بیان نقاط ضعف و ضربه پذیر در اعمال انسان

انجمن‌ها: 

بیان نقاط ضعف و ضربه پذیر در اعمال انسان - مقام معظم رهبری

نکته ی دیگر این که، آنان در خلال دعاهای مذکور، نقطه های ضربه پذیرِ معنوی را به یادِ ما می آورند و هشدار می دهند که «ممکن است از این نقاط ضربه بخورید و آسیب ببینید.» در همین دعاىِ شریفِ «ابوحمزه»، در عبارتی میفرماید: « اللّهم خُصّنی مِنْکَ بخاصَّةِ ذِکْرِکَ وَ لاتَجْعَل شَیئاً مِمَّا اَتَقَرَّبُ بِهِ فی آناءِ اللَّیلِ وَ اَطْرافِ النَّهارِ ریاءً وَلا سُمْعَةً وَلا اَشَراً و لابَطَرا »؛ «خداوندا! کاری کن که کارهای انجام شده از طرف من، ریا و سمعه نباشد. برای این که این و آن ببینند، نباشد. برای این که دهن به دهن بگردد، و مردم به هم بگویند خبر دارید فلان کس چه کار خوبی کرد و چه عبادات خوبی انجام داد، نباشد. از روی ناز و غرور، نباشد» آخر بعضی مواقع انسان کارهایی را از روی ناز و غرور انجام می دهد و به خود می بالد و می گوید: «آری! ما بودیم که این کار را انجام دادیم.»

این ها نباشد. این ها، آن نقاطِ ضربه پذیر است. انسان خیلی کارهای خوب انجام می دهد؛ اما با اندکی ریا و سمعه، آن کارها را «هباءً منثورا» میکند. دود میکند و به هوا میفرستد. معصومین علیهم السّلام به ما توجّه می دهند و می فرمایند: «مواظب باشید این طور نشود!» «واجْعَلْنی لَکَ مِنَ الْخاشِعینَ» تا آخر.

پس، نقطه دوم این است که در این دعاها، معارف زیادی نهفته است. مثلاً در فقرات اوّل دعای کمیل، همه میخوانیم: «اللّهم اغفرلی الذّنوب الّتی تهتک العصم. اللّهم اغفرلی الذّنوب الّتی تنزّل النّقم. اللّهم اغفرلی الذّنوب التی تغیّر النّعم

گناهانی وجود دارد که پرده ها را میدرد. گناهانی وجود دارد که نقمت الهی را بر انسان نازل میکند. گناهانی وجود دارد که نعمتها را از انسان می گیرد. « اللّهم اغفرلی الذّنوب الّتی تحبس الدّعاء» گناهانی هم وجود دارد که دعا را حبس میکند.

پناه بر خدا! ممکن است انسان مرتکب گناهی شود که هر چه دعا کند، آن دعا بیاثر و بی فایده گردد. بی اثر شدنِ دعا چگونه فهمیده می شود؟ به این گونه که حال دعا از انسان گرفته می شود.

در این خصوص عبارتی را از بزرگی نقل کرده اند. نمیدانم روایت از معصوم، علیه السّلام، است یا عبارتی از غیر معصوم. هر چه هست، عبارت حکمت آمیزی است. میگوید: «انا من ان اسلب الدّعا اخلف من ان اسلب الاجابة»؛ «از این که دعا از من گرفته شود بیشتر میترسم تا این که اجابت از من گرفته شود.»

گاهی حال دعا از انسان گرفته می شود. این، علامتِ بدی است. اگر دیدیم در وقت دعا، در وقت تضرّع و در وقت توجه و تقرّب، هیچ نشاط و حوصله دعا نداریم، علامتِ خوبی نیست. البته درستش هم می شود کرد. انسان میتواند با توجّه، با التماس و با خواستن، حال دعا را به طور جدّی از خدا بگیرد. بنابراین، دیدیم که در دعای کمیل هم معارف وجود دارد. این هم نکته دوم.

و اما نکته سوم و آخر در دعا، آن مطلبِ اصلىِ دعاست. حتّی دو نکته ای که عرض شد، نسبت به این نکته آخر، کوچک است. آن چیست؟ خشوع در مقابل پروردگار. اصلِ دعا، این است. این که می بینید از قول پیغمبر صلی اللَّه علیه وآله نقل شده است که فرمود: «الدّعاء نح العباده؛ مغز عبادت دعاست» به خاطر آن است که در دعا حالتی وجود دارد که عبارت است از وابستگىِ مطلق به پروردگار و خشوع در مقابل او. اصل عبادت هم این است. لذاست که در ادامه آیه شریفه «و قال ربّکم ادعونی استجب لکم» می فرماید: «ان الّذین یستکبرون عن عبادتی سیدخلون جهنم داخرین

اصل دعا این است که انسان در مقابل خدای متعال، خود را از انانیّت دروغین بشری بیندازد. اصل دعا، خاکساری پیش پروردگار است.

عزیزان من! هر جا که شما نگاه کردید - چه در محیط خودتان، چه در کشور خودتان و چه در سرتاسر دنیا - و بدی و فسادی را از ناحیه کسی، مشخّصاً دیدید، اگر دقّت کنید مشاهده خواهید کرد که اساس و منشأ آن بدی و فساد، انانیّت، استکبار، استعلا و غرور انسانی است. دعا باید این را بشکند.

◉ بیانات امام خامنه ای در خطبه های نماز جمعه 1373/11/28

بیان نقاط ضعف و ضربه پذیر در اعمال انسان

مطالب مرتبط و پیشنهادی :
ماه مبارک رمضان - ویژه نامه ضیافت الله
ویژه نامه احکام روزه و روزه داری
مجموعه استیکر ماه رمضان (ایام و مناسبتها)
دعاهای تصویری روزانه ماه مبارک رمضان
ویژه نامه پیام ادعیه روزانه ماه مبارک رمضان
ویژه نامه نشانی از آسمان - ویژه ماه مبارک رمضان
ویژه ماه مبارک رمضان - ویژه نامه چندرسانه ای ماه ترین ماه

Share