اميرالمؤمنين امام علی (عليه‌السلام): مِنَ النُبلِ أن يبذُلَ الرّجُلُ مالَهُ و يَصونَ عِرضََهُ كسي كه براي حفظ آبرو وحيثيت خود از مال و منالش مي‌گذرد نشانه اصالت و بزرگواري اوست [*]
حفظ و صیانت از آبرو یعنی شخصیت انسانی خود و دیگران مهم‌ترین چیزی است که انسان آن را به عنوان امنیت خواهان است، به طوری که اگر امنیت شخصیتی او تامین نشده باشد، گویی هیچ تامینی برای او نشده و امنیتی فراهم نیامده است.
مولي اميرالمؤمنين(علیه السلام) می‌فرماید: مِنَ النُبلِ أن يبذُلَ الرّجُلُ مالَهُ و يَصونَ عِرضَهُ؛ كسي كه براي حفظ آبرو وحيثيت خود از مال و منالش مي‌گذرد، نشانه اصالت و بزرگواري اوست.[1]
آن حضرت به افراد هشدار می‌دهد که ارزش و اهمیت آبروی خود و دیگران را بدانند و کاری نکنند که آبروریزی شود؛ زیرا کسی که شخصیت خویش را از دست دهد همه چیزش را از دست داده است. ایشان می‌فرماید: مَن بَذلَ عِرضَهُ ذَلَّ؛ کسي که حيثيت و آبروي خود را مي‌برد خودش را به پستي و خاک مذلّت افکنده است. [2]
امام حسن مجتبي (علیه السلام) : احمق و بی‌خرد را کسی می‌داند که نمی‌داند با مال و عرض خویش چگونه برخوردی داشته باشد و آن را چگونه استفاده کند. ایشان می‌فرماید: السَّفيهُ، اَلأَحمقُ في مالِهِ اَلمُتهاوَنُ في‌عِرضِه؛ آدم سفيه و بي‌خِرد کسي است که در مصرف اموالش ابلهانه عمل مي‌کند و نسبت به آبروي خود لاأبالي و سهل‌انگار است.[3]
البته اگر شخصی آبرویش به دست دیگران رفته یا خودش آبروی خویش را برده باید تلاش کند تا آبروی از دست رفته را بازیابد؛ هر چند که بسیار سخت است ولی باید تلاش خود را بکند و با کارها و رفتارهای احسانی و اکرامی، آن را بازیابدو نیز اگر آبروی کسی را برده باید تلاش کند تا حیثیت او را برگرداند؛ همچنان‌که خود شخص باید برای اعاده حیثیت خویش تلاش کند؛ چنانکه حضرت یوسف(علیه السلام) برای اعاده حیثیت خود تلاش کرد.[4]
کسی که در راستای اعاده حیثیت خویش تلاش می‌کند خداوند نیز او را یاری می‌رساند؛ چنانکه به پیامبر(صلی الله علیه و آله) یاری رساند.[5] زیرا خداوند به مسئله عرض و آبرو توجه ویژه دارد و برای حفظ آن کمک و یاری می‌کند. از همین رو خداوند در احکام و آموزه‌های وحیانی شریعت اسلام اهتمام ويژه‌ای به حفظ آبروى مؤمنان نشان می‌دهد.[6].
پی نوشت:
[*]. فهرست غرر، ص ۲۴۲
[1]. فهرست غررالحکم، ص ۲۴۲
[2]. فهرست غرر، ص ۲۴۲
[3]. بحار، ج ۷۸، ص ۱۱۵
[4]. یوسف، آیات 50 و 51
[5]. نور، آیات 11 و 15 و 19
[6]. نساء، آیات 15 و 112؛ نور، آیات 4 و 6 و 11 و 19 و 23؛ احزاب، آیه 58؛ حجرات، آیات 11 و 12.
------------------------------------
مطالعه بیشتر در:
آبرو؛ ناموس اخلاقی جامعه
مطالب مرتبط
