تاریخ و کشاورزی سیستان و بلوچستان | فصل دوم از کتاب گویا جلوه‌های ایران – جلد پنجم

شناخت تاریخ و کشاورزی استان سیستان و بلوچستان | فصل دوم کتاب گویا جلوه‌های ایران

در فصل دوم کتاب گویا «جلوه‌های ایران – استان سیستان و بلوچستان»، با نگاهی به تاریخ و کشاورزی این استان، به ریشه‌های تمدن، مقاومت و زندگی در دل خاک گرم و بادخیز جنوب شرق ایران سفر می‌کنیم. این فصل، روایت‌گر سرزمینی است که با هامون زیسته، با باد جنگیده و با خاک، زندگی آفریده است.

فصل دوم: بخش تاریخی و کشاورزی استان سیستان و بلوچستان | کتاب گویا جلوه‌های ایران – جلد پنجم

سیستان و بلوچستان، سرزمینی است که تاریخش با افسانه و واقعیت درآمیخته است. از تمدن‌های باستانی در حاشیه هامون تا مقاومت مردمان بلوچ در برابر بیگانگان، این استان همواره در متن تحولات تاریخی ایران حضور داشته است.

پیشینه تاریخی

در متون کهن، سیستان با نام «سکاستان» شناخته می‌شود؛ سرزمین قوم سکاها، جنگاوران ایرانی که در شرق کشور سکونت داشتند. آثار باستانی چون شهر سوخته، قلعه سام و محوطه‌های تاریخی در زابل، گواهی بر تمدن پیشرفته این منطقه در هزاران سال پیش‌اند.

بلوچستان نیز با فرهنگ ایلی، زبان بلوچی و آیین‌های خاص، بخشی از هویت تاریخی ایران را شکل داده است. مردمان این خطه، در طول تاریخ، با صبوری و آزادمنشی، در برابر سختی‌ها ایستاده‌اند و فرهنگ خود را حفظ کرده‌اند.

کشاورزی در سیستان و بلوچستان

با وجود اقلیم گرم و خشک، کشاورزی در این استان، با تکیه بر دانش بومی و سازگاری با طبیعت، رونق داشته است. رودخانه هیرمند، در گذشته منبع اصلی آبیاری بوده و هامون، دریاچه‌ای فصلی، نقش حیاتی در کشاورزی منطقه ایفا کرده است.

• کشت گندم، جو و ذرت: در مناطق شمالی استان، به‌ویژه زابل و زهک
• نخلستان‌ها و خرما: در مناطق جنوبی مانند چابهار و ایرانشهر، خرمای مرغوب تولید می‌شود
• کشت صیفی‌جات و محصولات گرمسیری: مانند موز، انبه، پاپایا و گوجه‌فرنگی در نواحی جنوبی
• دامداری و پرورش شتر: به‌عنوان مکمل کشاورزی در مناطق بیابانی

کشاورزی در این استان، نه‌تنها منبع معیشت، بلکه بخشی از فرهنگ و سبک زندگی مردمان آن است. این فصل، تصویری از پیوند انسان با خاک، باد و آب در یکی از سخت‌ترین اقلیم‌های ایران است.