دهانشویه

دهانشویه در کنار مسواک و نخ دندان، جزء سوم بهداشت دهان است که دندان پزشکان روی استفاده از آن از دوره کودکی تاکید دارند. دهانشویه ها انواع مختلفی دارند و هر یک کارکرد خاص خود را دارند. به همین دلیل مهم است که انواع دهانشویه ها را بشناسیم و با کاربرد و شیوه استفاده از آن ها آشنا باشیم چرا که انتخاب اشتباه دهانشویه و شیوه مصرف غلط آن می تواند نتیجه عکس داشته باشد و حتی باعث افزایش زردی دندان ها و افزایش احتمال ابتلا به سرطان دهان شود
تقسیم بندی دهانشویه بر اساس نوع کاربردشان:
گروه اول دهانشویه ها، اثر ضد میکروبی قوی دارند؛ مانند کلروهگزیدین که برای درمان بیماری های لثه و پس از جراحی دهان تجویز می شود.
گروه دوم از این دهانشویه ها که با هدف پیشگیری از پوسیدگی دندان ها استفاده می شود، این نوع از دهانشویه ها حاوی فلوراید است و توانایی توقف و ترمیم پوسیدگی را در مراحل اولیه دارد، همچنین می توانند از پوسیدگی بقیه دندان ها جلوگیری کنند.
آیا با وجود استفاده از مسواک و نخ دندان باز هم لزومی به استفاده از دهانشویه وجود دارد؟
بله، دهانشویه اغلب به عنوان روش کمکی محسوب می شود و جایگزین مسواک، خمیردندان و نخ دندان نیست اما در بعضی از افراد برای کاهش بار میکروبی یا مهار پوسیدگی کاربرد دارد.
آیا دندانپزشکان روی استفاده منظم از دهانشویه تأکید می کنند؟
کسانی که پوسیدگی دندان هایشان به کندی پیشرفت می کند هفته ای یکبار، از دهانشویه فلوراید استفاده کنند ولی اگر پوسیدگی دندان ها پیشرفت سریعی دارد توصیه می شود باید یک شب در میان از دهانشویه استفاده کنید.
دهانشویه های حاوی الکل اثر بهتری دارند یا دهانشویه های بدون الکل؟
مزیت دهانشویه های حاوی الکل این است که راحت تر جذب مخاط دهان، لثه و… می شوند و اثرگذاریشان بیشتر است. اما مضراتی هم دارند ازجمله اینکه می توانند دهان را خشک کنند و استفاده طولانی مدت از آن می تواند ریسک ابتلا به سرطان های داخل دهانی را بیشتر کند، بنابراین دهانشویه های فاقد الکل گرچه مزیت الکل را ندارند اما مضرات حاصل از آن را نیز ایجاد نمی کنند و ایمن تر هستند
آیا زیاده روی در استفاده از دهانشویه می تواند عوارض جانبی برای فرد داشته باشد؟
مصرف درازمدت دهانشویه های حاوی آب اکسیژنه موجب تحریک بافت نرم، از دست رفتن کلسیم سطوح دندان ها و رویش موهای سیاه روی زبان می شود. اگر از دوز غیرمجاز استفاده شود؛ تهوع، استفراغ، درد های شکمی، تنگی نفس و اختلال هوشیاری از عوارض بلع اتفاقی کلرهگزیدین و استیل پیریدینیوم است که با مشاهده این علائم باید بلافاصله با مرکز فوریت پزشکی تماس گرفت.
کودکان از چه سنی باید دهانشویه فلوراید استفاده کنند؟
پیشنهاد می شود کودکان از ۶ سالگی از دهانشویه فلوراید دار استفاده کنند
استفاده از دهانشویه پس از جراحی های ناحیه دهان چه خاصیتی دارد؟ چه نوع دهانشویه ای برای این کار مناسب است؟
بعضی از دندانپزشکان به عنوان درمان کمکی برخی از بیماری های دهان و دندان یا پاک سازی و بهبود سریع تر، پس از جراحی، دهانشویه های حاوی آب اکسیژنه یا سرم شستشو را تجویز می کنند
استیل پیریدینویم از محلول های دهانشویه است که می توان برای ضدعفونی یا خوشبو کردن دهان خود، ۲۰ قطره از آن را در نصف فنجان آب حل کرد و هر سه ساعت یکبار، دهان را با آن شست
کلروهگزیدین از دیگر محلول های دهانشویه است که می توان روزی دو بار، در صبح و شب، پس از مسواک زدن مقدار کمی از آن را به مدت ۳۰ ثانیه دردهان قرقره کرد. این محلول برای ضدعفونی کردن و التیام بخشیدن به بافت لثه به کار می رود
برای تأثیر بهتر دهانشویه باید تا ۳۰ دقیقه پس از مصرف، از شستن دهان و نوشیدن مایعات پرهیز کرد.
روش صحیح استفاده از دهان شویه چگونه است؟
برای استفاده درست از دهانشویه باید مراحل زیر را به ترتیب انجام داد:
روش صحیح مسواک زدن، غذا ها و پلاک میکروبی را از سطح دندان ها و لثه ها از بین می برد و سطح آن ها را آماده پذیرش مواد دهانشویه می کند.
مقدار کافی از دهانشویه را مطابق دستور دندانپزشک یا از طریق شیوه مصرف روی بطری، درون درب بطری دهانشویه ریخت.
دهانشویه را وارد دهان کنید و با فشار در دهانتان بچرخانید تا تمام سطوح دندان ها و لثه ها و سطوح بین دندانی با دهانشویه تماس یابد.
معمولاً ۳۰ ثانیه تا ۱ دقیقه زمان برای نگه داشتن دهانشویه در دهان کافی است، پس از پایان این زمان بقیه دهانشویه را از دهان خارج کنید.
پس از مصرف دهانشویه باید تا نیم ساعت از شستن دهان، خوردن غذا و نوشیدن مایعات پرهیز کرد تا مواد مؤثر آن در تماس با سطح دندان ها و لثه ها باقی بماند.
آیا درصورتی که طعم دهانشویه برای فرد خوشایند نبود می تواند برای استفاده، آن را با آب رقیق کند؟
خیر، استفاده از آب در مایع دهانشویه تأثیر آن را کم می کند.
شما استفاده از دهانشویه ایرانی را توصیه می کنید یا خارجی؟
طبق بررسی های انجام شده و مطالعات علمی در دهانشویه های ایرانی نشان داده است که اثرات ضد میکروبی و ضد التهابی خوبی دارند و استفاده از دهانشویه های ایرانی تأثیر مثبتی بر بهداشت دهان و دندان دارد.