پاسخ به پرسشهای رایج در مورد واکسن کرونا

پاسخ به پرسشهای رایج در مورد واکسن کرونا

در این نوشتار قصد داریم سوالات رایج در مورد واکسن کرونا را پاسخ دهیم، با ضیاءالصالحین همراه باشید تا در این مورد بیشتر بخوانید.

آیا واکسن کووید – 19 بطور کامل از شما در برابر این بیماری محافظت می کند؟ پاسخ این است که هنوز نه. دنیا بیش از یک سال است که برای اولین بار با ویروس کرونا مواجه شده اما هنوز ناشناخته هایی وجود دارد. افرادی که واکسینه می شوند هنوز باید مراقب باشند زیرا واکسن های ساخته شده تا کنون، صد در صد مؤثر نیستند. ما می دانیم که واکسن کووید – 19 چگونه بر انتشار این ویروس اثر خواهد گذاشت. بعد از اینکه در برابر کووید – 19 کاملاً واکسینه شدید، باید به رعایت مواردی مانند ماسک زدن، حفظ فاصله اجتماعی با دیگران و اجتناب از قرار گرفتن در محیط های شلوغ و عمومی که تهویه ی مناسبی ندارند ادامه دهید تا زمانی که اطلاعات و دانش ما بیشتر شود.

کاملاً واکسینه شدن یعنی چه؟

کارشناسان بطور کلی می گویند 2 هفته بعد از دریافت اولین دوز واکسن، تقریباً 50% ایمنی دارید. در مورد واکسن های تک دوزی هم 2 هفته بعد از واکسینه شدن ایمنی خواهید داشت.
افرادی «کاملاً واکسینه شده» تلقی می شوند که:
✓ دو هفته از دریافت دوز دوم واکسن آن ها گذشته باشد (در مورد واکسن ها دو دوزی)
✓  دو هفته از دریافت تک دوز واکسن آن ها گذشته باشد (در مورد واکسن های تک دوزی)
در غیر این صورت شما «کاملاً واکسینه» نشده اید و باید تمام احتیاط ها را انجام دهید تا زمانی که کاملاً واکسینه شوید.

اگر کاملاً واکسینه شده اید می توانید:

✓  بدون ماسک در محیط های داخل و بسته با افراد در هر سن و سالی که کاملاً واکسینه شده اند دیدار کنید.
✓  بدون ماسک در محیطی بسته با یکی از اهالی خانه در هر سنی که واکسینه نشده و ریسک بیماری شدید را ندارد دیدار کنید.
✓  بدون نیاز به تست، سفر داخلی داشته باشید.
✓  سفر کنید بدون اینکه لازم باشد بعد از سفر قرنطینه شوید.

چه کارهایی را باید همچنان ادامه دهید:

 شما همچنان باید در موقعیت های زیر پروتکل های بهداشتی را رعایت کنید، یعنی ماسک بزنید، فاصله اجتماعی با دیگران را رعایت کنید و در مکان های عمومی و شلوغ که تهویه مناسب ندارند خودداری نمایید:
✓  در مکان های عمومی
✓  در میان جمعی که بیش از یک نفر واکسینه نشده در آنجا حضور دارد
✓  در دیدار با فرد واکسینه نشده ای که ریسک بالایی در ابتلا به کووید – 19 شدید دارد یا با کسی که این ریسک را دارد زندگی می کند
✓  همچنان باید از دورهمی های شلوغ اجتناب کنید.
✓  اگر سفر می کنید باید تمام پروتکل های بهداشتی را رعایت نمایید. همچنان باید در اتوبوس و قطار و هواپیما و ... ماسک بزنید.
✓  همچنان باید نسبت به علائم کووید – 19 هشیار باشید، خصوصاً اگر نزدیک کسی هستید که به کرونا مبتلاست. اگر علائم این بیماری را دارید باید تست بدهید و از دیگران دور بمانید.
✓  در محل کارتان باید رعایت پروتکل های بهداشتی را ادامه بدهید.

بلافاصله بعد از زدن واکسن چه باید کرد؟

ایمنی ناشی از واکسن تدریجاً ایجاد می شود و فوراً بعد از واکسن زدن چیزی تغییر نمی کند. اما ساعت ها و روزهای بعد از واکسیناسیون کارهایی می توانید انجام دهید تا فرایند واکسینه شدن بهتر انجام شود.

✓  کارشناسان توصیه می کنند بعد از واکسن زدن، بدن را هیدراته نگه دارید، آب بنوشید و به اندازه کافی میوه و سبزیجات تازه بخورید.
✓  استراحت کنید.
✓  همچنین پایگاهی را که در آن واکسینه شده اید فوراً ترک نکنید و مستقیماً به باشگاه یا محل کارتان بروید!
✓  ورزش یا فعالیت سنگین فوراً بعد از واکسینه شدن می تواند توانایی بدن برای یک واکنش ایمنی مؤثر را کاهش دهد.
✓  ضمناً تا دست کم دو هفته بعد از دریافت واکسن کووید – 19 هیچ واکسن دیگری نزنید. چون این کار باعث می شود توانایی بدنتان برای تولید آنتی بادی های کافی بعد از واکسینه شدن کاهش بیابد.

آیا بعد از واکسینه شدن باز هم می توانید ویروس را انتقال دهید؟

وقتی واکسن های کووید – 19 مورد تائید قرار گرفتند، تحقیقات نشان داد این واکسن ها می توانند از ابتلا به کووید – 19 علامت دار پیشگیری کنند اما ثابت نشد که بتوانند احتمال انتقال این ویروس را از بین ببرد (ناقل بدون علامت). ما هنوز جواب کاملی برای این سؤال نداریم اما به نظر می رسد احتمال انتقال ویروس بعد از واکسینه شدن کمتر می شود.
همچنین نمی دانیم آنتی بادی های ساخته شده از واکسن کرونا تا چه مدت دوام دارند اما نتایج میان مدت، طبق آزمایشات، دست کم شش ماه دوام می آورند. مطالعه ای دریافت آنتی بادی های ساخته شده با ابتلای واقعی به کووید – 19، در بیشتر افراد حداقل تا شش ماه می ماند.

آیا می توانید انتخاب کنید کدام واکسن کووید – 19 را بزنید؟

اگر واجد شرایط واکسیناسیون هستید، باید هر واکسنی که وزارت بهداشت برایتان در نظر گرفته و در دسترس است را بزنید. منتظر برند بخصوصی نباشید. همه ی واکسن هایی که تاکنون مجوز تولید گرفته اند، بی خطر و مؤثرند و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) نیز برند خاصی از واکسن کووید – 19 را بهتر از آن دیگری نمی داند. در ضمن از واکسن های موجود در بازار آزاد استفاده نکنید زیرا هم ممکن است تقلبی باشد و هم این که شرایط نگهداری و زنجیره سرما و ... در آن رعایت نشده باشد.

آیا کسی که واکسن می زند ممکن است به کرونا مبتلا شود؟

بله. همان طور که در بالا گفتیم واکسن، مصونیت 100 درصدی ایجاد نمی کند؛ اما موجب کاهش شدت بیماری، کاهش زمان بستری در بیمارستان و کاهش مرگ ومیر خواهد شد.

معمول ترین عوارض جانبی واکسن کووید 19 کدامند؟

بعد از واکسیناسیون ممکن است دچار عوارضی شوید که علائم طبیعی بوده و نشان می دهند بدن شما در حال ایمن سازی است.

✓  عوارض جانبی معمول شامل درد، قرمزی و تورم در بازویی که واکسن زده شده می باشد.
✓  ممکن است احساس خستگی، سردرد، درد عضلانی، لرز، تب و حالت تهوع نیز داشته باشید. این عوارض جانبی واکسن می توانند بر توانایی شما در انجام کارهای روزانه تان اثر بگذارند اما باید در عرض چند روز برطرف شوند.

برای کاهش درد و ناراحتی بعد از واکسیناسیون چه می توان کرد؟

✓  یک حوله ی تمیز و خیس و خنک روی ناحیه تزریق بگذارید.
✓  از دستتان استفاده کنید و حرکاتی سبُک با آن انجام دهید.
✓  در صورتی که تب دارید مایعات زیاد بنوشید و لباس خنک بپوشید و با نظر پزشکتان استامینوفن مصرف کنید.

عوارض جانبی واکسن بعد از دوز اول ظاهر می شوند یا دوز دوم؟

عوارض واکسن در دوز اول و دوم مانند هم است؛ اما ممکن است عوارض جانبی که بعد از دریافت دوز دوم ظاهر می شوند شدیدتر از عوارضی باشند که بعد از دریافت دوز اول داشتید.

اگر باردار هستید می توانید واکسن کووید – 19 بزنید؟

در مورد بی ضرر بودن واکسن های کووید 19 در زنان باردار تاکنون اطلاعات محدودی در دسترس است زیرا این واکسن ها بطور دقیق و گسترده روی زنان باردار آزمایش و مطالعه نشده اند. آزمایشات در مورد این مسئله در حال انجام هستند. توصیه می کنیم در این مورد حتماً با پزشکتان مشورت کنید. در حال حاضر طبق دستورالعمل کشوری واکسن کرونا برای خانم های باردار و شیرده ممنوع است.

ایمنی که واکسن کووید – 19 ایجاد می کند تا چه مدت ماندگار است؟

ما نمی دانیم ایمنی ناشی از واکسن کووید 19 تا چه زمانی ماندگار است. چیزی که می دانیم این است که کووید 19 بیماری بسیار سختی ایجاد می کند و برای خیلی از افراد کُشنده است. اگر شما به کرونا مبتلا شوید، به احتمال زیاد آن را به عزیزانتان نیز منتقل می کنید که ممکن است به سختی بیمار شوند. بنابراین زدن واکسن کووید 19، انتخاب بهتر است. کارشناسان در حال مطالعه هستند تا در مورد ایمنی طبیعی و ایمنی با واکسن در مقابل کووید 19 چیزهای بیشتری بفهمند.

اگر دچار کرونا شده و بهبود یافته باشید باز هم لازم است واکسن بزنید؟

بله، شما هم باید واکسینه شوید؛ زیرا کارشناسان هنوز نمی دانند شما تا چه مدت در برابر ابتلای دوباره به کووید – 19 ایمن هستید. حتی اگر به تازگی از کووید 19 بهبود یافته باشید، هر چند نادر است، باز هم می توانید به این ویروس مبتلا شوید. البته حتماً قبل از تزریق با پزشکتان مشورت کنید.
نکته: اگر طی بیماری تان با آنتی بادی مونوکلونال یا پلاسما تحت درمان قرار گرفته باشید، باید پیش از دریافت واکسن کووید – 19، 90 روز صبر کنید. اگر مطمئن نیستید تحت چه درمانی بوده اید از پزشکتان سؤال کنید و هر سؤالی در مورد واکسن دارید از او بپرسید.

اگر دچار بیماری دیگری باشید می توانید واکسن کووید – 19 بزنید؟

کسانی که دچار بیماری دیگری هستند در صورتی که نسبت به واکسن کووید – 19 یا هر یک از ترکیبات موجود در این واکسن، آلرژی شدید و فوری نداشته باشند می توانند واکسینه شوند. زدن واکسن کووید – 19 برای همه ی افراد بزرگسال که دچار بیماری هایی هستند مهم و ضروری است زیرا این افراد بیشتر در معرض ابتلا به بیماری شدید ناشی از ویروس کرونا هستند.

اگر در حال حاضر به کرونا مبتلا هستید می توانید واکسن بزنید؟

خیر، کسانی که مبتلا به کووید – 19 هستند و علائمی دارند باید تا بهبودی کامل صبر کرده و واجد شرایط برای قطع قرنطینه شوند و سپس واکسن بزنند. افرادی که تستشان مثبت شده است اما علائم کووید – 19 را ندارند نیز باید طبق همین روال، واجد شرایط بشوند و سپس واکسن بزنند. این دستورالعمل شامل افرادی که پیش از دریافت دوز دوم واکسن کووید – 19 به این بیماری دچار شده اند نیز می شود.

چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرید؟

در بیشتر موارد، درد و ناراحتی یا تب بعد از واکسیناسیون طبیعی است و نشان می دهد بدنتان در حال ایمن سازی شما در برابر ویروس است. اما در صورت موارد زیر با پزشکتان تماس بگیرید:

✓ اگر قرمزی یا درد در ناحیه تزریق بعد از 24 ساعت بدتر شد.
✓ اگر عوارض جانبی برایتان نگران کننده اند یا به نظر می رسد بعد از چند روز کمتر نشده اند.
✓ اگر متوجه شواهدی از آمبولی مانند کبودی، تنگی نفس و ... شدید.

اگر دارویی مصرف می کنید می توانید واکسن بزنید؟

شما باید مصرف داروهایی را که برای بیماری تان تجویز شده ادامه دهید. در مورد اثرگذاری واکسن در زمان مصرف داروهای سرکوب کننده ی سیستم ایمنی با پزشکتان صحبت کنید.

آیا بیماران سرطانی یا کسانی که تحت شیمی درمانی هستند می توانند واکسن بزنند؟

در حال حاضر در کشور واکسیناسیون بیماران سرطانی در حال انجام است. اگر در این مورد سؤالی دارید با پزشکتان مشورت کنید. بسته به نوع سرطان و درمانی که دریافت می کنید، ممکن است پزشک توصیه به واکسن زدن یا به تأخیر انداختن آن تا مدتی کند.

کسانی که HIV مثبت هستند می توانند واکسن کووید – 19 بزنند؟

اگر HIV دارید ممکن است انتخاب کنید در صورت نداشتن آلرژی به واکسن کووید – 19، این واکسن را بزنید. اگر سیستم ایمنی تان ضعیف است باید بدانید که این احتمال وجود دارد واکنش ایمنی تان نسبت به واکسن کاهش پیدا کند.

کسانی که دچار یک بیماری خود ایمنی هستند می توانند واکسن کووید – 19 بزنند؟

کارشناسان عقیده دارند افرادی که دچار بیماری خود ایمنی اند می توانند واکسن بزنند. واکسن های کووید – 19 دارای ویروس های زنده نیستند و افرادی که بیماری خود ایمنی دارند می توانند واکسینه شوند. اما تاکنون اطلاعاتی در مورد بی خطر بودن واکسن های کووید – 19 برای این بیماران وجود ندارد.

آیا وقتی واکسن می زنیم ناقل بیماری می شویم؟

خیر. هیچ جای نگرانی وجود ندارد افرادی که واکسن کووید ۱۹ را دریافت می کنند چه در دوز اول و چه در دوز دوم ناقل این ویروس نیستند و برای دیگران خطری وجود ندارد و در واقع نیازی به قرنطینه ندارند.

چگونه با واکسیناسیون کرونا می توانیم آن را شکست دهیم؟

باید حداقل 70% جمعیت واکسینه شوند و در این مدت هم جهش جدیدی ایجاد نشود که واکسن بر روی آن مؤثر نباشد. بنابراین در این مدت هم باید پروتکل ها رعایت شود تا زنجیره انتقال از بین برود.