شرح فرازهای دعای روز شانزدهم ماه رمضان

شرح فرازهای دعای روز شانزدهم ماه رمضان

شرح فرازهای دعای روز شانزدهم ماه رمضان از سری مجموعه راه بهشت شامل مفاهیم مهم تربیتی در چند فراز تقدیم حضورتان می گردد...

꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰

دعای روز شانزدهم ماه مبارک رمضان:

اللَّهُمَّ وَفِّقْنِی فِیهِ لِمُوَافَقَةِ الْأَبْرَارِ وَ جَنِّبْنِی فِیهِ مُرَافَقَةَ الْأَشْرَارِ وَ آوِنِی فِیهِ بِرَحْمَتِکَ إِلَی (فِی) دَارِ الْقَرَارِ بِإِلَهِیَّتِکَ یَا إِلَهَ الْعَالَمِین‏؛
ای خدا، در این روز مرا بر موافقت نیک ‏مردان فروتن و خدا ترس، موفق بدار و از رفاقت اشرار جهان دور گردان و مرا در بهشت دار القرار به رحمتت منزل ده، به حق الهیت و معبودیتت ای خدای عالمیان.

꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰

فراز اول: اللَّهُمَّ وَفِّقْنِی فِیهِ لِمُوَافَقَةِ الْأَبْرَارِ

خدایا، کاری کن که من با خوبان و ابرار موافق و همراه باشم؛ کلمه "ابرار" جمع کلمه" برّ"- به فتحه «ب» است، و کلمه«برّ» صفت مشبهه از مصدر«بِر» به کسره باء است، که به معنای احسان است، و این معنا در مورد کسی صادق است که عمل خود را نیکو سازد، و از نیکو ساختن آن هیچ نفعی که عاید خودش شود، در نظر نگرفته باشد، نه جزایی را در مقابل عملش به او دهند، و نه حتی تشکری از دیگران، انتظار داشته باشد.

کلمه «بر»- به فتحه «ب» به معنای کسی است که خیر را بدان جهت که خیر است می‏خواهد، نه بدان جهت که اگر انجام دهد نفعی عایدش می‏شود، بلکه حتی در صورتی هم که خودش آن را دوست نمی‏دارد، صرفا بخاطر اینکه خیر است انجام می‏دهد، و بر تلخی آن که مخالف با خواهش نفس او است صبر می‏کند، و عمل خیر را بدان جهت که فی نفسه خیر است انجام می‏دهد، هر چند به زحمت و ضرر خود تمام شود، نظیر وفای به نذر. و یا بدان جهت که برای دیگران نافع است انجام می‏ دهد، مانند اطعام طعام به بندگان مستحق خدا.

ابرار چه کسانی هستند؟

و با در نظر گرفتن این که هیچ خیر و صلاحی در هیچ عملی نیست مگر با ایمان به خدا و رسولش، و ایمان به روز جزا...لذا" ابرار" کسانی هستند که عمل خیر را بخاطر ایمان به خدا، رسول او و روز جزا انجام می‏دهند، چون ایمانشان ایمان رشد و بصیرت است، یعنی خود را بنده و مملوک پروردگار خود می‏دانند، و معتقدند که خلق و امرشان به دست او است، و خودشان هم مالک نفع و ضرری برای خود نیستند، قهرا معتقدند که نباید اراده کنند، مگر چیزی را که پروردگارشان اراده کرده؛ و انجام ندهند، مگر عملی را که او بپسندد؛ در نتیجه اراده او را بر اراده خودشان مقدم می‏ دارند، و برای خشنودی او عمل می‏کنند، هر چند که به ضرر خودشان تمام شود، بر آن ضرر و ناسازگاری با میل درونی خود صبر می‏کنند، و زحمت اطاعت او را تحمل نموده، آنچه می‏کنند به خاطر خشنودی او می ‏کنند، و در نتیجه در مرحله عمل، عبودیت را خالص برای خدا می‏سازند.[توضیح معنای ابرار برگرفته از تفسیر المیزان می باشد]

꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰

فراز دوم: وَ جَنِّبْنِی فِیهِ مُرَافَقَةَ الْأَشْرَارِ

خدایا؛ کاری کن که من با بدان رفیق نشوم، در قرآن درباره اهل ایمان می فرماید :«وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفیقاً؛ سوره مبارکه نساء، آیه 69» و کسانی که از خدا و پیامبر اطاعت کنند، در زمره کسانی از پیامبران، صدّیقان، شهیدان و شایستگان خواهند بود که خدا به آنان نعمت [ایمان و اخلاق و عمل صالح] داده؛ و اینان نیکو رفیقانی هستند. رفیق خوب انسان را بهشتی و اهل سعادت می کند و رفیق بد انسان را شقی و اهل دوزخ می کند

همنشین تو از تو به باید
تا تو را عقل و دین بیفزاید

با بدان کم نشین که صحبت بد
گر چه پاکی تو را پلید کند

آفتاب بدین بزرگی را
لکه ابر ناپدید کند

[سعدی شیرازی]

꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰

فراز سوم: آوِنِی فِیهِ بِرَحْمَتِکَ إِلَی (فِی) دَارِ الْقَرَارِ

خدایا در این ماه رمضان مرا در دار القرار خودت جای بده ؛ دارالقرار خدا کجاست؟ اگر فقط حساب قیامت بود می گفتیم مراد بهشت است؛ اما ارتباط با ذات احدیت در همین دنیا هم دارالقرار است و موجب آرامش می شود «أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛ سوره مبارکه رعد، آیه 28» دل‏ها فقط به یاد خدا آرام می‏گیرد.

راز این که آخرت، دارالقرار است: «اِنّ الاخره هِی دار القرار؛ سوره مبارکه غافر/ آیه 39»، آن است که انسان در دنیا چون به مقصد نرسیده و در بین راه می باشد، آرامش ندارد، ولی وقتی به بهشت رسید، آرامش پیدا می کند، چون حرکت، به مقصد و متحرک به هدف رسیده است. البته ثابت می‏شود نه ساکن، یعنی دار الحرکه به دارالسکون منتهی نمی‏شود، زیرا سکون، هدفِ حرکت نیست بلکه به دارالثبات می‏رسد و ثبات، هدفِ حرکت است. هیچ حرکتی به سوی سکون نمی‏رود، مگر این که سکونش نسبی باشد و گرنه متحرک می‏کوشد تا به دار القرار و دار الثبات برسد.[«تفسیر موضوعی آیه الله جوادی آملی بر قرآن کریم ج 9 سیره رسول اکرم در قرآن»]

꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰꙰

فراز چهارم: بالَهِیَّتِکَ یَا إِلَهَ الْعَالَمِین‏

خدایا به مقام الاهیتت متوسل می شوم، معلوم می شود که همه این اموری که در این دعا است تحت عنوان الاهیت حضرت حق می باشد و آن صفات الهی، تحت تاثیر این اسم از اسماء الهی است.