تولد فیزیک دان امریکایی و پدر الکترون؛ جوزف جان تامسون(1856میلادی)

18 دسامبر
جوزف جان تامسون,Joseph John Thomson,فیزیک دان امریکایی,گنجینه تصاویر ضیاءالصالحین

جوزف جان تامسون(Joseph John Thomson)، دانشمند برجسته انگلیسی در هجدهم دسامبر 1856میلادی در نزدیکی منچسْتر انگلستان، به دنیا آمد. وی از کودکی اشتیاق فراوانی به مطالعه داشت و از شاگردان باهوش مدرسه به شمار می رفت. تامسون در طی تحصیلات عالی خود به فیزیک و ریاضی پرداخت و در 24 سالگی ثابت کرد که ماده و انرژی هر دو از نظر فیزیکی یکسانند و این نظر، زیربنای تئوری آلبرت انیشتین، مبتکر تئوری نسبیت گردید. تامسون در 28 سالگی مسئولیت یکی از آزمایشگاه های بزرگ و معروف انگلستان را برعهده گرفت و به مدت 34 سال، آن را به خوبی اداره نمود. تامسون در سال 1897میلادی ذره کوچک و معجزه آسای الکترون را کشف کرد و از آن پس به عنوان پدر الکترون معروف شد. وی عقیده داشت که الکترون یکی از اجزای تشکیل دهنده ماده است. تامسون در سال 1903میلادی اعلام کرد که اتم به صورت کره ای پر از ماده و دارای بار برقی مثبت بوده و الکترون ها در آن ها موّاج می باشند. تامسون در سال های بعد تلاش وافری در تکمیل دانسته های بشر در این زمینه از خود بروز داد تا این که در سال 1906میلادی موفق به اخذ جایزه نوبل فیزیک شد. تامسون این نکته را کشف کرد که اشعه قطب منفی، شامل ذرات الکتریسیته منفی یا اِلِکترون است. او سرعت و بارالکتریکی الکترون ها را اندازه گیری کرد و بدین نتیجه رسید که الکترون های مزبور از نظر جرم تقریباً دو هزار برابر کوچکتر از سبک ترین ذره اتمی شناخته شده آن روز عالم هستند. وی در این هنگام محاسبه جالب تری انجام داد و سرعت الکترون ها را که به دور هسته اتم در گردش هستند، 196 هزار کیلومتر در ثانیه تعیین کرد. تحقیقات تامسون اطلاعات و درک بیشتری درباره جریانات الکتریکی به جهان علم عرضه کرد چرا که جریان برق در واقعْ جریانی از الکترون ها است. وقتی الکترون های یک سیم فلزی، بی هدف حرکت کنند، جریان برقی در میان نخواهد بود ولی وقتی الکترون ها در یک مسیر حرکت کنند، جریانی برقرار خواهد شد. تئوری مهم تامسون درباره طبیعت الکتریکی ماده، فرضیه تغییر ناپذیری اتم را زیر و رو کرد و تامسون را به شهرتی عالم گیر رساند. علاوه بر تامسون، هشت نفر از شاگردان و نیز پسرش موفق به اخذ جایزه نوبل شدند. جوزف جان تامسون سرانجام در سال 1940میلادی در 84 سالگی درگذشت.

 

Share