امیرالمؤمنین، علی علیه السلام می فرمایند: «... وَاعْتَبِرُوا بِما قَدْ رَأَیْتُمْ مِنْ مَصارِعِ الْقُرُونِ قَبْلَکُمْ قَدْ تَزایَلَتْ اَوْصالُهُمْ وَ زالَتْ اَبْصارُهُمْ وَ اَسْماعُهُمْ وَ ذَهَبَ شَرَفُهُمْ وَ عِزُّهُمْ وَانْقَطَعَ سُرُورُهُمْ وَ نَعیمُهُمْ فَبُدِّلُوا بِقُرْبِ الاْءَوْلادِ فَقْدَها وَ بِصُحْبَةِ الاَْزْواجِ مُفارَقَتَها لا یَتَفاخَرُونَ وَ لا یَتَناسَلُونَ[1]؛ [ای بندگان خدا!]... و از آنچه بر گذشتگان شما رفت، عبرت بگیرید که چگونه بندهای بدن ایشان از هم جدا و چشمها و گوشهایشان زایل شد، و شرافت و شکوهشان از بین رفت و شادیها و خوشگذرانیهایشان از آنها جدا شد، پس نزدیکی فرزندان به دوری، و همنشینی با همسران به جدایی بدل شد. دیگر نه به هم می نازند و نه فرزندانی می آورند.»
بحث درباره خروج قابل پیش بینی ترامپ از برجام زیاد است. اما نکته ای که شاید بیشتر از همه دردناکتر باشد و حتی از خسارات مادی برجام نیز بیشتر باشد، کاهش اقتدار کشور عزیزمان ایران در چشم مستکبران و دنباله های آنان است.
اگر چه مشکلات کشور، باعث وارد شدن ایران در مذاکرات کم فایده هسته ای شد، اما متاسفانه عدم مدیریت و عدم بصیرت در این مذاکرات سبب به وجود آمدن خساراتی شد که شاید خسارات مادی آن جبران شود، اما خسارات دیگر مثل کاهش قدرت دیپلماسی ایران در مقابل مستکبران و عواملی از این دست، به این زودی ها قابل جبران نیست.
متاسفانه ایران با منفعل نشان دادن خود در این مذاکرات، این حدیث امام صادق(علیه السلام) را متوجه خود کرد: «ما أَقْبَحَ بِالْمُؤْمِنِ أَنْ تَكُونَ لَهُ رَغْبَةٌ تُذِلُّهُ؛ چه زشت است براى مؤمن، دلبستگى به چيزى كه او را خوار کند.»[2]
وقتی که ایران تمام تعهدات خود را انجام می دهد و آژانس انرژی اتمی، متعهد بودن ایران را بارها اعلام می کند، اما با این وجود، آمریکا باز هم ناخرسند است و ایران را تهدید به تحریم می کند، معلوم است که یک نقطه ضعفی در کار ما بوده است، که نه تنها دشمن را رام نکرده ایم بلکه گستاخ تر هم ساخته ایم.
به قول ناصر خسرو:
مرا این روزگار آموزگار است ***** کزین بِهْ نیست مان آموزگاری
إن شاءالله که این مذاکرات بی سرانجام، عبرتی شود برای آیندگان.
پی نوشت:
1. نهج البلاغة، خطبه 161.
2ــ الكافي (ط - دارالحديث)، ج3، 778.
