پیروزی كودتای نظامی "رشید عالی گیلانی" در عراق (1941م)

3 آوریل
رشید عالی گیلانی

كشور عراق در جریان جنگ جهانی دوم از یك طرف دچار اختلافات داخلی و تضاد میان طرفداران آلمان و انگلستان بود و از سوی دیگر با مرگ ملك غازی پادشاه این كشور در سال 1939م و جانشینی فرزند 4 ساله او، در وضعیت نابسامانی به سر می بُرد. با این حال، پیشروی ابتدایى آلمان ها و شكست نظامی انگلستان در جریان جنگ جهانی دوم، باعث شده بود تا بسیاری از سیاست مداران، آینده را از آنِ آلمان بدانند. در این اوضاع و احوال، رشید عالی گیلانی، یكی از فرماندهان ارتش عراق، با استفاده از فضای به دست آمده، و نیز با حمایت های دولت آلمان، از اول تا سوم آوریل 1941م، كودتایى نظامی به راه انداخت كه بر اثر آن، نوری سعید، نخست وزیر مقتدر عراق كه مورد حمایت انگلیس بود، به همراه نایب السلطنه این كشور، از عراق گریختند. این كودتا در حالی انجام شد كه بسیاری از یگان های نیروهای رزمی عراق نیز از رشید عالی حمایت می كردند. در این زمان، دولت بریتانیا كه علاوه بر از دست دادن جای پای خود در این منطقه مهم، از منابع نفتی نیز محروم شده بود، با اعزام نیروهای نظامی خود، درصدد حمایت از كارگزاران خود در این كشور برآمد. از این رو، پس از درگیری نیروهای دو طرف از روز دوم مه 1941م، حكومت رشید عالی گیلانی در آخر اكتبر همان سال سرنگون شد و بار دیگر نوری سعید به نخست وزیری دست یافت.

Share