غدیر از منظر شعرای قرن سوم

علیرضا عموقاسمی
غدیر از منظر شعرای قرن سوم
با توجه به بررسی غدیر در اشعار و متون ادبی به قرن سوم هجری رسیدیم و بررسی خواهیم کرد اشعار را در قرن سوم که آیا شعرا در قرن سوم هم همچون قرن اول و قرن دوم غدیر را یک مسئله جانشینی و سیاسی دیدند یا موضوع محبت و دوستی بوده است.

غدیر از منظر شعرای قرن سوم

غدیر از منظر شعرای قرن سوم : 1- شعر دعبل خزاعى 2- شعر وامق نصرانى ( آیا شعرا در قرن سوم هم همچون قرن اول و قرن دوم غدیر را یک مسئله جانشینی و سیاسی دیدند یا موضوع محبت و دوستی؟)

غدیر از منظر شعرای قرن سوم

1- شعر دعبل خزاعى درباره غدیر:

این قصیده 121 بیت دارد که ما به این هفت بیت اکتفا می کنیم:

وما سَهّلَتْ تلک المذاهبَ فیهمُ *** على الناس إلاّ بیعةُ الفلَتاتِ
بر مردم آسان نکرده که این مذهب ها در بین آنها باشد، مگر بیعتى که از روى عجله و بدون فکر و رویّه انجام شد.
 وما قیل أصحاب السقیفة جهرةً *** بدعوى تُراث فی الضلال نتاتِ
و (اگر این بیعت نبود) سخنى که یاران سقیفه با ادّعاى ارث، آشکارا گفتند، در گمراهى بالا نمى رفت
 ولو قلّدوا الموصى إلیه اُمورَها *** لَزمّتْ بمأمون عن العثراتِ
اگر اُمور مردم(خلافت) را به دست کسى که به او وصیّت شده بود(على(علیه السلام)) مى سپردند، امور منظّم مى شد و مردم از لغزش ها ایمن مى شدند.
 أخی خاتَمِ الرُّسْلِ المصفّى من القذى *** ومُفْتَرِسِ الأبطالِ فی الغَمَراتِ
برادر خاتم پیامبران که از آلودگى پاک شده است، و در گرداب هاى جنگ، گردن پهلوانان را شکست
 فإن جحَدَوا کان الغدیرُ شهیدَهُ *** وبدرٌ واُحدٌ شامخُ الهضباتِ
پس اگر انکار کنند، غدیر و بدر و کوه هاى بلند و گسترده اُحد شاهد او هستند.
 وآیٌ من القرآن تُتلى بفضلِهِ *** وإیثاره بالقوتِ فی اللّزباتِ
و آیاتى از قرآن که خوانده مى شود ـ درباره فضیلت او و ایثار او و قوت و غذایش در زمان سختى و شدّت ـ (شاهد او هستند).
وغُرُّخِلال أدرکتْهُ بِسبقِها *** مناقبُ کانت فیهِ مؤتنفاتِ
و صفات درخشانى که او بر آنها سبقت گرفت، فضایل و مناقبى هستند که او پیش از همه به آنها آراسته بود).

 

2- شعر وامق نصرانى درباره غدیر:

مدح امیر المؤمنین(علیه السلام) توسّط مسیحیان عجیب نیست؛ زیرا این روش، حرکت آنها با حقیقت هاى ثابت و استوار، و سیرِ با تاریخ صحیح است؛ زیرا فردِ با انصاف اگر هم دینى غیر از اسلام را بپذیرد، امّا نمى تواند فضایل امیرالمومنین(علیه السلام) را انکار کند؛ فضایلى مثل خلق و خوى کریمانه، علوم فراوان، خوارق عادات بى شمار، پهلوانى و شجاعت، آنچه پیامبر اکرم درباره او گفته است، پیامبرى که نزد غیر مسلمانان، بزرگى از بزرگان عالم و حکیمى از حکیمان آن و بلکه بزرگترین بزرگان روزگار است و بدون فکر و دقّت سخن نمى گوید؛ از این رو کسى که آن حضرت(صلى الله علیه وآله)، این فضایل را براى او اثبات مى کند، بزرگى مثل خود او یا یک درجه پایین تر از او است. [همچنین انسان بدون تعصب و جویای حقیقت این واقعه ی با عظمت(غدیر) كه در آن بهترین فرد بعد از پیامبر(صلی الله علیه و آله) بعنوان جانشین او تعیین شده را منكر نمی شود.]

قابل ذکر است که ستایشِ پیوسته از پیامبر اعظم(صلى الله علیه وآله) و وصىّ او در کتاب هاى زیادى از مسیحیان و یهودیان موجود می باشد

ألیس بخمٍّ قد أقام محمدٌ *** علیّاً بإحضار الملا فی المواسمِ
آیا در غدیر خم نبود که محمّد، على را در حضور گروهى که در موسم حجّ شرکت کرده بودند، به پا داشت.
فقال لهم من کنتُ مولاه منکُمُ *** فمولاکمُ بعدی علیُّ بنُ فاطمِ
و به آنها گفت: هر کس از شما که من مولاى او هستم، پس از من على فرزند فاطمه (بنت اسد) مولاى اوست.
فقال إلهی کن ولیّ ولیّهِ *** وعادِ أعادیه على رغم راغمِ
سپس فرمود: خدایا دوستدارِ على را دوست بدار، و به رغم هر کس که ناراحت مى شود با دشمنانش دشمن باش.
وعادیتَ فی اللهِ القبائل کلّها *** ولم تخشَ فی الرحمن لومةَ لائمِ
و در راه خدا با همه قبیله ها دشمنى کردى، و در راه خداى رحمان از ملامت هیچ ملامت کننده اى نترسیدى.
وکنتَ أحقّ الناس بعد محمد *** ولیس جهول القوم فی حکم عالمِ
و تو پس از محمّد شایسته ترین و سزاوارترین بودى و نادانان قوم مانندِ دانا نیستند

غدیر از منظر شعرای قرن سوم

مطالب پیشنهادی و مرتبط: 
پدیدآورنده: 
Share