عالم وارسته، شیخ الفقها و المجتهدین آیت اللَّه علی بن ابراهیم معصومی معروف به آخوند حاج ملاعلی همدانی از مراجع بزرگ و مدرسین مبرّز، حوزه علمیه قم و از مراجع همدان در سال 1273 ش (1312ق) در یكی از روستاهای همدان متولد شد. پدرگرامیش كه آثار نبوغ و استعداد را در او مشاهده كرده بود، آخوند را نزد یكی از علمای محترم محل برده و در آنجا، در مدت كوتاهی، قسمتی از فقه و اصول را فرا گرفت. وی در همدان به مدت چهار سال در رشته های كلام و فلسفه و فنون ریاضی تحصیل نمود و سپس به تهران عزیمت كرد. آخوند همدانی پس از كسب علم از استادان فن، در سال 1300 ش نزد آیت اللَّه حاج شیخ عبدالكریم حائری مؤسس حوزه علمیه قم رفت و در مدت 10 سال در شمار شاگردان ممتاز ایشان قرار گرفت و سطوح عالی را به اتمام رساند. ایشان همچنین در محضر میرزا جوادآقا ملكی تبریزی و شیخ احمد قمی، به تكمیل درس و تهذیب نفس اشتغال یافت و همزمان به تدریس سطح پرداخت. آخوند ملاعلی همدانی در سال 1310 ش به دنبال درخواست اهالی متدین همدان و حسب الامر استادش حاج شیخ عبدالكریم حائری، به همدان بازگشت و حدود پنجاه سال ریاست دینی آن شهر را برعهده داشت. آخوند همدانی از استوانه های بزرگ دین و زهد و تقوا در همدان و منطقه غرب كشور بود. ایشان حوزه علمیه همدان را سامانی مجدد بخشید و پناهگاهی برای روحانیت متعهد آن منطقه در فضای فساد آلود آن روزگار به شمار می آمد. چنان كه به مرور زمان، كتابخانه بسیار با ارزشی را در همدان به وجود آورد كه در آن منطقه كم نظیر بود. مجله پیك اسلام نیز توسط ایشان تاسیس شد و انتشار یافت. از این فقیه سترگ آثار متعددی بر جای مانده كه اربعین حدیث، رساله ای در اجتهاد و تقلید، رساله در قاعده لاضرر و رساله ای در حبط و تكفیر از آن جمله می باشد. سرانجام این عالم ربانی و فقیه بزرگ در اول مرداد 1357 ش برابر با نیمه شعبان سال 1398 ق در 84 سالگی جان به جان آفرین تسلیم كرد و در همدان به خاك سپرده شد. در مراسم تشییع ایشان، یكی از كم سابقه ترین اجتماعات مردمی پدید آمد كه به تظاهرات سیاسی و نمایش اعتراض مردم مسلمان در برابر رژیم حاكم تبدیل شد. همچنین كنگره بزرگداشت بیستمین سالگرد ارتحال ایشان، در روزهای سوم و چهارم مرداد 1377 ش با حضور نمایندگان مقام معظم رهبری و مراجع عظام و شخصیت های علمی و فرهنگی در همدان برگزار شد و از شخصیت فقهی، علمی و اجتماعی ایشان تجلیل به عمل آمد.
