زینت حقیقی و زینت کاذب

استاد اصغر طاهرزاده؛
مشکلات؛ وسیلة امتحان صبر بندگان
زینت های واقعی هم در عالَم هست که آن داشتن معنویت است، و آن ها در مساجد است. ولی شیطان چیزهایی را که به واقع زینت نیست به عنوان زینت جلوه می دهد.

شیطان می گوید: «لَاُزَینَنَّ لَهُمْ فِی  الارض» آنچه را در زمین است برای آن ها زیبا جلوه می دهم. از طریق کارهای باطل امید سعادت مند شدن را در آنها ایجاد می کند. کارهای باطل را لعاب می زند و ظاهر آنها را خوب جلوه می دهد. خوشحالی های پوچ را در زندگی رونق می بخشد، به همین جهت هم گفت: زینت می دهم، نه این که مثل پیامبران آنچه را به واقع زینت است به انسان ها نشان دهد.

خداوند در آیه 31 سوره اعراف می فرماید: «خُذُوا زینَتَکمْ عِنْدَ کلِّ مَسْجِدٍ» بروید زینت های خود را در مساجد به دست آورید. یعنی زینت های واقعی هم در عالَم هست که آن داشتن معنویت است، و آن ها در مساجد است. ولی شیطان چیزهایی را که به واقع زینت نیست به عنوان زینت جلوه می دهد. مولوی متذکر همین نکته است که می گوید:

این خوشی در قلب ها عاریتی است
زیر زینـت، مایــة بی زینتــی است

سوی دریا عزم کن زین آبگیر
بحر جو و ترک این مرداب گیر

یعنی مواظب این خوشی های دروغین در زندگی خود باشید، این ها مثل زینت کردن چهرة زشت است، زینتش کرده اند، چون زشت است. شیطان و تبلیغات دنیای مدرن، زشتی ها را زینت می دهند تا زیبایی های زندگی که همان بندگی و صدق و تواضع است دیده نشود و به چشم نیاید. یعنی با زینت دادن ها، دیدن زینت های واقعی را از ما می گیرد و در نتیجه زیبایی های واقعی عالَم به چشم ما زیبا نمی آید.

حضرت رسول(صلی الله علیه وآله) می فرمایند: وقتی می خواهید قرآن بخوانید، برای این که قرآن در حافظه تان بماند، این دعا را بخوانید:
«اَللهُمَّ ارْحَمْنی بِتَرْک مَعاصیک اَبَداً ما اَبْقَیتَنی، وَارْحَمْنی مِنْ تَکلُّفِ ما لا یعْنِینِی، وَارْزُقْنی حُسْنَ الْمَنْظَرِ فیما یرْضِیک عَنّی، وَ اَلْزِمْ قَلْبی حِفْظَ کتابَک کمّا عَلَّمْتَنی، وَارْزُقْنی اَنْ اَتْلُوَهُ عَلَی النَّحوِالَّذی یرْضیک عَنّی.
اَللّهُمَّ نَوِّرْ بِکتابِک بَصَری، وَاشْرَحْ بِهِ صَدْری، وَ فَرِّحْ بِهِ قَلْبی، وَ اَطْلِقْ بِهِ لِسانی، وَاسْتَعْمِلْ بِه بَدَنی وَ قَوِّنی عَلی ذلِک، وَ اَعِنّی عَلَیهِ، اِنَّهُ لا مُعینَ عَلَیهِ اِلاّ اَنْتَ، لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ».
[1]

خدایا! به من کمک بفرما در ترک معاصی تا آن وقت که زنده ام، و کمکم کن و نجاتم بده از این که گرفتار کارهای پوچ بی فایده بشوم (چون راه ورود شیطان از همین طریق است)، و روزی ام گردان خوب نگریستن در آنچه تو از من راضی هستی که به آن بنگرم(پس ملاحظه می کنید که چیزهایی هست که زیباست و خوب دیدن زیبایی ها را از خدا تقاضا می کنی) و خدایا قلبم را همراهی کن در حفظ کتابت، همچنان که آن را به من آموختی، و روزی ام فرما که آن را  طوری بخوانم که تو از من راضی باشی.

خدایا! چشمم را به کتاب خود نورانی گردان، و سینه ام را به کمک کتاب خودت گشاده گردان، و به کمک آن، قلبم را شاد گردان و زبانم را به کتاب خودت گویا نما و بدنم را به انجام اعمالی وادار که براساس دستورات کتاب تو است، و در این مسائل به من قدرت عطا کن و کمکم نما که کمک کاری در این امور جز تو نیست، و تو تنها مقصد من هستی.

پس ملاحظه کردید که باید بین زیبایی های حقیقی و زیبایی هایی که شیطان آنها را زیبا جلوه می دهد فرق گذاشت و از خدا بخواهیم به ما کمک کند تا در «ما لا یعْنی» یعنی آنچه به واقع بیخود است گرفتار نشویم و به زیبایی های واقعی چشم بدوزیم که در دعای فوق منظور از زیبایی حقیقی قرآن است.

قرآن نیز به ما تذکر می دهد که مواظب باشید زینت زمین را زینت خود مگیرید، در آیه 7 سوره کهف می فرماید: «اِنّا جَعَلْنا ما عَلَی الاَرْضِ زینَةً لَها لِنَبْلُوَهُمْ اَیهُمْ اَحْسَنُ عَمَلاً» ما آنچه را بر زمین است زینت زمین قرار دادیم تا آنها را آزمایش کنیم و ببینیم کدام یک عملشان بهتر است. پس مؤمن به جهت آن که متوجه است زینت زمین را زینت خود نگیرد، خوب امتحان می دهد. زینت زمین مال خودش است، زینت مؤمن مال خداست و آن ایمان مؤمن است. شیطان می آید به شکل خودش زینت به انسان می دهد. یعنی زشتی ها و نقص هایی را که پنهان بود برایش آشکار می کند که ببین تو این نقص را داری. مثلاً به زنان ژاپنی القاء می کند که شما چشم هایتان کوچک است و به زنان ایرانی القاء می کند که شما چشم هایتان مثل ژاپنی ها نیست. حالا باید یک زینتی روی این نقص  تان بکشید و آن ها را وادار می کند که هر کدام با جراحی پلاستیک طرح چشم هایشان را عوض کنند. خلاصه کار شیطان همین است نقص هایی را که به واقع نقص نیست به رخ انسان هایی که بندگی خدا برایشان اصل نیست، بکشاند و بعد آنها را گرفتار زینت سازی روی آن زشتی های ساختگی می کند که در آیه 20 سوره اعراف بدان اشاره فرمود که: «فَوَسْوَسَ لَهُمَاالشَّیطان لِیبْدِی لَهُما ماوُورِی عَنْهُما مِنْ سَوْاتِهِما» شیطان وسوسه کرد و وسوسه اش همین است که نقص های غیرحقیقی را در منظرشان آورد و آنها را مشغول رفع آنها کرد و در واقع به جای زینت یابی، برای آنها زینت سازی کرد. مؤمن زینت خود را که ایمان است می یابد و شیطان زینت های من درآوری می سازد و زینت زمین را به عنوان زینت انسان به رخ انسان می کشد و این کار را قرآن می فرماید: «فَوَسْوَسَ لَهُمَا الشَّیطان» شیطان آن ها را وسوسه کرد و از زینت های آسمانی، غافلشان کرد.

 


[1] - «اصول کافی»، ج 4، باب «الدّعاء فی حفظ القران».

Share