تصویر باطن انسانی از نگاه آسمان/ بخش پنجم

استاد محمد شجاعی؛
هزینه در راه خدا

برترین مؤمنین کسانی هستند که بتوانند در راه خدا از جان، مال و خانواده هزینه کنند

خداوند انسان ها را به دو گروه فاسق و مؤمن تقسیم می کند. علامت مؤمن حاکمیت سه عشق برتر یعنی «الله، اهل بیت و جهاد در راه خدا» بر عشق های زمینی اش است. اما در میان مؤمنین کسانی هستند که از سایرین افضل  هستند.
«افضل»یعنی از همه مؤمنین بالاتر و شبیه تر به حق تعالی یا خانواده آسمانی شان هستند.
در این خصوص، حضرت على(علیه السلام) می فرمایند: «أَفْضَلَ اَلْمُؤْمِنِینَ أَفْضَلُهُمْ تَقْدِمَةً مِنْ نَفْسِهِ وَ أَهْلِهِ وَ مَالِهِ= برترین مؤمنان كسى است كه از جان و  مال خانواده خود [در راه خدا] بیشتر مایه بگذارد». مصداق بارز این فداکاری خود اهل بیت[علیهم السلام] هستند که بیشتر از هر کس دیگری از جان، مال و خانواده  شان در راه خدا مایه گذشتند.

گذشتن از جان، مال و خانواده، ممکن است با انگیزه های مختلف صورت بگیرد. برخی مؤمنین از مال می گذرند، چون قانون خلقت را می دانند، و می گویند چون به خدا اعتماد داریم، از مال در راه خدا می گذریم. این دسته از مؤمنین چون ایمان به خداوند تبارک و تعالی دارند، می دانند که خدا از یک تا ۷۰۰ برابر جبران می کند. پس برای خدا هزینه می کنند. اما گاهی انگیزه ی کسی در فداکردن ها، انتظار بازگشت نیست، بلکه ناشی از عشق به خداوند تبارک و تعالی است. خداوند هم از همه امتحان می گیرد و درجه ایمان و عشق هر کس را با عمل او می سنجد. زیرا همه باید در ایمان و عشق امتحان بدهند.
لازمه عشق ورزی، فدا شدن است
در عشق خصوصیتی وجود دارد و آن ماجرای «فدا شدن» است. اگر انسان کسی را دوست بدارد، واقعاَ برایش هزینه می کند. مثل عشق انسان به جنس مخالف که وقتی بخواهد با او ازدواج کند، برایش هزینه می کند.
این سوال مطرح است که این چه نیازی است که انسان می خواهد برای معشوقش فدا بشود. هر نوع جان نثاری مثل جان دادن، آبرو دادن، مال خرج کردن و... . حالا وقتی این معشوق کسی مثل خدا یا اهل بیت (علیهم السلام) بود، داستان بی نهایت می شود.
در ادعیه با عبارت «بنفسی انت= جانم به قربانت» یا «روحی فداک= روح به فدایت» یا «بِأَبِی أَنْتُمْ وَ أُمِّی وَ نَفْسِی وَ أَهْلِی وَ مَالِی وَ اُسْرَتى= پدر و مادر و خودم و خانواده و مال و تبارم فدایتان باد» با خدا گفتگو می کنیم. این مسئله چند جنبه دارد. یک جنبه اش همان بُعد عاطفی است. در جنبه عاطفی ما نیاز داریم که فدا کنیم، هدیه بدهیم و خرج کنیم. یک مؤمن حقیقی به هیچ وجه از خرج کردن و خرج شدن نمی ترسد. اگر ترسید، نشانه این است که محبت ندارد. زیرا انسان در ذات خودش دوست دارد چیزهایی را از خودش بکَند و به معشوقش بدهد و یا برای او خرج کند. در عشق اساساً اگر فدا شدن و از خود گذشتگی نباشد، عشق پا نمی گیرد.
این ذات عشق است که عاشق در راه معشوقش از همه کمالاتش بگذرد. نتیجه ی کار این می شود که به خاطر  آنچه که فدا می کنید، بیمه می شوید و این فدا کردن ها شما را به تکامل درونی می رساند. اصلاً انسان دوست دارد که فدا بشود تا به مقام عاشقی برسد. البته باید دید که هرکس عاشق چه کسی یا چه چیزی می شود.
اگر انسان صدق داشته باشد و عاشقانه بتواند خود را فدای معشوق کند و در مسیر عشق توقف نکند و دستش نلرزد و ترسی برای از دست دادن ها نداشته باشد، خدا به او همه چیز می دهد.
ادعای ایمان و انسانیت مستلزم هزینه کردن عاشقانه در هر بعدی از کمالات جمادی، گیاهی، حیوانی، عقلی و فوق عقلی است. ثواب و برکت این هزینه کردن ها را هم خدا می دهد.
پس بالاترین مؤمنین کسانی  هستند که در فداکاری  در ابعاد مختلف، اهل سبقت باشند. هر چه فداکاری کنند و خود را سبک تر کنند، سرعت  سیر الی الله آنان بیشتر است.
اما ذات دنیا این است که هر چه برایش هزینه کنی، بیشتر بی وفایی می بینی و بیشتر له می شوی.
اگر کسی بخواهد رشد کند و سیر و سلوکی داشته باشد، باید فکر کند که من کجاها می توانم فداکاری کنم و وقت بگذارم؛ از نفس و جانم و آبرویم بگذرم. یعنی هر کس باید ببینید که چطور می تواند به امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) کمک کند.

مطالب تکمیلی:
تصویر باطن انسانی از نگاه آسمان/ بخش دوم
تصویر باطن انسانی از نگاه آسمان/ بخش سوم
تصویر باطن انسانی از نگاه آسمان/ بخش چهارم
--------------------------------------------
منبع: تصویر باطن انسانی از نگاه آسمان؛ جلسه 5 ؛96/10/10 - منتظران منجی

Share