تولد "یوهان فیخته" نظریه پرداز و فیلسوف مشهور آلمانی (1762م)

19 می
یوهان گوتْلیپْ فیخْتِه یا فیشْتِه فیلسوف نامدار آلمانی(گنجینه تصاویر ضیاءالصالحین)

یوهان گوتْلیپْ فیخْتِه یا فیشْتِه فیلسوف نامدار آلمانی در 19 مه 1762م در آلمان به دنیا آمد. وی از كودكی دارای هوش و حافظه ای فوق العاده بود، به همین دلیل مورد توجه یكی از اشراف قرار گرفت و در پرتو حمایت او، به تحصیل در رشته الهیات پرداخت. فیخته در این هنگام با آثار و افكار امانوئل كانت، فیلسوف بلند آوازه هم وطنش آشنا شد و تاثیر فراوانی از او گرفت. فیخته پس از چندی به تدریس در دانشگاه پرداخت و رهبری مكتب ایده آلیسم جدید آلمان را پذیرفت. پیروان ایده آلیسم یا مكتب اصالت تصور و خیال بر این عقیده اند كه بسیاری از اجسام، ساخته و پرداخته تصور آدمی هستند. در فلسفه ایده آلیسم كه فیخته پیرو آن است، شی ء، فی نفسه وجود ندارد و تصورات و مفاهیم، مانند تخیلات، محصول خود ذهن است و ناشی از حسّ آزادی و اختیار می باشد. به عبارت دیگر، در فلسفه ایده آلیسم، ذهن انسان، آزاد و مختار است. فیخته هم چنین شرط اساسی هر دین را برآوردن مقتضیات و نیازمندی های مطلق قانون اخلاقی عنوان نموده است. بر این اساس است كه فلسفه او فلسفه ای اخلاقی محسوب می گردد. یوهان فیخته بعدها سخنگوی ملیت پرستی شد و به ستایش شكوه مندی های فرهنگ آلمانی پرداخت. از این دیدگاه، وی آلمان ها را، نژاد خالص و دیگر اقوام را نژاد مخلوط می دانست و نتیجه می گرفت كه تمامی جهان، جز آلمان، بر جاده زوال و تباهی سیر می كنند، و تنها آلمانی ها هستند كه تمدن را به پیش می برند. فلسفه وی زمینه ساز شكل گیری اندیشه "نژاد فرمان روا"، توسط هِگِل، فكر "ابرمرد" نیچه و سرانجام، تصور وحشیانه آدولف هیتلر مبنی بر آلمانْ برتر از همه، گردید. گسترش این افكار در سال های بعد باعث شد كه بین فیخته و دانشگاه محل تدریسش، اختلاف به وجود آید چرا كه آنان اعتقاد داشتند كه تعلیمات فیخته با اصول دیانت منافات دارد. از فیخته آثار متعددی برجای مانده كه بنیاد تحقیق علم، حقوق طبیعی و سرنوشت انسان از آن جمله اند. یوهان گوتْلیپ فیخته در سال های پایانی عمر در برلین سكونت یافت و با تأسیس دانشگاه این شهر، به ریاست آن انتخاب شد تا این كه در 29 ژانویه 1814م در 52 سالگی درگذشت.

 

Share