احکام نماز جمعه | مسافت شرعی برگزاری نماز جمعه بین دو شهر

احکام نماز جمعه | مسافت شرعی برگزاری نماز جمعه بین دو شهر

در این بخش از ضیاءالصالحین احکام نماز جمعه و میزان مسافت شرعی برگزاری نماز جمعه بین دو شهر را مطرح می کنیم. با احکام نماز جمعه ما را همراهی کنید.

آیا در هر شهری فقط یک نماز جمعه باید برگزار شود؟

پاسخ :

در این که در هر شهری باید یک نماز جمعه اقامه شود یا بیشتر، از نظر شرع ملاک، مقدار فاصلۀ بین دو نماز جمعه است.

مراجع عظام می گویند: کم ترین فاصلۀ بین دو نماز جمعه [به لحاظ راه متعارف زمینی]، یک فرسخ است.

اگر در جایى نماز جمعه برگزار شد نباید در فاصله‏اى کمتر از یک فرسخى آن نماز جمعه دیگرى منعقد شود. پس اگر با فاصلۀ یک فرسخ دو نماز جمعه اقامه شود، هر دو صحیح است. لازم به تذکر است که میزان در مسافت، محل نماز جمعه است نه شهرى که نماز جمعه در آن تشکیل شده است. بنابراین، در شهرهاى بزرگى که طول آن چند فرسخ است میتوان چند نماز جمعه اقامه کرد.[توضیح المسائل مراجع، ج1، احکام نماز جمعه، ص 856]

اگر در شهری دو نماز جمعه برگزار شود و فاصلۀ بین آن دو کم تر از یک فرسخ باشد، هر کدام که دیرتر شروع کرده باشند نماز آنان باطل است. اگر هر دو مقارن هم در یک لحظه تکبیرة الاحرام بگویند هر دو نماز باطل است.[اجوبة الاستفتائات، آیت الله العظمی خامنه ای، ص133، س 623؛  توضیح المسائل مراجع، ج1، احکام نماز جمعه، ص 844]

البته طبق نظر حضرت امام خمینی (رحمه الله علیه)، امام جمعه باید منصوب از طرف ولی فقیه باشد. بنابراین، اگر در شهری یک امام جمعه منصوب از طرف ولی فقیه است و دیگری غیر منصوب، بدیهی است که نماز دومی باطل است.[استفتائات حضرت امام خمینی، ص 268، س 440]

ضمناً از آن جا که شهرها معمولاً آن قدر بزرگ نیستند که از هر طرف یک فرسخ (6 کیلومتر) محدوده داشته باشند، برای هر شهری یک امام جمعه نصب می شود.

ضمائم:

پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است: [استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، فاضل لنکرانی و مکارم شیرازی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست]

پاسخ دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی): اگر بین محل برگزارى نماز جمعه یک فرسخ شرعى فاصله باشد، مانع ندارد.‏‏

پاسخ دفتر حضرت آیت الله العظمی فاضل لنکرانی (رحمه الله علیه): کمترین فاصله بین دو نماز جمعه باید یک فرسخ باشد و یک نماز جمعه در یک شهر بخوانند کافی است و نماز جمعه و جماعت برای اجتماع مردم است و اگر کاری موجب تفرقه شود جایز نیست.

پاسخ دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی  (مدظله العالی): باید بین اقامه دو نماز جمعه حداقل یک فرسخ فاصله باشد.

پاسخ دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی): فاصله دو نماز جمعه باید کمتر از یک فرسخ نباشد که اگر در کمتر از یک فرسخ دو نماز جمعه خوانده شود نماز اوّلى صحیح و دومى باطل است.

حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):

1: فاصلۀ بین دو نماز جمعه یک هشتم مسافت سفر شرعی است. این فاصله از صدر اسلام تا حدود یک قرن پیش که مسافت شرعی بر اساس محاسبات آن دوره 8 فرسخ می شد، معادل یک فرسخ بود و هم اکنون که مسافت شرعی بر اساس محاسبات امروز 700 کیلومتر است و یک هشتم آن برابر با 87.5 کیلومتر می باشد.

2: ملاک بیان شده، فاصلۀ بین دو نماز است نه دو شهری که نماز جمعه در آن برگزار می شود. بنابراین برگزاری نماز جمعه در یک کلان شهر در صورتی که فاصلۀ بین دو نماز جمعه کمتر از 87.5 کیلومتر نباشد، صحیح است.