رازهای ولادت حضرت فاطمه سلام الله علیها/بخش دوم

۲٫ اسرار، کیفیت و نکات مربوط به ولادت
در مورد تاریخ تولّد حضرت فاطمه سلام الله علیها اندکی اختلاف وجود دارد؛ امّا از نظر دوست داران و پیروان حقیقی آن حضرت، تمسّک به نقل ائمّه اطهار علیهم السلام، صحیح ترین و قطعی ترین تاریخ، پنج سال بعد از بعثت، در بیستم جمادی الآخر هجری قمری است. در مورد سال های ازدواج و شهادت ایشان، چندان مورد اختلاف وجود ندارد؛ یعنی ازدواج در سال اوّل یا دوم هجرت و شهادت در تاریخ یازدهم هجرت؛ امّا در این که حضرت در این وقایع چه سنّی داشته اند، مورد اختلاف است و آن به تعیین زمان ولادت ایشان بستگی دارد.
آن چه که مسلّم است، ولادت آن حضرت بنا بر روایات بعد از بعثت اتّفاق افتاده است:
أَنَّ فَاطِمَهَ سلام الله علیها وُلِدَتْ بَعْدَ مَا أَظْهَرَ اللهُ نُبُوَّهَ أَبِیهَا بِخَمْسِ سِنِینَ وَ قُرَیشٌ تَبْنِی الْبَیتَ وَ رُوِی أَنَّهَا وُلِدَتْ فِی جُمَادَی الْآخِرَهِ یوْمَ الْعِشْرِینَ مِنْهُ سَنَهَ خَمْسٍ وَ أَرْبَعِینَ مِنْ مَوْلِدِ النَّبِی صلّی الله علیه و آله و سلم؛
همانا فاطمه سلام الله علیها بعد از این که خداوند نبوّت پدرش را آشکار کرد، متولّد شد. حضرت فاطمه سلام الله علیها در سال پنجم، در حالی که قریش «خانه کعبه» را بنا یا تعمیر می کرد، در روز ۲۰ جمادی الآخر در سنّ ۴۵ سالگی پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم متولّد شد.
همچنین آمده است:
رُوِی أَنَّ فَاطِمَهَ سلام الله علیها وُلِدَتْ بِمَکَّهَ بَعْدَ الْمَبْعَثِ بِخَمْسِ سِنِینَ وَ بَعْدَ الْأَسْرَی [الْإِسْرَاءِ] بِثَلَاثِ سِنِینَ فِی الْعِشْرِینَ مِنْ جُمَادَی الْآخِرَهِ؛
روایت شده که فاطمه سلام الله علیها در «مکّه»، پنج سال بعد از بعثت ـ سه سال بعد از معراج ـ در روز بیستم جمادی الآخر متولّد شده است.
به نظر قوی، این بازسازی کعبه برای بار دوم بوده است.
تاریخ ولادت حضرت فاطمه سلام الله علیها مسئله بسیار مهمّی است؛ زیرا ثبت دقیق این وقایع، مستندات تاریخی را قوی تر می کند و مسئله ازدواج و به خصوص شهادت آن حضرت را نیز دقیق تر و آشکارتر می سازد و شاید همین اختلاف در ولادت ایشان، همانند مخفی بودن قبرش از اسرار الهی باشد. البتّه ما در این نوشتار در پی اثبات زمان و سال تولّد ایشان نمی باشیم. درباره حوادث، رویدادها و نکات زمان تولّد ایشان می توان به نکات زیر اشاره نمود:
۲-۱٫ تکلّم حضرت فاطمه سلام الله علیها با مادر خویش در زمان بارداری
هنگامی که حضرت خدیجه سلام الله علیها، با پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم که فردی یتیم و فقیر بود، ازدواج نمود، زنان مکّه از او دوری می گزیدند، به او وارد نمی شدند و سلام نمی کردند. از این رو، حضرت خدیجه سلام الله علیها احساس تنهایی می نمود.
فَلَمَّا حَمَلَتْ بِفَاطِمَهَ سلام الله علیها صَارَتْ تُحَدِّثُهَا فِی بَطْنِهَا وَ تُصَبِّرُهَا وَ کَانَتْ خَدِیجَهُ تَکْتُمُ ذَلِکَ عَنْ رسول الله صلّی الله علیه و آله و سلم فَدَخَلَ یوْماً وَ سَمِعَ خَدِیجَهَ تُحَدِّثُ فَاطِمَهَ فَقَالَ لَهَا یا خَدِیجَهُ مَنْ یحَدِّثُکِ قَالَتِ الْجَنِینُ الَّذِی فِی بَطْنِی یحَدِّثُنِی وَ یؤْنِسُنِی؛
زمانی که به فاطمه باردار شد، حضرت فاطمه سلام الله علیها در بطن حضرت خدیجه سلام الله علیها با او حرف می زدند و او را به صبر و شکیبایی دعوت می نمودند. حضرت خدیجه سلام الله علیها حرف زدن فاطمه سلام الله علیها با خود را از پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم مخفی می کرد تا این که روزی رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلم شنید که حضرت با فاطمه سلام الله علیها صحبت می کنند. فرمودند: «با چه کسی سخن می گویی؟» عرض کرد: جنینی که در شکم من است، پیوسته با من حرف می زند و موجب آرامش من می شود.
حضرت فاطمه سلام الله علیها علاوه بر لقب امّ ابیها، مادر خود را نیز در حالت جنینی، به صبر و شکیبایی دعوت می نمود.
۲-۲٫ بشارت به دختر بودن جنین و ادامه نسل با برکت پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم توسط آن جنین
پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم به حضرت خدیجه سلام الله علیها فرمودند:
هَذَا جَبْرَئِیلُ یبَشِّرُنِی أَنَّهَا أُنْثَی وَ أَنَّهَا النَّسَمَهُ الطَّاهِرَهُ الْمَیمُونَهُ وَ أَنَّ اللهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی سَیجْعَلُ نَسْلِی مِنْهَا وَ سَیجْعَلُ مِنْ نَسْلِهَا أَئِمَّهً فِی الْأُمَّهِ یجْعَلُهُمْ خُلَفَاءَهُ فِی أَرْضِهِ بَعْدَ انْقِضَاءِ وَحْیهِ؛
جبرئیل به من خبر داد که آن جنین دختر است و نسلی پاک و مطهّر دارد و خداوند متعال نسل مرا از ذریه او قرار خواهد داد و از نسل او امامانی خواهند آمد که پس از من و بعد از اتمام وحی، خلیفه های الهی بر روی زمین خواهند بود.
نکته مهمّ این قسمت، آن است که معمولاً نسل هر فردی از طریق فرزند ذکور وی ادامه می یابد و اصطلاحاً به کسی که فرزند پسر ندارد، ابتر می گویند؛ ولی از رازهای دیگر وجود مقدّس حضرت زهرا سلام الله علیها این است که در آن جامعه جاهلی و دیدگاهی که نسبت به دختر داشتند، نسل برترین انسان جهان هستی از طریق او ادامه می یابد و خلیفه های الهی از دامن او رشد یافته و زمینه ساز سعادت انسانی می گردند.
۲-۳٫ حضور چهار زن برتر جهان هنگام تولّد
هنگامی که زمان فارغ شدن و وضع حمل زنی می رسد، معمولاً زن ها برای کمک به او می شتابند؛ ولی هنگامی که حضرت خدیجه سلام الله علیها به زنان قریش و بنی هاشم پیغام کمک فرستاد، آنها با کینه ای که از ازدواج ایشان با پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم به دل داشتند، از کمک به او سر باز زدند و به یاری او نیامدند. در این هنگام، خدایی که تمام مقدّمات و برنامه ریزی خود را برای تولّد این بانو، آماده و مهیا ساخته بود، رسولان خود را برای یاری فرستاد:
دَخَلَ عَلَیهَا أَرْبَعُ نِسْوَهٍ طِوَالٍ کَأَنَّهُنَّ مِنْ نِسَاءِ بَنِی هاشِمٍ فَفَزِعَتْ مِنْهُنَّ فَقَالَتْ لَهَا إِحْدَاهُنَّ لَا تَحْزَنِی یا خَدِیجَهُ فَإِنَّا رُسُلُ رَبِّکِ إِلَیکِ وَ نَحْنُ أَخَوَاتُکِ أَنَا سَارَهُ وَ هَذِهِ آسِیهُ بِنْتُ مُزَاحِمٍ وَ هِی رَفِیقَتُکِ فِی الْجَنَّهِ وَ هَذِهِ مَرْیمُ بِنْتُ عِمْرَانَ وَ هَذِهِ صَفْرَاءُ [صَفُورَاءُ] بِنْتُ شُعَیبٍ؛
چهار زن بلند قامت و نورانی بر او وارد شدند که بیشتر، زنان بنی هاشم بودند. حضرت خدیجه چون آنها را دید، ترسید. یکی از آنان گفت: ای خدیجه! ناراحت مباش؛ چرا که ما را پروردگارت به سوی تو فرستاده است. ما خواهران تو هستیم؛ من ساره هستم و ایشان آسیه، دختر مزاحم، رفیق تو در بهشت، این مریم، دختر عمران و ایشان صفورا، دختر شعیب است.
چهار زن برتر جهان، همراه حضرت خدیجه سلام الله علیها از برای چنین امر مهمّی مأمور شده و کمر به خدمت چنین وجودی بسته بودند.
۲-۴٫ نورانی شدن خانه های مکّه و سرتاسر غرب و شرق زمین
فَلَمَّا سَقَطَتْ إِلَی الْأَرْضِ أَشْرَقَ مِنْهَا النُّورُ حَتَّی دَخَلَ بُیوتَاتِ مَکَّهَ وَ لَمْ یبْقَ فِی شَرْقِ الْأَرْضِ وَ لَا غَرْبِهَا مَوْضِعٌ إِلَّا أَشْرَقَ فِیهِ ذَلِکَ النُّورُ؛
پس هنگامی که حضرت فاطمه سلام الله علیها پا به عرصه زمین نهاد، نوری عظیم از ایشان بلند شد تا این که این نور به تمام خانه های مکّه داخل شد و در شرق و غرب زمین، جایی از این نور خالی نماند.
این همان «مثلُ نورِهِ کَمِشکاه» و «نور الله» است.
شکوفه ها، شگفت زده از طراوات نوزادی شدند که عطر خدا را به همراه داشت و ستارگان، خیره در سیمای طفلی شدند که نور آفریدگار در آن باز تابیده بود و حضرت خدیجه سلام الله علیها شادمان از ولادت دختری که بوی عصمت می داد و طعم بهشت داشت.
۲-۵٫ خوراندن آب کوثر به حضرت فاطمه سلام الله علیها، شست وشو با آن و لباس های بهشتی
پس از آن که حضرت متولّد شد، زنی که در مقابل حضرت خدیجه سلام الله علیها بود، آن نوزاد را گرفت، اندکی از آب کوثر که قبلاً توسط حورالعین آماده گشته بود، به او خورانید و در آب کوثر شست وشو داد و با دو پارچه سفید رنگ که از شیر، سفید تر و از مشک و عنبر خوش بوتر بودند، یکی را بر بدن نوزاد و دیگری را بر سر او بست.
این نوزاد همان کوثر، حقیقت خیر فراوان است که خداوند وعده اش را به پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم داده بود که: «ما به تو کوثر عطا می کنیم.»
۲-۶٫ شهادت بر توحید، نبوّت و امامت، اوّلین و آخرین رسالت
حضرت فاطمه سلام الله علیها نوزاد در بدو تولّد خود، لب به سخن گشود:
فَنَطَقَتْ فَاطِمَهُ سلام الله علیها بِشَهَادَهِ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَ أَنَّ أَبِی رسول الله صلّی الله علیه و آله و سلم سَیدُ الْأَنْبِیاءِ وَ أَنَّ بَعْلِی سَیدُ الْأَوْصِیاءِ وَ أَنَّ وُلْدِی سَیدُ الْأَسْبَاطِ ثُمَّ سَلَّمَتْ عَلَیهِنَّ وَ سَمَّتْ کُلَّ وَاحِدَهٍ مِنْهُنَّ بِاسْمِهَا؛
خدایی جز الله نیست. پدرم رسول خداست و سرور تمام انبیا. همسرم علی مرتضی علیه السلام، سرور تمام اوصیا و فرزندانم حسن و حسین: سرور تمام بنی آدم. سپس نام تک تک فرزندان [معصومش] را برد و بر آنها سلام کرد.
این که دیگران چه می اندیشیدند، مهم نیست؛ ما را همین حدیث بس است برای صراط مستقیم. آنهایی که این حدیث را باور ندارند، به سراغ آیات «قرآن کریم» بروند؛ آن هنگام که حضرت مریم سلام الله علیها فرزند خود را به روی دست به میان آماج تیر تهمت ها و ناسزاها آورد، حضرت عیسی علیه السلام لب به سخن گشود و فرمود:
اِنّی عَبدُالله آتانِی الکتابَ و جَعَلَنی نَبیا؛
من بنده خدایم. به من کتاب داده است و مرا پیامبر قرار داده است.
حال چگونه این نوزاد سخن نگوید که خود، دختر اشرف انبیا و همسر و مادر یازده انسان برتر از حضرت عیسی علیه السلام است؟
۲-۷٫ بشارت اهل بهشت برای تولّد حضرت فاطمه سلام الله علیها
در بخشی از حدیث آمده است که حضرت فاطمه سلام الله علیها به حورالعین بهشتی لبخند زد:
ضَحِکْنَ إِلَیهَا وَ تَبَاشَرَتِ الْحُورُ الْعِینُ وَ بَشَّرَ أَهْلُ الْجَنَّهِ بَعْضُهُمْ بَعْضاً بِوِلَادَهِ فَاطِمَهَ سلام الله علیها
حورالعین و اهل بهشت یکدیگر را برای تولّد فاطمه سلام الله علیها بشارت گفتند.
این چنین است که خداوند و بهشت به وجود او افتخار می کند.
و إفتَخَرَ جبرئیلُ بِکَونِهِ مِنهُم؛
جبرئیل از این که از آنها (خاندان پیامبر) باشد، افتخار می کند.
۲-۸٫ رشد معجزه سان حضرت فاطمه سلام الله علیها
کَانَتْ تَنْمِی فِی کُلِّ یوْمٍ کَمَا ینْمِی الصَّبِی فِی شَهْرٍ وَ فِی شَهْرٍ کَمَا ینْمِی الصَّبِی فِی سَنَهٍ؛
حضرت فاطمه سلام الله علیها در هر روز به اندازه ای رشد می کردند که بچّه های دیگر در ماه به آن اندازه رشد می کنند و هر ماه تا به حدّی که بچّه های دیگر در یک سال.
۲-۹٫ اذان و اقامه گفتن پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم در گوش حضرت فاطمه سلام الله علیها
از حضرت علی علیه السلام روایت شده:
هنگامی که فاطمه سلام الله علیها متولّد شد، پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم وارد شد و در گوش راست حضرت فاطمه سلام الله علیها اذان و در گوش چپ او اقامه گفت و پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم با هر کس مانند این انجام داد، از شیطان در امان ماند.
و این تازه آغازی بود برای رازهای پیچیده حضرت فاطمه سلام الله علیها و ما فقط می توانیم بگوییم:
الّلهمَّ صَلِّ علی فاطمهَ و أبیها و بَعلِها وَ بَنیها و السِّرالمُستَودِعِ فیها بِعَدَدِ ما اَحاطَ بِهِ عِلمُکَ
و از او بخواهیم: «یا فاطمهُ! إشفَعی لَنا فی الجَنَّهِ»
لا تَقسَ فَضلَهُم لِلأنبیاء أجَل فَإنَّ سَلمانَهُم بعدَ تصغیرِ سلیمانُ؛
فضل و برتری آنها را با انبیا قیاس نکن؛ همانا سلمانِ آنها را اگر (با لفظ) کوچک کنی، سلیمان می شود.

اثری از: دکتر نهله غروی نایینی(دانشیار دانشگاه تربیت مدرّس ) / ابوالفضل چتری بیدگلی (کارشناس ارشد دانشگاه تربیت مدرّس)