متن نوحه شام غریبان امام حسین علیه السلام:
متن نوحه شام غریبان امام حسین علیه السلام از سرشناس ترین شاعران و مداحان اهل بیت (علیهم السلام) در سبک ها و قالب های مختلف. متن این نوحه ها از کتاب های برگزیده اشعار مداحی انتخاب شده است. [شام غریبان مصادف با شب بعد از شهادت امام حسین (علیه السلام) است که خاندان او به اسارت آل یزید در آمدند. برای این مناسبت نوحه ها و اشعار فراوانی وجود دارد که این شب سوزناک را توصیف می کند. در این مقاله برگزیده ای از این متن نوحه ها برای شما گردآوری شده است.]
مطالب پیشنهادی:
شام غریبان بر اهل بیت (علیهم السلام) چه گذشت؟!
فیلم/ شام غریبان امام سجاد علیه السلام - نادر جوادی
نوحه حضرت عباس علیه السلام - نوحه آذری حضرت ابوالفضل علیه السلام
زنجیر زنی محرم - متن نوحه زنجیر زنی محرم
روضه حضرت علی اصغر علیه السلام - روضه شب هفتم محرم
متن روضه حضرت علی اصغر علیه السلام – متن روضه شب هفتم محرم
نوحه شب پنجم محرم - نوحه عبدالله بن حسن (علیهما السلام)
1. آمده شام غریبان
موضوع: متن نوحه شام غریبان امام حسین علیه السلام
سبک: ولادتی
قالب: آهنگین
آمده شام غریبان، زهرا با دیده گریان
می زند آن بی قرینه، گه به صورت گه به سینه
*****
کنار جسم عریان، بگوید ای حسین جان
چو گل شدی تو پرپر، چه شدت سرت ای مادر
چه شد تو را پیراهن، که داده ام به خواهر
*****
آب آزاد گردیده امشب، تا که سوزد دل زینب
دیده رباب پر آب است، بهر اصغر دل کباب است
*****
کنار جسم بیمار، نشسته یک پرستار
به حال زار و خسته، بخواند او نشسته
نماز شب را همچون، مام پهلو شکسته
*****
امشب گردیده ز سیلی، روی طفلان همه نیلی
گوش طفلی گشته پاره، گوید عمه جان کن چاره
*****
ای امیر قافله، پایم شده پر آبله
چرا عدو شبانه، ببین که ظالمانه
به ما و کشته هامان، می زند تازیانه
2. حسین مظلوم
موضوع: متن نوحه شام غریبان امام حسین علیه السلام
سبک: ولادتی
قالب: آهنگین
شب است و صحرا پر آتش و خون به باغ آتش گرفته ماند
به هر کناره یکی نشسته چو بلبلی نغمه خواند
حسین مظلوم (2)
*****
شام غریبان رسیده اما شب غریبان سحر ندارد
تمام عالم بگرید امشب به طفلکی که پدر ندارد
حسین مظلوم (2)
*****
یکی به پایش نشسته خار و یکی لباسش شده است پاره
یکی رخش گشته ارغوانی نمانده گوشی و گوشواره
حسین مظلوم (2)
*****
به دشت آتش گرفته بنگر نه ساغری و نه جام و ساقی
نه باغبان مانده است و نه گل نه لاله نه یاس و نه اقاقی
حسین مظلوم (2)
3. حسینم رفت
موضوع: متن نوحه شام غریبان امام حسین علیه السلام
قالب: آهنگین
شاعر: حاج علی انسانی
طعمه آتش، خانمان یکسو
مادران یکسو، کودکان یکسو
چه کنم من و گلشن بی گل
ز غمِ گلُ و غنچه و بلبل
خدا خدا خدا خدا حسینم رفت (2)
*****
پیکر بیمار، بی رمق مانده
از کتاب ما، یک ورق مانده
چه کنم من و گلشن بی گل
ز غم گل و غنچه و بلبل
خدا خدا خدا خدا حسینم رفت (2)
*****
کس نمی نوشد، می ز پیمانه
خفته در مقتل، پیر میخانه
نه خُمی و نه میکده باقی
نه سَبو و نه مست و نه ساقی
خدا خدا خدا خدا حسینم رفت (2)
*****
عصمت اللهم، دانَدی عالم
مانده ام تنها، بین نامحرم
نه خُمی و نه میکده باقی
نه سبو و نه مست و نه ساقی
خدا خدا خدا خدا حسینم رفت (2)
*****
هر چه در خیمه، بوده غارت شد
از عدو بر ما، بس جسارت شد
نه خُمی و نه میکده باقی
نه سَبو و نه مست و نه ساقی
خدا خدا خدا خدا حسینم رفت (2)
4. شب شام غریبان است
موضوع: متن نوحه شام غریبان امام حسین علیه السلام
سبک: مرثیه
قالب: آهنگین
شاعر: حاج غلامرضا سازگار
بسوز ای دل، بسوز ای دل، شب شام غریبان است
به صحرا بی کفن امشب تن پاک شهیدان است
ای دل بسوز امشب وای از دل زینب
*****
بسوز ای دل، بسوز ای دل، که زهرا، مو پریشان است
دلش دریای خون است و گلش نقش بیابان است
ای دل بسوز امشب وای از دل زینب
*****
بسوز ای دل، بسوز ای دل، زمین از خون گلستان است
شب است اما، تنور مطبخ خولی، چراغان است
ای دل بسوز امشب وای از دل زینب
*****
بسوز ای دل، بسوز ای دل، به یاد غنچه پرپر
بسوز ای دل، که خوابش برده در صحرا علی اصغر
ای دل بسوز امشب وای از دل زینب
*****
بسوز ای دل، که پرپر لاله های باغ یاس است
فرات و علقمه رنگین ز خون سرخ عباس است
ای دل بسوز امشب وای از دل زینب
*****
بسوز ای دل، بسوز ای دل، ز آه آتشین امشب
که قرآن پاره لیلا، شده نقش زمین امشب
ای دل بسوز امشب وای از دل زینب
*****
بسوز ای دل، بسوز ای دل،که می سوزد رباب امشب
دل دریا، به یاد اشک اصغر، شد کباب امشب
ای دل بسوز امشب وای از دل زینب
5. شام غریبان بر تو مولا تسلیت باد
موضوع: متن نوحه شام غریبان امام حسین علیه السلام
سبک: ولادتی
قالب: غزل
یابن الحسن از کربلا فریاد فریاد
شام غریبان بر تو مولا تسلیت باد
ما از فراق روی ماهت بیقراریم
چون اهل کوفه نیستیم ما جان نثاریم
من آمد بلکه تسلای تو باشم
با چشم تر خاک کف پای تو باشم
آتش زده خصم ستمگر خیمه ها را
آواره بنگر در بیابان بچه ها را
6. ای گل من ای گل من
موضوع: متن نوحه شام غریبان امام حسین علیه السلام
سبک: نوحه سنگین سنتی
قالب: آهنگین
شاعر: شاهنوری محمود
خون تو بر ریگ بیابان از چه سرت مانده جدا از پیکر تو
افتاده ای بر خاک داغ و قامت کمان آمد کنارت مادر تو
می میرم از درد جدایی: ای گل من ای گل من
هر برگ تو افتاده جایی: ای گل من ای گل من
*****
پیراهن سرخ شهادت بر قامتت اندازه شد با نیزه و تیر
ای کاش می مرد نمی دید خواهر سرت را زیر سنگینی شمشیر
زینب رود دیگر اسارت: ای عزیزم ای عزیزم
مادر نشسته در کنارت: ای عزیزم ای عزیزم
*****
افتاده ای زخمی به صحرا حالا جواب کودکانت را چه گویم
می پرسد از من دختر تو عمه کجا افتاده بابا و عمویم
رویم شده نیلی چو مادر: کن نگاهی کن نگاهی
بی پیرهن دنیا ندیده: چون تو شاهی چون تو شاهی
7. امشب حرم آل علی یار ندارد
موضوع: متن نوحه شام غریبان امام حسین علیه السلام
سبک: ولادتی
قالب: آهنگین
امشب حرم آل علی یار ندارد (دسته 1)
مردی به جز از عابد بیمار ندارد (دسته 2)
8. خیمه ها می سوزد امشب وای وای
موضوع: متن نوحه شام غریبان امام حسین علیه السلام
سبک: ولادتی
قالب: مثنوی
خیمه ها می سوزد امشب وای وای
روبروی چشم زینب وای وای
دختری آتش گرفته دامنش
خارها گُل کرده در پیراهنش
می زند فریاد عمه معجرم
دست خود بگذار عمه بر سرم
دیگری بر پای دارد خارها
بر زمین افتاده طفلک بارها
گریه برده زان مصیبت کش امان
زیر لب گوید کمک کن عمه جان
تازیانه سوخته بازوی من
گشته چون رخسار زهرا روی من
9. یا حسین گل زهرا
موضوع: متن نوحه شام غریبان امام حسین علیه السلام
سبک: ولادتی
قالب: آهنگین
رأس می کشان بر نی جای مه فروزان است
شمع محفل زینب خیمه های سوزان است
فصل سوز و داغ آمد، موسم فراغ آمد
یا حسین گل زهرا (3)
*****
کس نمی کند درمان درد این غریبان را
تازیانه می بوسد پیکر یتیمان را
چهره ها همه نیلی، از اصابت سیلی
یا حسین گل زهرا (3)
*****
تازه گشته یا زهرا داغ کوچه ات امشب
زانکه می زند امشب تازیانه بر زینب
این چه رسم مهمانی است، این چه رو مسلمانی است
یا حسین گل زهرا (3)
10. شام غریبان سحر ندارد
موضوع: متن نوحه شام غریبان امام حسین علیه السلام
سبک: ولادتی
قالب: آهنگین
شام غریبان (سحر ندارد) 3
آه یتیمان (اثر ندارد) 3
زینب تنها مانده و یاور ندارد
*****
دگر در کربلا یک گل باقی نمانده
همه مستان به خاک اند و ساقی نمانده
عزیز زهرا (از زین نگون شد) 3
تمام صحرا (دریای خون شد) 3
جسمش عریان روی خاک و سر ندارد
*****
کشد از خیمه ها امشب آتش زبانه
به گرد کودکان دشمن با تازیانه
هر سو کودکی (افتاده از پا) 3
با گریه گوید (عمه کو بابا) 3
به غیر از لب خشک و چشم تر ندارد
*****
یکی از کودکان پیراهنش می سوزد
ز سوز تازیانه ها تنش می سوزد
می لرزد از غم (بس ناله کرده) 3
پای کوچکش (آبله کرده) 3
به گوش زخمی اش دیگر زیور ندارد
*****
فقط یک خیمه باقی مانده بهر طفلان
همه زانو بغل کرده غریب و نالان
آن سو روانه (دریای آب است) 3
آهسته ریزان (اشک رباب است) 3
کامشب دیگر در بغل اصغر ندارد
11. متن نوحه شام غریبان امام حسین علیه السلام (کوتاه)
اینگونه مکش تیغ به روی حنجر او ، نبر ز تن سر او
آخر بنما شرم ز آه مادر او ، نبر ز تن سر او
*****
امشبی را شه دین در حرمش مهمان است ، مکن ای صبح طلوع
عصر فردا بدنش زیر سم اسبان است ، مکن ای صبح طلوع
*****
شاه گفتا کربلا امروز میدان من است ، عید قربان من است
مادرم زهرا(س) در این گودال مهمان من است ، عید قربان من است
*****
شمع دل میسوزد و شام غریبان امشب است مو پریشان زینب است
گم شده طفلان و حیران در بیابان زینب است مو پریشان زینب است
*****
آسمان کربلا تیره شده واویلتا حضرت زهرا بیا
سر به روی نی تن شه مانده زیر دست و پا حضرت زهرا بیا
*****
رأس حسین به نیزه ها آتیش زدن به خیمه ها
*****
بر خیز ای باب نجات حسین جان آزاد شد آب فرات حسین جان
*****
دگر خورشید روی نیزه ها رفت امان از دل زینب(س)
دگر دشمن به سوی خیمه ها رفت امان از دل زینب(س)
*****
شمع دل می سوزد و شام غریبان امشب است - موپریشان زینب است
گم شده طفلان و حیران در بیابان زینب است - موپریشان زینب است
*****
زینب سوخته دل بی کس و کار است اخا - بنگر حال مرا
پای طفلان حرم آبله دارداست اخا- بنگر حال مرا
*****
امشب حرم آل عبا یار ندارد- امان از دل زینب
مردی به جز از عابد بیمار ندارد - امان از دل زینب
*****
جان زینب در شب شام غریبان گم شده ---- یاریم کن یاحسین
دخترت با گوش پاره در بیابان گم شده --- یاریم کن یاحسین
*****
بین هر خیمه پرستویی خدایی می شود ----- کربلا آتش گرفت
صورت پروانه ها کرب بلای می شود ----- کربلا آتش گرفت
*****
شمع دل میسوزد و شام غریبان امشب است -مو پریشان زینب است
گم شده طفلان و حیران در بیابان زینب است - مو پریشان زینب است
*****
امشب به صحرا بی کفن جسم شهیدان است شام غریبان است
امشب نوای کودکان بر بام کیوان است شام غریبان است
شاید دوست داشته باشید:
روضه علمدار کربلا، ابالفضل العباس(علیه السلام)
اشعار شهادت حضرت عباس علیه السلام
روضه غلام سیاه، جون علیه السلام
روضه نوجوان افتخارآفرین در عاشورا(فرزند یکی از شهدا)
روضه شهادت حضرت علی اصغر (علیه السلام)
روضه شهادت حضرت علی اکبر (علیه السلام)
منابع:
1. بانک جامع اشعار مداحان
2. یک دم
3. یک ماه خون گرفته (2)
منبع: سایت ستاره و وارث
مطالب مرتبط
