - حرام است حضور در مجالسى که در آنها مشروبات الکلى و مواد مست کننده مصرف مى شود.
٢٦٧ - حرام است آشامیدن فقاع، یعنى آبجو، گرچه مستى نیاورد.
٢٦٨ - حرام است آشامیدن آب انگورى که به وسیله آتش جوشیده و هنوز دو سوم آن بخار نشده باشد، هم چنین به وسیله آفتاب یا به خودى خود حالت غلیان و جوشش پیدا کرده باشد.
٢٦٩ - حرام است خوردن و آشامیدن هر چیزى که ضرر محسوس به بدن دارد، و هر گونه استعمال و استفاده از چیزى که موجب ضرر محسوس باشد، خواه آن ضرر مرگ باشد یا فلج اعضاء، یا فاسد کردن قواى بدن و از کار انداختن هر نیرویى از نیروهاى بدنى مانند قوه توالد و تناسل و غیر آن و همچنین قطع کردن عضوى از اعضا بدن بدون عذر موجه، و نیز حرام است استعمال هر چیزى که به عقل و روان انسان ضرر محسوس دارد.
٢٧٠ - حرام است خوردن هر نوع خاک و گل، کم باشد یا زیاد.
٢٧١ - حرام است انسان طیبات الهى را بر خود حرام کند. طیبات یعنى هر گونه عمل مباح، هر نوع خوراک و پوشاک حلال و پاکیزه و هر کدام از مواهب طبیعى و نعم الهى که اسلام حرام نکرده باشد، معنى حرام کردن، آن است که از این امور پرهیز کند به قصد آنکه شرعا ممنوع است مثل نخوردن گوشت حیوانى یا هر غذاى پختنى.
