امر به معروف و نهى از منکر ؛ شیوه و مراتب آن

امر به معروف و نهی از منکر,امر به معروف,نهی از منکر,گنجینه تصاویر ضیاءالصالحین
در مورد شیوه و مراتب امر به معروف و نهى از منکر ده روایت از کلام گهربار ائمه اطهار علیهم السلام انتخاب شده و امید است إن شاءالله که این واجب فراموش شده جایگاه اصلی خود را بیابد.

شیوه و مراتب امر به معروف و نهى از منکر :

در مورد شیوه و مراتب امر به معروف و نهى از منکر ده روایت از کلام گهربار ائمه اطهار علیهم السلام انتخاب شده و امید است إن شاءالله که این واجب فراموش شده جایگاه اصلی خود را بیابد.

پیشنهادی:
امــر به معروف و نهی از منکر و اهمیت آن در 10 روایت
نرم افزار و کتاب/ بایدها و نبایدها - شهید بهشتی
فیلم / اهمیت امر به معروف و نهی از منکر در استجابت دعا - حاج آقا مجتبی تهرانی (ره)
کلیپ/ کمترین مرتبه امر به معروف - آقا مجتبی تهرانی اعلی الله مقامه

شیوه و مراتب امر به معروف و نهى از منکر

1. اوّل ترک بعد نهى

عَنْ أَمیرِالمُؤمِنین علیه السلام: ... وَ انْهَوْا غَیْرَکُمْ عَنِ الْمُنکَرِ وَ تَناهَوْا عَنْهُ فـَإِنَّمـا أُمِـرتُمْ بِالنَّهىِ بَعـْدَ التـَّناهِى.[1]

امیرالمؤمنین على علیه السلام فرمودند: ... دیگران را از منکر باز دارید و خود نیز از آن دورى کنید زیرا شما مأمور شده اید که اوّل خودتان منکر را ترک کنید بعد نهى از منکر نمائید.

شیوه و مراتب امر به معروف و نهى از منکر

2. آمرى که ملعون است

عَنْ أَمیرِالمُؤمِنین علیه السلام: لَعَنَ اللّه ُ اَلاْمِرینَ بِالْمَعْرُوفِ التّارِکینَ لَهُ وَ النـّاهینَ عَنْ المُنْـکْرِ الْعـامِلینَ بِـهِ.[2]

حضرت على علیه السلام مى فرمودند: کسانى که مردم را به کارهاى نیک امر مى کنند و خود آن را انجام نمى دهند و کسانى که مردم را از کارهاى زشت باز مى دارند اما خود مرتکب آن مى شوند مورد لعن و نفرین الهى هستند.

شیوه و مراتب امر به معروف و نهى از منکر

3. بهترین نیکى به مادر

عَنْ رَسُولِ اللّه ِ ﷺ: قَیْدِّها فَاِنَّک لا تَبُرُّها بِشَى ءٍ أَفْضَلَ مِنْ أَنْ تَمْنَعَها مِن محارِمِ اللّه ِ عَزَّوَجَّلَ.[3]

شخصى نزد پیامبر اکرم ﷺ آمد و گفت مادرم مرتکب گناه مى شود. رسول خدا ﷺ فرمودند: او را ببند که بهترین نیکی در حق او منع او از گناه اسـت.

شیوه و مراتب امر به معروف و نهى از منکر

4. انکار قلبى

عَنْ أَمیرِالمُؤمِنین علیه السلام: اِذا رَأى اَحـَدُکـُمْ المـُنـْـکَر وَ لَمْ یَسْتَطِعْ اَنْ یُنـْکِرَهُ بِیَدِهِ وَ لِسانِهِ وَ اَنْکَرَهُ بِقَلْبِهِ وَ عَلِمَ اللّه ُ صِدْقَ ذلِکَ مِنْهُ فـَقـَدْ أَنـْـکَـرَهُ.[4]

على علیه السلام فرمودند: هرگاه یکى از شما کارزشت و ناپسندى را مشاهده کرد وتوان آنکه با دست و زبان از آن جلوگیرى کند ندارد اما با دل خود آن را انکار کند و خداوند از نیّت صادقانه او آگاه باشد، آن کار ناپسند را به حقیقت انکار کرده است.

شیوه و مراتب امر به معروف و نهى از منکر

5. انسان وارونه

عَنْ أَمیرِالمُؤمِنین علیه السلام: مَنْ لَمْ یَعْرِفْ بِقَلْبِهِ مَعْروُفاً وَ لَمْ یُنْکِرْ مُنْکَراً قـُلِبَ فَجـُعِلَ اَعْـلاهُ اَسْفـَلَهُ.[5]

حضرت على علیه السلام فرمودند: کسى که قلباً موافق کار نیک نباشد و از کار بد منضجر نباشد انسان وارونه اى است که بجاى آنکه عقل بر او حاکم باشد هوى وهوس بر او حاکم است.

شیوه و مراتب امر به معروف و نهى از منکر

6. اوصاف منافقین

عَنْ عَلِىِ بْنِ الحُسَیْنِ علیهماالسلام: اَلْمُنافِقُ یَنْهى وَ لا یَنْتَهى وَ یَأْمُرُ بِمالا یَأْتى.[6]

امام سجاد علیه السلام فرمودند: منافق از کار زشت نهى مى کند، امـا خـود از آن اجتناب نمى کند و به کار خوب سفارش مى کند، اما خـود انجـام نمى دهـد.

شیوه و مراتب امر به معروف و نهى از منکر

7. اوصاف آمر به معروف

عَنْ أَبى عَبْدِاللّه علیه السلام: اِنّما یَأْمُرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهى عَنِ الْمُنْکَرِ، مَنْ کانَتْ فیه ثـَلاثُ خِصـالٍ: عامِلٌ بِما یَأْمَرُ بِهِ تارِکٌ لِما یَنْهى عَنْهُ عـادِلٌ فیما یَأْمـُرُ عـادِلٌ فیما یَنْهى، رَفیـقٌ فیما یَأْمـُرُ رَفیـقٌ فیما یَنْهى.[7]

امام صادق علیه السلام فرمودند: کسى مى توانـد امر به معروف و نهى از منکر کند که داراى سه صفت باشد:

۱ ـ به آنچه امر مى کند عمل کند و از آنچه نهى مى کند اجتناب نماید.
۲ ـ در امر کردن و نهى نمودن میانه روى را پیشه خود کند.
۳ ـ از روى دلسوزى و مهربـانى و با مـدارا امـر و نهى کند.

شیوه و مراتب امر به معروف و نهى از منکر

8. پذیراى معروف باشید

عَنْ أَمیرِالمُؤمِنین علیه السلام: اِئْـتَمِرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ أْمـُرُوا بِهِ وَ تَناهَوْا عَنْ المُنْکَرِ وَ انْهَوْا عَنْهُ.[8]

على علیه السلام فرمودند: پذیراى معـروف باشید و به آن نـیز دسـتور بدهید و بپذیرید نهى از منکر را و خود نیز از آن نهى کنید.

شیوه و مراتب امر به معروف و نهى از منکر

9. سفارش رسول اکرم صلى الله علیه و آله

عَنْ أَمیرِالمُؤمِنین علیه السلام: أَمـَرَنـا رَسـُولُ اللّه ِ ﷺ اَنْ نُلْقِىَ اَهْلَ المَعاصى بِوُجُوهٍ مُکْفَهِّرةٌ.[9]

على علیه السلام فرمودند: رسـول خـدا ﷺ به ما امـر فرمـودند کـه با گنهکاران با چهره اى درهم کشیده برخورد کنیم.

شیوه و مراتب امر به معروف و نهى از منکر

10. سخن زیبا

 عَنْ أَمیرِالمُؤمِنین علیه السلام: أصـْلِـحِ الْمُسى ءَ بِحُسْنِ فِعـالِکَ وَ دُلَّ عَلَى الْخَیْرِ بِجَمیل مَقالِکَ.[10]

امام على علیه السلام فرمودند: آدم بدکار را به وسیله کارِنیک خود اصـلاح کن، وباسخن زیبایت دیگران را به کارخیر رهنمون باش.

شیوه و مراتب امر به معروف و نهى از منکر

پی نوشت ها:
[1] نهج البلاغه خطبه 104.
[2] وسائل الشیعه، ج 11، ص 420، حدیث 9.
[3] وسائل الشیعه، ج 18، ص 415.
[4] غرر الحکم موضوعى، ج 2، ص520
[5] وسائل الشیعه، ج 11، ص 406.
[6] وسائل الشیعه، ج 11، ص 419، حدیث 5.
[7] وسائل الشیعه، ج 11، ص 419، ح 3.
[8] غرر الحکم موضوعى، ج 1، ص 99.
[9] وسائل الشیعه، ج 11، ص 413، ح 1.
[10] غررالحکم موضوعى، ج 1، ص 99.

Share