اضطراب اجتماعی و درمان آن

اضطراب اجتماعی
اضطراب اجتماعی با خجالتی بودن متفاوت است.

اضطراب اجتماعی و درمان آن

اضطراب اجتماعی نوعی اضطراب است که با ترس و اضطراب شدید در موقعیت های اجتماعی شناخته می شود. اضطراب اجتماعی بسیار ناتوان کننده است و در موارد شدید آن، می تواند کیفیت زندگی فرد را تا حد نازلی کاهش دهد.

اضطراب اجتماعی و درمان آن

اضطراب اجتماعی چیست؟

اضطراب اجتماعی (social anxiety disorder) یا هراس اجتماعی نوعی اضطراب است که با ترس و اضطراب شدید در موقعیتهای اجتماعی شناخته می شود. اضطراب اجتماعی ترس شدیدی است از مورد قضاوت دیگران قرار گرفتن، بطوری که فرد نگران است موقعیتی پیش آید که در برابر دیگران خجالت زده شود. همۀ افراد ممکن است درجاتی از ترس، خجالت یا اضطراب را در موقعیت های مختلف تجربه کنند؛ مثلا ً هنگام ملاقات با افراد جدید یا ایراد سخنرانی عمومی. ولی در بیماران مبتلا، این اضطراب از هفته ها قبل از این موقعیت ها گریبانگیر فرد است و می تواند عملکرد شغلی و تحصیلی وی را دچار مشکل کند.

اضطراب اجتماعی و درمان آن

ترس از حضور دیگران

 اینگونه افراد ممکن است حتی قادر نباشند به راحتی فعالیت های روزمره را در حضور دیگران انجام دهند، مثلاً غذا خوردن یا نوشیدن در حضور دیگران برای شان مشکل باشد یا صحبت نکنند چون دچار تپش قلب می شوند و ترس از این دارند که صدای شان بلرزد و خجالت زده شوند و تا هفته ها بعد نیز به نحوه عملکرد خود و قضاوت دیگران فکر کنند و دچار اضطراب و شرمندگی شوند.

اضطراب اجتماعی و درمان آن

اضطراب فراگیر یا غیر فراگیر

 برای برخی افراد اضطراب اجتماعی فقط در برخی موقعیت ها اتفاق می افتد؛ مثل سخنرانی یا نوشتن بر روی تخته جلوی دیگران یا امتحانات شفاهی. ولی برخی بیماران، اضطراب اجتماعی فراگیر دارند؛ بدین معنی که در همه تعاملات روزمره دچار اضطراب می شوند. شروع اضطراب اجتماعی معمولاً از نوجوانی است و بدون درمان می تواند سالها و حتی تا پایان عمر همراه فرد باشد.

اضطراب اجتماعی و درمان آن

یک اختلال متداول

 هراس اجتماعی نوعی اختلال اضطرابی میباشد که پس از افسـردگـی و اعـتـیاد به الـکــل مــتـداولـتـریــن اخــتـلال روانشناختی محسوب میگردد. افـرادی کـه دچـار هـراس اجتماعی می بـاشنـد در مـوقعیـتهای اجتماعی، اضطراب شدیدی را تجربه می کنند.

اینگونه افراد از موقعیتهایی که امکان دارد از سوی دیگران مورد قضاوت و بررسی قرار گیـرند هـراس دارند. آنها دائـما از آن بیـم دارنـد کـه مــورد قضاوت، ارزشـیابی، انتقاد، تحقیر و تمسخر دیگران واقــع گردند. البته اغـلب مـردم در موقـعیـتهای خـاص اجتماعی مـانند صحبت در جمع و یا ورود به یک مکان مملو از افراد نـا آشــنـا، دچـار خجالت و دستـپاچگـی شـده و مــضطرب می گردنـد کـه ایـن نـوع تــرس همـگـانی بیـانـگر هـــراس اجتماعی نمیباشد.

اضطراب اجتماعی و درمان آن

نشانه های اختلال اضطرابی

در صـورتی اضطراب فرد، جنبه هـراس اجتماعی پیدا میکند که:

  • ۱- سبب گردد فرد از موقعیت هراس آور اجتناب کند.
  • ۲- هرگاه نتواند از آن بگریزد، آن موقعیت را با استرس و پریشانی شدید تحمل میکند.
  • ۳- در زندگی روزمره فرد تداخل قابل ملاحظه ای پدید می آورد: کار، تحصیل، خـانــواده و زندگی اجتماعی.

افراد مبتلا به هراس اجتماعی از داشتن افکار نامعقول در رنج می باشند.

اینگونه افراد معمولا از موقعیت های زیر وحشت دارند:

  • ۱- ترس از صحبت در جمع (متداولترین)
  • ۲- کانون توجه دیگران قرار گرفتن.
  • ۳- خوردن و آشامیدن در مقابل دیگران.
  • ۴- نوشتن و یا کار کردن در حضور دیگران.
  • ۵- پرسش کردن در یک جمع و یا گزارش دادن.
  • ۶- استفاده از توالت عمومی و وسایل نقلیه عمومی.
  • ۷- مورد انتقاد و اذیت دیگران قرار گرفتن.
  • ۸- ملاقات با افراد مهم مانند کارفرما، مدیر، رییس.
  • ۹- ارتـبـاط بـا دیـگران: قـرار ملاقات گذاشتن، به میهمانی رفتن، شلوغـی، آغاز گفتگو، خرید رفتن.
  • ۱۰- طرز تفکر افراد نسبت به وی.
  • ۱۱- در حضور دیگران دچار اشتباه گردد.

اضطراب اجتماعی و درمان آن

علائم هراس اجتماعی

هنگامی که فرد در معرض موقعیت هراس آور واقع میگردد دچار این علایم می گردد:

  • ۱- چهره افروخته، لرزش بدن، خشکی دهان و گلو، تیک عصبی، افزایش ضربان قـلـــب، تعریق کف دستها، احساس سرگیجه و حالت تهوع، درد شکم، سر درد، تنفس سریع و کم عمق.
  • ۲- احساس می کند حرفی برای گفتن ندارد.
  • ۳- احساس بلاتکلیفی و عدم اعتماد به نفس.
  • ۴- افکار منفی : خـودم را ملعبه دست دیگران کردم. جـز بـه افـکار مـنفی و بـازخوردها و واکنشهای منفی دیگران و خود اضطرابی نمیتواند تمرکز کند.
  • ۵- درک این موضوع که این افکار نامعقول میباشند.
  • ۶- میل شدید به گریختن از محل.

اضطراب اجتماعی و درمان آن

ترس های برخاسته از هراس اجتماعی

  • ۱- نگرانی از آنکه دیگران متوجه علایم اضطرابی گردند مانند: تـعریـق و جـمـلات از هــم گسیخته.
  • ۲- ترس از آنکه احمق، مضحک و نادان به نظر برسد.
  • ۳- ترس از آنکه فردی ساکت، کسل کننده و خسته کننده به نظر آید.
  • ۴- ترس از آنکه از نظر اجتماعی بی کفایت تلقی گردد.

اضطراب اجتماعی و درمان آن

علت اضطراب اجتماعی چیست؟

هنوز علت دقیق آن مشخص نیست ولی جنبه هایی وراثتی برای آن مطرح است و نیز محققان تغییرات مناطقی از مغز را دخیل در بروز علایم آن می دانند؛ هرچند یادگیری و روش های تربیتی در ایجاد آن بی تأثیر نیست.

اضطراب اجتماعی و درمان آن

اضطراب اجتماعی با خجالتی بودن چه تفاوتی دارد؟

گرچه برخی بر این عقیده اند که خجالتی بودن ممکن است با اضطراب اجتماعی همراه باشد، اما داده های اخیر کمیته ملی هم ابتلایی ها نشان می دهد که فقط 12 درصد از نوجوانان خجالتی معیارهای اضطراب اجتماعی را دارند از طرفی حدود 70 درصد از نوجوانان مبتلا به اضطراب اجتماعی به اشتباه، خود را بصورت خجالتی می شناسند.

اضطراب اجتماعی و درمان آن

درمان اضطراب اجتماعی

انواع روش های روان درمانی و داروها می تواند به بیماران کمک کند تا زندگی اجتماعی موفق تر و شادتری را تجربه کنند. حتی داروهایی هست که مصرف آنها مدت کوتاهی قبل از موقعیتهای خاصی مثل سخنرانی یا امتحانات شفاهی منجر به رفع اضطراب و علائم جسمی آن مانند تپش قلب و لرزش صدا می شود و به حفظ عملکرد شغلی و تحصیلی فرد کمک می کند.

اضطراب اجتماعی و درمان آن

روش های درمان اضطراب اجتماعی

  • ۱- تکنیک های غلبه بر اضطراب: شـامـل ریـلـکس کـردن عـضـلات، تـنـفس عـمیق و آهستـه، مدیتیشن و تصویرسازی ذهنی می باشد.
  • ۲- آموزش مهارت های اجتماعی: الگوسازی رفتارهای مناسب، پس از آن تمرین آنها در فعالیت های واقعی زندگی.
  • ۳- در معرض عامل هراس آور قرار دادن: فرد را به مرور با عامل وحشت زا روبرو کرده و ترس وی را اینگونه کاهش میدهند.
  • ۴- دارو: آرام بخش ها، داروهای ضد افسردگی و سرکوب کننده سرتونین.
  • ۵- مشارکت در فعالیت هایی که اعتماد به نـفس و حـس امـنـیـت فـرد را افـزایش می دهد.
  • ۶- به چالش طلبیدن افکار نامعقول و مثبت اندیشی.
پدیدآورنده: 
Share