انسان شناسی / جلسه 7

انسان شناسی
استاد محمد شجاعی؛

خداوند تبارک و تعالی تمام مراحل خلقت را بر اساس ساختار وجودی انسان خلق کرده و انسان با ساختار وجودی اش دیده شده و بعد همه مراتب خلقت خلق شده است.
«هوالذی خلق لکم ما فی الارض جمیعا»؛[سوره بقره - آیه 29] آن چه در زمین است برای انسان خلق شده و خداوند تبارک و تعالی در قرآن جزء به جزء ذکر کرده است. نه فقط آن چه در روی زمین است بلکه آن چه در آسمان هاست همه بر اساس نظام خلقت انسان طراحی و ساخته شده است و لزوم تفکر و تدبر در این آیات را ذکر کردیم.
 «هو الذی خلق اللیل و النهار والشمس و القمر کل فی فلک یسبحون»؛[سوره انبیاء - آیه 33]
آیات قبل در جوامع اسلامی مورد مطالعات تجربی قرار نگرفته است. چون حکومت های وابسته و سرسپرده داشتند و اساساً کار علمی به معنای حقیقی در کشورهای اسلامی صورت نگرفته است.

اگر ما در زمینه انسان شناسی غفلت کنیم و تولیدات متناسب با جامعه بین المللی نداشته باشیم، در این جنگ می بازیم و ضربه های زیادی خواهیم خورد. طبق فرمایش مقام معظم رهبری؛ ما دچار تهاجم فرهنگی، شبیخون فرهنگی و ناتو فرهنگی می شویم.

دانشمندان بسیاری از مراکز علمی دنیا ایرانی هستند. پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) فرمودند: اگر علم در ثریا باشد مردانی از فارس به آن دست پیدا خواهند کرد.
در زمینه علوم انسانی حرکت ما کُند است. در علوم تجربی راه برای ما باز شده است. اما اگر ما در زمینه انسان شناسی غفلت کنیم و تولیدات متناسب با جامعه بین المللی نداشته باشیم، در این جنگ می بازیم و ضربه های زیادی خواهیم خورد. طبق فرمایش مقام معظم رهبری؛ ما دچار تهاجم فرهنگی، شبیخون فرهنگی و ناتو فرهنگی می شویم.
باید در جامعه و حوزه های علمیه به دنبال علم به معنای حقیقی برویم و اگر نظریه پردازی هم می کنیم، این نظریه ها حتماً در بوته نقد و آزمایش قرار بگیرد.
داستان آسمان ها یک داستان شوخی نیست، نظم حیرت انگیزی است که میلیون ها دانشمند را در سراسر جهان مشغول خودش کرده است. محاسبات ریاضی فوق العاده دقیق و عمیق دارد.
قرآن می فرماید: «و زینا السماء الدنیا بزینه الکواکب»؛[سوره فصلت - آیه 12] ما آسمان دنیا را با ستاره ها تزئین کردیم. ما نمی دانیم میلیارد سال نوری یعنی چه؟ یعنی چه با سرعت نور مسیری را از این ستاره به آن ستاره طی کند؟ با عمرهای 60-50 ساله می خواهیم یک ابدیت را بخریم. آسمان اول در مقابل آسمان دوم مثل حلقه ای است در آسمان دوم. همچنین آسمان دوم در مقابل آسمان سوم مثل حلقه ای است در آسمان سوم. این ها همه را برای شما خلق کردم. بهشت شما به اندازه همه آسمان ها و زمین است. من کیستم که می توانم از چنین بهشتی استفاده کنم؟ وسعت نفس من چه قدر است که بهشت من به این وسعت است؟ داستان نفس انسان چیست؟

رسول خدا بهترین خلوتشان با آسمان بوده است. آسمان جزء واجبات مطالعاتی یک شیعه، یک مؤمن و یک اهل دل است.

«وجعلنا من الماء کل شیء حی»؛[سوره انبیاء - آیه 30] چرا هر چیزی از آب زنده است. همه چیز از آب است. اگر نگاه عادی را برداریم حیرت تمام وجود انسان را برمی دارد. نگاه کردن به آب ثواب دارد حتی کسی که نمی تواند از آب لذت ببرد، عقاب دارد. دست روی زیباترین گل ها هم بگذارید به آب که نگاه می کنید یک چیز دیگر است.
«وجعلنا السماء سقفاً محفوظا»؛[سوره انبیاء - آیه 32] گاهی در قرآن آیاتی وجود دارد که آیات للناس است همه مردم اگر فکر کنند دلشان به آرامش می رسد اما در جایی می فرماید؛ «آیات لقوم یعلمون»؛ فقط مخصوص علما است. بعضی جاها «لأولی الالباب» و... متخصصان مختلف با آیات متناسب با خودشان باید کار کنند. ملائکه هم داستان مفصلی دارد که تک تک آنها در نظام خلقت چه کارهایی می کنند! از این نگاه آلوده و ضعیف دربیاییم. با کدام قدرت و تخصص «وجعلنا السماء سقفاً محفوظاً» معصومین(علیها السلام) تأکید کردند که با نجوم سروکار داشته باشیم. رسول خدا بهترین خلوتشان با آسمان بوده است. آسمان جزء واجبات مطالعاتی یک شیعه، یک مؤمن و یک اهل دل است. خداوند هم در قرآن بسیار تأکید کرده که به آسمان توجه کنید.
اسماء الهی را از نگاه در آسمان درمی آورند. «یتفکرون فی خلق السموات والارض»؛[سوره آل عمران - آیه 191] اسم «رب»، «مالک»، «هو» درمی آید. «ما خلقت هذا باطلا سبحانک فقنا عذاب النار»؛ اسم «سبحان» درمی آید، قیامت و معاد درمی آید. خیلی از معارف ناب از نگاه به آسمان درمی آید.
خداوند گاهی اوقات خرق عادت می کند. چشم را می دهد یک نابینایی هم کنار آن می گذارد و... که ما در مقایسه ها و اختلافات بفهمیم که آن نظام یعنی چه؟ خداوند گهگاهی به لایه ازن دستور می دهد راه را باز کنید که یک شهاب سنگ بیاید. نظریه مشهوری درباره نابودی دایناسورها در چند میلیون سال پیش این بوده که یک شهاب سنگ آمده و همه را از بین برده است.

در بحث انسان شناسی اولین چیزی که گیر آدم می آید اسم شریف «هو» است.

«وجعلنا السماء سقفاً محفوظاً»؛ اگر ما این را طراحی نکرده بودیم و اگر لایه ازن(O3) را برداریم، زمین چند ساعته نابود می شود. در اثر تابش اشعه ماوراء بنفش خورشید از هر 60 نفر یک نفر می میرد. وقتی عکس های کره زمین را می بینید تصویر را در مقیاس ده میلیارد سال نگاه می کنید و اصلاً زمینی نمی بینید.
امام(ره) فرمودند: اگر زمین در منظومه شمسی گم شود، هیچ کس غیر از جبرئیل نمی تواند آن را پیدا کند.
«و جعلنا السماء سقفاً محفوظا»؛ تمام چینش ها برای این است که تو سالم باشی. موضوع، انسان است. باید برای این بنایی که خداوند قرار داده خدا را شکر کنیم.
در بحث انسان شناسی اولین چیزی که گیر آدم می آید اسم شریف «هو» است.
«و هوالذی خلق اللیل و النهار»؛[سوره انبیاء - آیه 33] اوست که شب و روز را آفرید.
آثار شب؛ مایه سکون شما آفریدم. در شب خیلی آرامش و سکون کسب می شود.
نبی اکرم (صلوات الله علیه) فرمودند؛ اشراف امت من سه گروهند؛ «اشراف اللیل»؛ «سبحان الذی اسری بعبده لیلاً»[سوره اسراء - آیه 1] / «و واعدنا موسی اربعین لیله»[سوره اعراف - آیه 142]
این ماجرای «لیل» چیست؟ ما باید رساله های تخصصی در مورد شب، آثارش بخوانیم. این ها را در قرآن می توانیم دریافت کنیم. سلامتی جسم و روح خیلی از افراد به شب زنده داری است. باید از شب برای درمان استفاده کرد. شب ثروت عظیمی است که «انا انزلناه فی لیله القدر»؛ از روز خیلی مهم تر است.
«والشمس والقمر»؛ آسمان، خورشید و ماه هر کدام در مداری حرکت می کنند. «کل فی فلک یسبحون»؛ «سبح» بار علمی دارد. شناور بودن یعنی چه؟ باید در اختیار دانشمندان نجوم قرار دهید، دقیق ترین تعبیر را به کار ببریم. مگر بشر چند سال پیش به مدار دست یافته است؟ خورشیدی که ثانیه ای 3 میلیون تن از آن کم می شود انرژی اش را از کجا آورده؟ مدیریت و تنظیم روابط اتمی این کره، تولید و توزیع انرژی و نور از کجا است؟
«تجری لمستقر لها»؛ خورشید جریان است و در محل ثابتی که برایش در نظر گرفته شده است قرار می گیرد.
«ذلک تقدیر العلی العظیم»؛ کسانی که الان در نانوتکنولوژی کار می کنند، در بحث اندازه ها، میلیمتر را خیلی بزرگ می دانند. بشر اتم را تسخیر کرد به کجا رسید؟ انرژی هایی که قرار است مهار شود چه اتفاقی قرار است بیفتد؟ دانشمند اسلامی اگر قبل از این که رشته خود را بخواند قرآن را بخواند چند صدسال جلوتر از دانشمندان دیگر می تواند تئوری بدهد. خورشید در کجا حرکت می کند؟ «ذلک تقدیر العزیز العلیم»؛ اسم شریف «عزیز» و «علیم» چه ربطی با ماجرای شب و روز و خورشید و ماه دارد؟ به کلمه به کلمه آن باید فکر کنیم. اگر خورشید حرکت می کند یعنی منظومه حرکت می کند. کل منظومه در حرکت است.
ما چیزی در عالم نداریم که ثابت باشد و حرکت نکند. ما ثابت غیرمتحرک نداریم. خورشید که از منظومه درنمی آید. این که حرکت می کند نسبتش با بقیه کجاست؟ چه کسی دارد این را حرکت می دهد؟
چه طور می توانند پیش بینی کنند که در این ساعت و این ثانیه خسوف و کسوف پیش می آید. «کل شیء عنده بمقدار» انسان را وادار به سجده می کند.
سوره مبارکه نمل، آیات 62 ـ60؛ «امّن خلق السموات والارض و انزل لکم من السماء ماء فانبتنا به حدائق ذات بهجه ما کان لکم ان تنبتوا شجرها اءله مع الله بل هم قوم یعدلون.... امن جعل الارض قراراً »؛ دانشمندان می گویند زمین با چه سرعتی در فضا حرکت می کند، دور خودش می گردد، 5 نوع حرکت دارد. این حرکت های زمین اصلاً روی سکون و آرامش و قرار ما در زمین تأثیر ندارد.
«امن یجیب المضطر اذا دعاه و یکشف السوء»؛[سوره نمل - آیه 62] امام صادق (علیه السلام) فرمودند: مصداق حقیقی مضطر در جهان وجود مبارک امام زمان است.
سوره مبارکه نمل، آیه 12؛ «سخر لکم...»؛ شب و روز و آسمان و ماه با تو تنظیم شده است. تا زمانی که ما دقت نداشته باشیم، (آیات آفاقی) نمی توانیم آیات عجیب تر را باور کنیم. تا وقتی به آیات مربوط به خودت برمی گردی، تعجب نکنی. می فرماید: این که من آفریدم از همه عجیب تر است.
سوره مبارکه لقمان، آیه 20؛ «الم ترو ان الله سخرلکم ما فی السموات و ما فی الارض...»؛ این آیات ما را دعوت به فکر می کند؛ آیا نگاه نمی کنند آن چه در آسمان و زمین هست برای شما تسخیر کرده؟ (این ستاره ها را برای شما گذاشتم تا 12 ماه سال را برنامه ریزی کنید، تا مسیرهایتان را پیدا کنید، در سیر و سفر و سیاحت آسمان نقش مهمی دارد. اگر قوای طبیعی نباشد، قطب نما چه اثری دارد؟ هواپیما و کشتی نمی تواند حرکت کند.) تازه هنوز تسخیر نیامده است. با حضور امام زمان(علیه السلام) 25 پایه علم برپا می شود که تا زمان ایشان 2 پایه آن طی شده است. بشری که خدا و امام زمان7تربیت می کند. از همین جا با برزخ و ماورای طبیعت رفت و آمد عادی دارد و تا قیامت می رود.
«اسبق علیکم نعمه ظاهره و باطنه»؛ آدم باید نعمت های خدا را ببیند، نعمت های خدا قابل شمارش نیست.
«و من الناس من یجادل فی الله بغیر علم و لا هدی و لا کتاب منیر»؛[سوره حج - آیه 8] اگر می خواهید در مورد خدا حرف بزنید علم و کتاب منیر می خواهد.
------------------------
منبع: سایت منتظران منجی

Share