درگذشت "میخائیل دوفویه" شرق شناس معروف هلندی (1909م)

17 می
برگی از تاریخ,گنجینه تصاویر ضیاءالصالحین

میخائیل یان دوفویه، مستشرق هلندی، در نهم اوت سال 1836م در هلند به دنیا آمد. وی تحصیلات خود را در رشته الهیات و فلسفه دانشگاه لیدن هلند به پایان رسانید و سپس با انتخاب رشته زبان های سامی، به آموختن زبان عربی پرداخت. دوفویه پس از آن دروس خود را ادامه داد و با اخذ مدرك دكترای الهیات، به عنوان مترجم زبان های شرقی، مشغول به كار گردید. در همین زمان تنظیم نسخه های خطی و كشف و شناسایى آنها از گنجینه های كتابخانه لیدنِ هلند به او محول شد. وی در این زمان به دست نویس های نفیسی دست یافت كه خاورشناسان پیش از او متوجه آنها نشده بودند كه از این میان یك سری از كتاب های جغرافی دان های قرون اولیه اسلامی بود. دوفویه در جریان تدریس خود، برای دانشجویان زبان عربی اهمیتی فراوان قائل بود و یكی از خدمت هایش به آنان، تأسیس مؤسسه ای برای كمك به آنان بود. وی علاوه بر تدریس، ریاست هیأت تحریریه مجلدات سه گانه دایرةالمعارف اسلامی لیدن را برعهده گرفت و در انجمن های علمی شرق شناسی عضویت یافت. دوفویه هم چنین به زبان های فرانسوی، انگلیسی، لاتینی، آلمانی و یونانی تسلط داشت و در حدود سی صد مقاله در مجلات گوناگون ارائه نمود.این خاورشناس پركار هلندی، دارای اطلاعات وسیعی در زمینه تاریخ و جغرافیای ممالك اسلامی و ادبیات عرب بود و پس از كشف و شناسایى كتاب معروف تاریخ الرُّسَل و الملوك اثر محمد بن جریر طبری، مورخ و دانشمند مشهور مسلمان، شهرت بیشتری به دست آورد. او دقت خود را روی مؤلفان اولیه اسلامی و به خصوص مورخان و جغرافی دان های مسلمان و شعرای قرون اولیه اسلام متمركز ساخت و برای مقدمه نویسی، حاشیه نویسی، یادداشت نگاری و فهرست نویسی بر این كتب، تلاش فراوانی به انجام رساند. شهرت دوفویه به عنوان یكی از دانشمندان طراز اول هلندی، علاوه بر تبحر در تاریخ، جغرافیا، ادبیات و كتاب شناسی اسلامی و عربی این است كه وی به ندرت مرتكب خطا و اشتباه شده است و نسل های بعد از او با اطمینان خاطر، از یافته های علمی اش بهره می بردند. تهیه و تدوین متون جغرافیایى عربی قرون سوم و چهارم هجری در هشت جلد و نیز انتشار بیش از 30 نسخه از كتاب های تاریخی و جغرافیایى جهان اسلام، از جمله اقدامات اوست. پروفسور میخائیل یان دوفویه، سرانجام پس از عمری تحقیق و تالیف، در 17 مه 1909م در 73 سالگی درگذشت.

 

Share