فرزانگان قفقاز [۱۳۵] - بهبود علی (۱۲۹۰ – ۱۳۶۲ ق)

بهبود علی (۱۲۹۰ – ۱۳۶۲ ق)

آخوند ملا بهبود علی فرزند اسماعیل و سیده نبات و مشهور به چاهار آخوند در سال ۱۲۹۰ ق (۱۸۷۳م) در شهرستان ایمیشلی متولد شد. دروس مکتب‌خانه‌ای را از مکتب‌داران زادگاهش آموخت. سپس به همراه پسرخاله خود آخوند ملا مصیب مقدمات و بخشی از کتب فقه و اصول را از محضر حاج شیخ محمود معروف به حاج به حوزه علمیه اردبیل رهسپار گردید. بنا به نقل فرزندش آخوند فراگرفت. بعد از آن با وی در این سفر و در دوران تحصیل به همراه میرزاعلی اکبر صابر، شاعر معروف قفقاز بوده است. ملا بهبود علی پس از چند سال اقامت در اردبیل به نجف اشرف رهسپار شد و به همراه آخوند ملا مصطفی فرزند حاج آخوند به کسب فیض از محضر استادان حوزه علمیه نجف اشرف پرداخت از مدت اقامت و استادان و سطح علمی ایشان اطلاعی به دست نیامد وی پس از انجام تحصیلات به زادگاه خود بازگشت و به وعظ، ارشاد و دیگر فعالیت‌های دینی همت گمارد در ایام خفقان و کشتار و تبعید استالینی همانند دیگر عالمان دینی منطقه تحت پیگرد و آزار و اذیت دژخیمان کمونیسم قرار گرفت؛ اما به واسطه فردی به نام ویتسل از زندانی‌شدن نجات یافت.

وی به‌رغم محدودیت‌های شدید مخفیانه به تدریس علوم اسلامی نیز پرداخته و شاگردانی نیز داشته است که از جمله شاگردانش مشهدی ابیل (ابوالفضل) را می‌توان نام برد. ایشان طبع شعر داشته و با تخلص پیر مغان اشعار و مراثی در رثای اهل‌بیت عصمت و طهارت به فارسی و ترکی سروده است. ایشان فرزندانی به نام‌های اسماعیل، توکل، ماشاءالله و حوا بیگم داشته است وفات آن روحانی جلیل‌القدر در ۱۸ جمادی‌الاولی ۱۳۶۲ ق (۲۳ می ۱۹۴۲م) اتفاق افتاده است.[۱]

پی نوشت:
۱. مصاحبه با بانو حوّا بیگم حُرا بیگم دختر معظم‌له.

منبع: کتاب فرزانگان قفقاز، عادل مولایی، ص ۱۳۹ و ۱۴۰.