ایرانیان از منظر قرآن کریم

ایرانیان از منظر قرآن کریم

در این بخش از ضیاءالصالحین به بررسی هویت و پیشینه ایرانیان از منظر قرآن کریم خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید تا درباره ایرانیان از منظر قرآن کریم بیشتر بخوانید .

خداوند در قرآن، 2 بار از ایرانى ها یاد کرده است : یکى در سوره مائده و دیگرى در سوره جمعه.

وقتى که این دو آیه نازل شدند، عرب ها از پیغمبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم پرسیدند : منظور خدا از این افراد کیست؟ آن جا که خدا مى فرماید :«یَاْتِى اللّه ُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَیُحِبُّونَهُ اَذِلَّهٍ عَلَى الْمُوْمِنِینَ اَعِزَّهٍ عَلَى الْکَافِرِینَ یُجَاهِدُونَ فِى سَبِیلِ اللّه ِ وَلاَ یَخَافُونَ لَوْمَهَ لاَآئِمٍ. خدا به زودى گروهى را مى آورد که آنان را دوست دارد ، و آنان هم خدا را دوست دارند، در برابر مومنانْ فروتن اند و در برابر کافرانْ، سرسخت و قدرتمندند . همواره در راه خدا جهاد مى کنند و از سرزنش هیچ سرزنش کننده اى نمى ترسند .هم چنین در این آیه :«وَ ءَاخَرِینَ مِنْهُمْ لَمَّا یَلْحَقُوا بِهِمْ وَ هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ * ذلِکَ فَضْلُ اللّه ِ یُوْتِیهِ مَن یَشَاءُ».و [ نیز پیامبر را ] بر مردمى دیگر [ از عرب و غیر عرب ] که هنوز به آنان نپیوسته اند [ برانگیخت ] . و او تواناى شکست ناپذیر و حکیم است . این [ برانگیختن به پیامبرى و مسوولیت عظیم تعلیم و تربیت ] فضل خدا است که آن را به هر کس بخواهد عطا مى کند .پیغمبر صلی الله علیه و آله دست روى شانه سلمان گذاشت و فرمود : منظور خدا در این دو آیه، قوم سلمان است. خدا به ایرانى هاى آینده، نظر خاصى دارد. ایرانى هاى آینده، دوستان خدا و اهل معرفت به خدایند.

برخی از تعابیر قرآنی، که به ایرانیان اشاره دارند، عبارتند از:

1. (قَوماً غَیرَکُمْ): (هَاأَنتُمْ هَؤُلَاء تُدْعَوْنَ لِتُنفِقُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَمِنکُم مَّن یَبْخَلُ وَمَن یَبْخَلْ فَإِنَّمَا یَبْخَلُ عَن نَّفْسِهِ وَاللَّهُ الْغَنِیُّ وَأَنتُمُ الْفُقَرَاء وَإِن تَتَوَلَّوْا یَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَیْرَکُمْ ثُمَّ لَا یَکُونُوا أَمْثَالَکُمْ)( سوره محمّد: 38): آگاه باشید! شما اشخاصی هستید که دعوت می شوید تا در راه خدا انفاق کنید.
برخی از شما بخل می ورزید. هرکس بخل بورزد، به خود بخل کرده و خدا بی نیاز است و شما همه نیازمندید، و هرگاه سرپیچی کنید، خدا گروه دیگری را جای شما می آورد. پس آنان مانند شما نخواهند بود و سخاوتمندانه در راه خدا انفاق می کنند.
قرطبی، از مفسّران نامدار (م 671ق)، می نویسد: هنگامی که این آیه نازل شد، رسول خدا خوش حال گردید و فرمود: این آیه نزد من از همه دنیا محبوب تر است.{قرطبى، تفسیر قرطبى، ج 7، ص 259.}
منظور از جمله (یَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَیْرَکُمْ) ایرانیان هستند. برخی مفسّران نیز آنان را یکی از احتمالات آیه دانسته اند.{محمّدبن جریر طبرى، تفسیر طبرى، ج 26، ص 86 / اسماعیل بن کثیر قرشى دمشقى، تفسیر القرآن العظیم، بیروت، دارالمعرفه، 1412 ق، ج 6، ص 196 / فضل بن حسن طبرسى، مجمع البیان، بیروت، مؤسسة الاعلمى، 1415 ق، ج 9، ص 179.}
در حدیث آمده است: هنگامی که رسول خدا(صلی الله علیه وآله) آیه شریفه (وَإِن تَتَوَلَّوْا) را تلاوت کردند، حاضران عرض کردند: ای رسول خدا! کسانی که اگر ما اعراض کردیم خدا آنان را جانشین ما می کند و آنان مانند ما نخواهند بود، کیانند؟ رسول خدا دست بر ران سلمان فارسی زد و فرمود: این و طایفه اش هستند. (سپس اضافه نمود:) اگر دین خدا آویزه ستاره ثریا باشد، حتماً مردانی از فارس به آن خواهند رسید.{ابونعیم اصفهانى، تاریخ اصفهان، ج 1، ص 4 / متقى هندى، کنزالعمّال، ج 12، ص 90، ح 34126.}
ابونعیم می نویسد: بیشترین بهره اسلام از آنِ ایرانیان است و اگر اسلام در ستاره ثریا قرار داشته باشد، مردانی از ایران آن را به دست می آورند.
ابوبصیر از امام صادق(علیه السلام) نقل می کند: به خدا سوگند خداوند به این وعده خود وفا کرد و گروهی از غیرعرب را، که بهتر از آنان بودند، جانشینانشان ساخت.{فضل بن حسن طبرسى، پیشین، ج 5، ص 108.}

2. (أُولِی بَأس): (قُل لِّلْمُخَلَّفِینَ مِنَ الْأَعْرَابِ سَتُدْعَوْنَ إِلَی قَوْم أُوْلِی بَأْس شَدِید تُقَاتِلُونَهُمْ أَوْ یُسْلِمُونَ) (سوره فتح: 16): به متخلّفان از اعراب بگو: به زودی از شما دعوت می شود که به سوی قومی رزمنده و جنگجو بروید و با آنان پیکار کنید، تا اسلام بیاورند.
از مفسّر بزرگ، ابن عباس، نقل شده است که گفت: «منظور از این قوم جنگجو و رزمنده، ایرانیان هستند.»{فضل بن حسن طبرسى، پیشین، ج 9، ص 192.}
همچنین خداوند می فرماید: (فَإِذَا جَاء وَعْدُ أُولاهُمَا بَعَثْنَا عَلَیْکُمْ عِبَاداً لَّنَا أُوْلِی بَأْس شَدِید فَجَاسُواْ خِلاَلَ الدِّیَارِ وَکَانَ وَعْداً مَّفْعُولا) (سوره اسراء: 5): هنگامی که نخستین وعده فرا رسد (و شما دست به فساد و خون ریزی و جنایت بزنید) ما گروهی از مردان پیکارجو و رزمنده را بر شما می فرستیم (تا سخت شما را در هم کوبند) و برای پیدا کردن مجرمان، خانه های شما را جستوجو کنند و این وعده ای قطعی است.
در تفسیر این آیه، مطالب گوناگونی گفته شده است. بعضی احتمال داده اند که منظور از فساد و جنایت، فساد و جنایت صهیونیست هاست که به رزمندگان نیرومند اسلام وعده غلبه بر آنان داده شده است. در بعضی از روایات آمده است که امام باقر(علیه السلام)آیه یاد شده را تا آخر خواند، حاضران پرسیدند: منظور از این قوم رزمنده و پیکارجو، که دشمن را در هم می کوبد، چه کسانی اند؟ امام باقر(علیه السلام) در پاسخ فرمود: «وَ هُمْ وَاللّهِ اَهلُ قُم»:{محمّدباقر مجلسى، بحارالانوار، ج 57، ص 216.} سوگند به خدا! آنان اهل قم هستند.