درگذشت مارشال "ژوزف تیتو" رهبر یوگسلاوی و یكی از بنیان گذاران جنبش عدم تعهد (1980م)

4 می
مارشال ژوزف بُروز تیتو(گنجینه تصاویر ضیاءالصالحین)

مارشال ژوزف بُروز تیتو رهبر پیشین یوگسلاوی در 25 مه 1892م در ایالت كولدات كرواسی به دنیا آمد. وی در ابتدا مدتی به تحصیل و كار پرداخت و سپس به ارتش پیوست. تیتو در جریان جنگ جهانی اول در سال 1915م در جبهه جنگ علیه روسیه دستیگر شد و پس از آزادی، همراه كمونیست ها بر ضد حكومت تزاری جنگید. تیتو سپس به یوگسلاوی بازگشت و به عنوان یك سازمان دهنده تشكیلات سیاسی به متشكل ساختن كمونیست ها پرداخت. وی مدتی در حزب كمونیست یوگسلاوی نیز نقش فعالی داشت و به این جرم به 6 سال زندان محكوم شد. تیتو پس از حمله آلمان به یوگسلاوی در جریان جنگ جهانی دوم، اقدام به تشكیل جبهه آزادی بخش ملی نمود و نیروهای چریكی تربیت كرد. او در سال 1943م به درجه مارشالی نائل آمد و از نیروهای متفقین خواست حكومت در تبعید یوگسلاوی را به رسمیت بشناسند. وی در 1944م با بهره گیری از 200 هزار چریك تحت فرماندهی خود و حمایت نیروهای شوروی سابق، موفق به شكست ارتش نازی در یوگسلاوی گردید. او در سال بعد، پایان حكومت سلطنتی و آغاز استقرار جمهوری سوسیالیستی یوگسلاوی را اعلام كرد و خود سمت نخست وزیری و وزارت دفاع را بر عهده گرفت. تیتو در سال 1953 به ریاست جمهوری، ریاست شورای اجرایى فدرال و فرماندهی عالی نیروهای مسلح برگزیده شد و در سال 1974م نیز رئیس جمهور مادام العمر گردید. تیتو در سال های حكومت خود سیاستی را پی گرفت كه مبتنی بر ملی كردن صنایع در سطح گسترده و هماهنگ سازی و یكنواخت سازی زندگی بود. او هم چنین به اصلاحات ارضی پرداخت و زمین های بزرگ ملاّكان را میان كشاورزان و زارعان تقسیم نمود. تیتو در برابر تقاضای مقامات كرملین در زمینه اشتراكی كردن مالكیت زمین و رواج كشاورزی به شیوه شوروی سابق به شدت مقاومت كرد و به همین دلیل توانست حمایت اكثریت مردم یوگسلاوی را جلب كند. او همواره در سیاست خارجی خود برخلاف مسیر سایر كشورهای اروپای شرقی، استقلال از شوروی سابق را حفظ كرد و به همین سبب از جرگه احزاب كمونیست جهان اخراج شد. این اختلاف به حدی رسید كه تیتو تمام مستشاران نظامی شوروی را از یوگسلاوی اخراج كرد و حضور نظامی شوروی را در افغانستان محكوم نمود. با این حال، در سال 1976م كمونیست های اروپای شرقی وی را پس از 28 سال بایكوت، به جمع خود پذیرفتند كه این امر نشانه اهمیت فوق العاده تیتو در منطقه بود. اعتقاد تیتو مبنی بر در پیش گرفتن سیاست مستقل، ملی و بی طرف، اساس سیاست خارجی یوگسلاوی را در سال های پس از جنگ جهانی دوم را شكل داد. مارشال ژوزف تیتو سرانجام در چهارم مه 1980م در سن 88 سالگی به دنبال یك بیماری طولانی و پس از 35 سال حاكمیت مطلق بر یوگسلاوی درگذشت. پس از مرگ تیتو، دوره ریاست جمهوری در یوگسلاوی، یك ساله شد اما سیاست تیتو بر اساس قبل ادامه یافت. این سیاست در نهایت با فروپاشی نظام های سوسیالیستی اروپای شرقی و تجزیه كشور یوگسلاوی، خاتمه پیدا كرد.

Share