تأثیر هم نشینی و امیدواری، بر سلامتی بیماران

آیین پرستاری در قرآن و عترت/سیدحسین اسحاقی
پرستاری

اساسا انس و همدلی، از نیازهای اولیه آدمی است که در نهاد و فطرت او نهفته شده است. هنگامی که انسان در زندگی عادی و طبیعی به سر می برد، خواه ناخواه این نیاز او، با دوستان و نزدیکانش تأمین می شود. اما در روزهای بیماری، این پرستاران هستند که کمبودهای عاطفی آنان را با الفت و مهربانی خویش جبران می کنند و بیمار را در پرتو حمایت های عاطفی تسکین می دهند. پرستار با اظهار همدردی، خود را در کنار بیمار قرار می دهد و هنگامی که بیمار می بیند، دیگران به ویژه پرستاران از وی جدا نیستند و درد او را درد خویش می شمارند، امید و آرامش رضایت بخشی را در خود احساس می کند. غیر از بیمارانی که به بیماری های واگیر مبتلا هستند، نباید از هم نشینی و هم صحبتی با دیگر بیماران پرهیز کرد. در روایتی آمده است:
مردی که مبتلا به آبله بود، بر پیامبر اکرم و اصحابش وارد شد و آنان مشغول غذا خوردن بودند. آن مرد هر جا نشست، حاضران از کنار او برخاستند، پس پیامبر او را نزد خود نشاند.
این دل جویی و هم نشینی پیامبر، می تواند الگوی مناسبی برای رفتار ما در این گونه مواقع باشد. یکی دیگر از عواملی که به بیمار روحیه می دهد و او را از نگرانی می رهاند، امیدوار ساختن او به زندگی است. ناامیدی، شکست روحی و روانی آدمی را در پی دارد. از این رو، بر اطرافیان بیمار و به ویژه پرستاران است که او را به زندگی و بازیابی سلامتی امید بخشند و به این توصیه پیامبر رحمت عمل کنند که فرمود: 
اذا دَخَلْتُم عَلَی المَریضِ فَنَفِّسُوا لَهُ فِی الاَجَلِ، فَاِنَّ ذلِکَ لا یَرُدُّ شیئا و هُوَ یُطَیِّبُ النَّفْسَ.
هرگاه بر بیمار وارد شدید، او را به (سلامت و) طول عمر امیدوار سازید. گرچه این امیدوار ساختن، در قضا و قدر مؤثر نیست، ولی بیمار را دلخوش می سازد و آرامش و تسکین او را موجب می شود.
حضرت امام خمینی رحمه الله نیز با تیزبینی و درایت مثال زدنی خود، به تأثیر امید آفرینی در بیماران توجه ویژه دارد و به پرستاران می فرماید:
این نکته را باید در نظر داشته باشید که عطوفت به آنها و امید دادن به آنها و وعده سلامت به اذن اللّه  برای آنها، کمک می کند به صحت آنها. این طور نباشد که به او گفته شود، تو خوب نمی شوی. همین در زود مردن او و در طولانی شدن مرض او کمک می کند و با دل افسرده از این دنیا می رود. لکن اگر به او امید دادید، محبت کردید، نوازش کردید، خدمت صادقانه کردید، با روی خوش خدمت کردید، به این مریض ها که افسرده اند اکثرا، اگر این طور باشد، بر فرض اینکه از این دنیا هم برود، با یک روح امیدوار و شیرین از این دنیا می رود و این برای شما ارزشمند است.
بنابراین، پرستار باید بیماری را بر مریض ناچیز و زودگذر جلوه دهد و ترس از خطر بیماری را از دل و جان او بزداید و بیمار را به این سخن روان شناسانه پیامبر گرامی اسلام توجه دهد که فرمود:
لا بأسَ عَلَیْکَ طَهُورٌ اِن شاء اللّه .
نگران بیماری خود نباش. این بیماری موجب پاک شدن تو از گناهان است، اگر خدا بخواهد.
پیام متن
1. همدلی، همدردی و هم نشینی با بیمار، نگرانی و ناآرامی را از خاطر بیمار می زداید.
2. امید دادن و کوچک شمردن بیماری، عامل مؤثر در رویارویی بیمار با بیماری است.

Share