مرگ "هربرت ماركوزه" متفكر و فیلسوف برجسته آلمانی (1979م)

30 جولای
هربرت ماركوزه,متفكر,فیلسوف برجسته آلمانی,گنجینه تصاویر ضیاءالصالحین

هربِرْتْ ماركوزه متفكر آلمانی در 19 ژوئیه 1898م در یك خانواده اشرافی در برلینِ آلمان به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات متوسط، در دانشگاه برلین و فرانكفورت به تحصیل فلسفه پرداخت و از فیلسوفانی هم چون مارتین هایدْگر بهره برد. ماركوزه پس از چندی، به اتفاق تعدادی از هم فكران، مؤسسه پژوهش اجتماعی به نام مكتب فرانكفورت را پایه گذاری كرد و زمانی كه تحت فشار آلمان نازی مجبور به ترك وطن و مهاجرت به امریكا شد، این انیستیتو را به آن كشور منتقل نمود. وی در طی سالیان حضور در امریكا به تدریس در دانشگاه های آن كشور مشغول شد و به انتشار افكار خود ادامه داد. وی در زمینه اجتماعی بر این باور بود كه انسان باید از هرگونه قید و بندی آزاد باشد. ماركوزه در این راستا، مردم را به انقلاب غریزه ها دعوت می نمود كه این گونه عقاید اجتماعی و سیاسی و اقتصادی، توجه محافل و جوانان در اروپای غربی و امریكا را به خود جلب كرد. وی خود را منتقد جوامع صنعتی پیشرفته و افشاگر ضعف ها و عوارض مدنیت امروزی می دانست. ماركوزه اگرچه یك ماركسیست بود اما ماركسیسم شوروی سابق را خشك و خشن و انعطاف ناپذیر می دانست. او معتقد بود كه انجماد و تعصب در ذات ماركسیسم جای ندارد و باید با واقعیت منطبق گردد. این نظریات، وی را به عنوان یك نئو ماركسیست معرفی كرد، گرچه در مطبوعات شوروی از وی به عنوان پیامبر قلابی نهضت چپ یاد می شد. ماركوزه به این مسئله اذعان داشت كه وضع و مفهوم پرولتاریا یا طبقه كارگری امروز نسبت به زمان ماركْسْ تفاوت كرده و تجزیه و تحلیل طبقاتی جدیدی از جامعه را ایجاد كرده است. وی با بیان این عقاید و انتشار كتاب هایی هم چون قهرمان تمدن، انسان تك ساختی و ضد انقلاب و قیام، در ردیف فیلسوفانی هم چون برترانْدْ راسِلْ و ژان پل سارْتْر قرار گرفت. هربرت ماركوزه سرانجام در 30 ژوئیه 1979م در 81 سالگی درگذشت.

 

Share