عبدالجواد ادیب نیشابوری معروف به ادیب اول در حدود سال 1242 ش (1281 ق) در یكی از روستاهای اطراف نیشابوربه دنیا آمد. وی در چهارسالگی بر اثر بیماری آبله نابینا گردید و پس از مداوای بسیار، اندكی از بینایی چشم چپ را به دست آورد. ادیب دارای حافظه ای قوی بود و در اندك زمانی خواندن و نوشتن فارسی و عربی را آموخت. او در 16 سالگی عازم مشهد شد و درس خود را ادامه داد. كم كم به تدریس روی آورد و هر سال حوزه درسش رونق می یافت و شاگردان فاضلی در حلقه درسش پرورش یافتند. با این كه بر اثر كم بینا بودن، مطالعه برایش بسیار سخت بود ولی او معلومات فراوانی را با مطالعه به دست آورد. ادیب علاوه بر فنون ادبی، در حكمت الهی و طبیعی، نجوم، حساب، جبر و هندسه و... مهارت داشت و از طب علمی، فقه، اصول، حدیث و رجال نیز بهره ای وافی داشت. دیوان اشعار ادیب به نام "لَئالی مكنون" و نیز رساله ای در جمع بین عروض فارسی و عربی و شرح مُعَلَّقات سبعه از جمله آثار اوست. سرانجام این شاعر وارسته و مربی نمونه پس از چهل و سه سال تدریس، در ششم خرداد 1305 ش برابر با پانزدهم ذی قعده سال 1344ق در 64 سالگی دارفانی را وداع گفت و در حرم مطهر رضوی(ع) در مشهد مقدس مدفون گردید.
